Στιγμές όπως αυτές που βιώνουμε σήμερα, όπου ο φασισμός, η κρατική καταστολή και οι εικόνες της τροϊκανής χούντας γίνονται ολοένα και πιο ορατές.
Σε αντιδιαστολή με τα παραπάνω, η δημοτική κίνηση «Θεσσαλονίκη-Ανοιχτή πόλη» το μεσημέρι της Τρίτης 30 Οκτωβρίου, ημέρα απελευθέρωσης της πόλης από τη γερμανική κατοχή, τίμησε τους ξεχασμένους απελευθερωτές της. Ο επικεφαλής της κίνησης και δημοτικός σύμβουλος Τριαντάφυλλος Μηταφίδης γύρισε το ρολόι του χρόνου πίσω και οι παρευρισκόμενοι άκουσαν στιγμές ξεχασμένες ή και άγνωστες ακόμη για πολλούς.
Ήταν 30 Οκτωβρίου 1944. Είχαν μεσολαβήσει οκτώ χρόνια βασιλομεταξικής και ναζιστικής τυραννίας. Ο στρατιωτικός βραχίονας του ΕΑΜ, ο ΕΛΑΣ, βρίσκεται στις παρυφές της Θεσσαλονίκης και περιμένει την απόβαση των Βρετανών. Στην Καζέρτα της Ν. Ιταλίας είχε συμφωνηθεί να παραδοθεί η εξουσία στους Άγγλους, όπως είχε γίνει με την Αθήνα και άλλες πόλεις. Παρά την εντολή του διοικητή του ΕΛΑΣ, Στέφανου Σαράφη, για παραμονή στις παρυφές, οι ηγέτες της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας, Μάρκος Βαφειάδης και Ευριπίδης Μπακιρτζής, δεν υπακούουν… Οι μαχητές του ΕΛΑΣ μπαίνουν στην πόλη με επικεφαλής τον Κώστα Συννεφάκη (καπετάν Νικήτα), διοικητή του 50ού Συντάγματος και εικόνες πατριωτικής ανάτασης εκτυλίσσονται στους δρόμους!
Τρίτη 30 Οκτωβρίου 2012… Στη συμβολή της οδού Κ. Μερκουρίου και Β. Όλγας στήνεται πανό κατά του ναζισμού και έρχεται η ώρα της τιμής για τους ΕΑΜίτες – ΕΛΑΣίτες αντιστασιακούς. Η οδός Κ. Μερκουρίου μετονομάζεται συμβολικά σε «Οδό 30ής Οκτωβρίου 1944», κάτω από τα χειροκροτήματα του κόσμου. Ο Κ. Μερκουρίου ήταν διορισμένος δήμαρχος Θεσσαλονίκης από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου. Μαζί με τον μητροπολίτη Γεννάδιο, τον καθηγητή Π. Βιζουκίδη και τον στρατιωτικό διοικητή Ραγκαβή παρέδωσαν τα κλειδιά της πόλης στα ναζιστικά στρατεύματα.
Μερικά λεγόμενά του: «Ο στρατός της Γερμανίας από της πρώτης στιγμής της εισόδου του εις την πόλιν ετήρησεν έναντι ημών στάσιν γενναιόφρονα και ιπποτικήν».
«Ουδέν έχει να φοβηθή (σ.σ.: ο λαός της Θεσσαλονίκης) τιθέμενος υπό την προστασίαν ενός έθνους γενναίου και ευγενούς. Η τιμή του, η ζωή του και η περιουσία του θα είναι πλήρως εξησφαλισμένη»…
Η παρέμβαση της περασμένης Τρίτης ας αποτελέσει τροφή για σκέψη, προβληματισμό, αλλά και επιπλέον αναζήτηση με ζητούμενο την πληρέστερη γνώση της Ιστορίας.