Μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία, από τον Απρίλιο του 2020 έως το τέλος του Φθινοπώρου του 2020, δίνει μια ακριβή εικόνα των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης στην ψυχική υγεία των φοιτητών.
Προερχόμενοι από την κατώτερη μεσαία τάξη, αρκετοί από τους φοιτητές λαμβάνουν υποτροφίες καθώς και μια στοιχειώδη οικονομική υποστήριξη από την οικογένεια. Ζουν όμως σε μια μόνιμη ρευστότητα που έχει αυξηθεί από την αρχή της υγειονομικής κρίσης. Η πλειοψηφία αυτής της κατηγορίας δουλεύει για να καλύψει τις ανάγκες της και οι συνεχείς περιορισμοί έκαναν πολλούς να χάσουν τις ήδη επισφαλείς τους θέσεις. Όλοι τους όμως προσπαθούν να αντέξουν αφού η τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί έναν τρόπο για να ζήσουν σε μια καλύτερη κατάσταση από αυτή των γονιών τους και να ανέβουν την κοινωνική ιεραρχία.
Αυτοί οι φοιτητές επιδεικνύουν πολλαπλές στρατηγικές αντιμετώπισης για να τα βγάλουν πέρα. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν ζουν πλέον με τους γονείς τους και βασίζονται στην κρατική ενίσχυση για να πληρώσουν το μεγαλύτερο μέρος του ενοικίου. Οι υποτροφίες και η βοήθεια των γονέων χρησιμοποιούνται για τα στοιχειώδη έξοδα, αλλά δεν επιτρέπουν καμία περαιτέρω ευχαρίστηση. Η έλλειψη οικονομικών δυνατοτήτων τους εγκλωβίζει στην κοινωνική απομόνωση αναγκάζοντάς τους να μειώσουν τα έξοδά τους. Έτσι ξεκινά ένα ψυχικό βάρος, με τον χρόνο για αναζήτηση εργασίας να κυριαρχεί στον χρόνο που αφιερώνεται στις σπουδές, προκαλώντας μεγάλο άγχος και μελαγχολία.
Οι φοιτητές αυτής της κατηγορίας εξέφρασαν τη λύπη τους για την έλλειψη μέτρων από μεριάς της κυβέρνησης και μίλησαν για την αφάνεια στην οποία βρίσκονται. Τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν διέξοδο όπου εκατοντάδες φοιτητές μιλάνε για τις συνθήκες διαβίωσής τους κάτω από το hashtag #etudiantsfantomes. Προσπαθούν έτσι να ενημερώσουν την κοινή γνώμη ότι η κατάστασή τους χειροτερεύει όλο και περισσότερο και ότι τα προβλήματά τους δεν είναι πλέον διαχειρίσιμα.
Μια δεύτερη κατηγορία συγκεντρώνει φοιτητές από τις ανώτερες μεσαίες τάξεις. Αυτοί έχουν ενσωματώσει την επισφαλή φύση της κατάστασής τους, έχουν όμως τις δυνατότητες και τους κοινωνικούς πόρους να επιβιώνουν. Η υγειονομική κρίση είχε περισσότερο ψυχολογική παρά οικονομική επίδραση σε αυτούς. Η εικόνα του ανέμελου φοιτητή που παρατείνει την εφηβεία και τις «εξερευνήσεις» είναι απογοητευτική αφού η κοινωνική, φοιτητική ζωή έχει γίνει σχεδόν ανύπαρκτη.
Αυτή η κατηγορία, στο σύνολό της, βιώνει μια διάχυτη αίσθηση απομόνωσης πέραν όσων φοιτητών έχουν ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς και ένα δίκτυο υποστήριξης, οικογενειακό και φιλικό. Θέλουν να ανοίξουν ξανά τα ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επειδή φοβούνται ότι θα χάσουν τις νέες σχέσεις –φιλικές ή ερωτικές– καθώς και σημαντικές επαφές και γνωριμίες λόγω του κλεισίματος των χώρων της κοινωνικής ζωής.
Η αβέβαιη προοπτική και η έλλειψη κοινωνικής ζωής επιβαρύνουν την ψυχολογία αυτών των φοιτητών καθώς δεν καταλαβαίνουν γιατί οι νέοι θυσιάζονται για έναν αρκετά μεγαλύτερης ηλικίας πληθυσμό που κινδυνεύει. Δημιουργείται έτσι ένα χάσμα γενεών και μια «παρεξήγηση» ανάμεσα στους δύο πληθυσμούς. Μια «επιστροφή στην κανονική ζωή» δικαιολογείται εξαιτίας αυτής της ψυχολογικής δυσφορίας.
Παρά τη ρευστή περίοδο, οι φοιτητές αυτοί δεν έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στο μέλλον, αν και γνωρίζουν ότι από οικονομικής πλευράς τα επόμενα χρόνια δεν θα είναι εύκολα για την πλειοψηφία των νέων πτυχιούχων. Αυτή η σχετική ισορροπία μπορεί να εξηγηθεί από την καταγωγή τους: αυτή η κατηγορία φοιτητών δε βίωσε δύσκολες καταστάσεις κατά την παιδική ηλικία. Έχουν μια σημαντική ικανότητα προσαρμογής αφού μπορούν να κινητοποιήσουν μια πληθώρα πόρων που είναι διαθέσιμοι στον περίγυρό τους, όπως π.χ. επαγγελματικά δίκτυα για την προστασία τους από την ανεργία.
Η τελευταία κατηγορία φοιτητών είναι αυτή που έχει πληγεί περισσότερο από την υγειονομική κρίση, αφού οι ανισότητες στις συνθήκες διαβίωσης έχει αυξηθεί. Περιλαμβάνει φοιτητές που στερούνται οικογενειακής υποστήριξης και προέρχονται από τα λαϊκά και κατώτερα μεσαία στρώματα.
Η γεωγραφική απόσταση από την πόλη καταγωγής τους έχει ενισχύσει την κοινωνική απομόνωση που προκαλείται από την υγειονομική κρίση. Όλοι αποφάσισαν να μείνουν στον τόπο σπουδών τους στο πρώτο λοκ ντάουν. Είτε μην μπορώντας να αφήσουν το σπίτι τους, λόγω της τεράστιας ζήτησης κατοικίας στις μεγάλες φοιτητουπόλεις, είτε γιατί δεν ήθελαν να πληρώνουν ενοίκιο χωρίς να ζουν εκεί. Αυτή η απόφαση έπαιξε ρόλο στην επιδείνωση της ψυχικής τους υγείας.
Πηγή: theconversation.com, μετάφραση Τ.Β.
