Με το μυαλό σε επαναληπτικές εκλογές
Η βάρβαρη δολοφονική επίθεση των τζιχαντιστών εναντίον αριστερών νεολαίων στις 20 Ιουλίου στην συνοριακή πόλη Σουρούτς της Τουρκίας ήταν η αφορμή για το ξετύλιγμα μιας σειράς κινήσεων του Ερντογάν – κινήσεων που αποσκοπούν στην ανατροπή των δυσμενών όρων γι’ αυτόν και το κόμμα του στη μετεκλογική ασταθή φάση που βρίσκεται:
– Κύμα καταστολής και συλλήψεων στο εσωτερικό της χώρας, κυρίως απέναντι σε κουρδικές και αριστερές οργανώσεις και ακτιβιστές.
– Αεροπορική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία με ουσιαστικό στόχο τις βάσεις των Κούρδων μαχητών που, με τις νίκες τους ενάντια στους φασίστες του «Ισλαμικού Κράτους», έχουν προκαλέσει ανησυχία στο κυρίαρχο μπλοκ εξουσίας.
– Σπάσιμο της εκεχειρίας με το PKK και βομβαρδισμοί των θέσεών του, ελαχιστοποιώντας κάθε δυνατότητα για ειρηνική επίλυση. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 188 συνολικά επιδρομές της τουρκικής αεροπορίας μέχρι χτες, οι 185 στρέφονταν ενάντια σε θέσεις του ΡΚΚ.
– Προσέγγιση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ μετά από μεγάλο διάστημα ψυχρότητας, με αντάλλαγμα τη διάθεση της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ.
– Προσπάθεια διάλυσης του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP) –που με το 13% των πρόσφατων εκλογών, στέρησε την αυτοδυναμία από το κόμμα του Ερντογάν– προσπαθώντας να το ταυτίσει με τους «τρομοκράτες» του PKK.
Σε λίγες μέρες εκπνέει η προθεσμία για το σχηματισμό κυβέρνησης (αναγκαστικά συμμαχικής) στη γειτονική χώρα. Οι μέχρι τώρα ενδείξεις δεν αφήνουν πολλές πιθανότητες για τη συγκρότησή της, κάτι που θα είχε σαν αποτέλεσμα τον περιορισμό της απόλυτης κυριαρχίας του AKP και τη ματαίωση των σχεδίων του Ερντογάν για την αναθεώρηση του Συντάγματος, που θα τον έχριζαν παντοδύναμο κυρίαρχο στο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας. Οι παραπάνω κινήσεις είναι λοιπόν ενταγμένες σε μια προσπάθεια αλλαγής του σκηνικού που θα του επιτρέψει να οδηγήσει τη χώρα σε επαναληπτικές εκλογές με άλλους όρους, πιο ευνοϊκούς για το κόμμα του. Στο βωμό αυτό δεν διστάζει μπροστά σε τίποτα: επιλέγει βομβαρδισμούς, δολοφονίες, συλλήψεις, περιορισμό κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων, πισωγύρισμα της ειρηνευτικής διαδικασίας, με ρίσκο να συμβάλει στη μεγαλύτερη ανάφλεξη των συγκρούσεων της ευρύτερης περιοχής.
Οι κινήσεις αυτές δεν αφορούν φυσικά μόνο το εσωτερικό μέτωπο της χώρας. Παράλληλα με αυτό, λαμβάνει υπόψη του ότι οι ισορροπίες στη Μέση Ανατολή αλλάζουν –ειδικά μετά την συμφωνία της Δύσης με το Ιράν– και δεν θα μπορεί για πολύ καιρό ακόμη να στηρίζει την πολιτική του στην ανοχή και στήριξη του «Ισλαμικού Κράτους». Διαπραγματεύεται σκληρά μια αλλαγή στρατηγικής απέναντι σε αυτό το μόρφωμα, και τα οφέλη που θέλει να αποκομίσει είναι πολλαπλά. Σε τι βαθμό θα καταφέρει να ισορροπήσει ανάμεσα σε όλα αυτά τα μέτωπα δεν είναι ξεκάθαρο ούτε εγγυημένο. Άλλωστε στην περιοχή αυτή του πλανήτη συναντιούνται τόσες παγκόσμιες αντιθέσεις που πάντα κάνουν απρόβλεπτες τις εξελίξεις.
Γ. Τζ.
* Διαβάστε και τη συνέντευξη της Μουγκέ Γιαμανγιλμάζ, μέλους του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP) και της Ομοσπονδίας Ενώσεων Σοσιαλιστικής Νεολαίας (SGDF), που επιβίωσε από το μακελειό στο Σουρούτς.