Διεκδικήσεις που αναβαθμίζουν όσους υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις
Τα μέλη των Ενόπλων Δυνάμεων (Ε.Δ.) πρέπει να απολαμβάνουν τα ίδια ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες με όλους τους άλλους πολίτες, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα. Γι’ αυτό το λόγο, στην επόμενη αναθεώρηση του Συντάγματος, πρέπει να εισαχθεί επιτέλους ο όρος «ένστολος πολίτης» (όπως επιβάλλουν όλα τα διεθνή φόρα) ο οποίος αποκαθιστά τον στρατιωτικό προικίζοντάς τον με δικαιώματα (του συνδικαλισμού, της ελευθερίας έκφρασης κ.λπ.) – δεν τον υποβαθμίζει, όπως σήμερα κακώς πιστεύουν τα περισσότερα στελέχη των Ε.Δ.
Απαιτείται να προβλεφθούν ώρες διδασκαλίας στα παραγωγικά σχολεία στελεχών, για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Δεν νοείται να αποδίδονται στο στράτευμα νεαροί ανθυπολοχαγοί και επίσης νεαροί μόνιμοι λοχίες που να μη γνωρίζουν τις προβλέψεις των διαφόρων ευρωπαϊκών ή παγκόσμιων οργανώσεων και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, για τα δικαιώματα του προσωπικού που θα διοικήσουν.
Ο σεβασμός για τα ανθρώπινα δικαιώματα των μελών των Ε.Δ. συμβάλλει σε στρατό που είναι σταθερά ενσωματωμένος στην κοινωνία. Το υπουργείο Άμυνας να συνεργαστεί άμεσα με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και να «ανοίξει τις πόρτες» των στρατοπέδων για απροειδοποίητες επισκέψεις και ενίσχυση της διαφάνειας.
Επίσης, δεν υφίστανται λατρευτικοί χώροι εντός των στρατοπέδων για την ελληνική μουσουλμανική μειονότητα. Να προβλεφθούν λατρευτικοί χώροι (θάλαμος ή γραφείο) στις μονάδες που εδρεύουν στη Ροδόπη και την Ξάνθη, για να μπορούν οι συμπατριώτες μας μουσουλμάνοι να ασκούν τις θρησκευτικές τους ελευθερίες, όπως τις ασκούν οι χριστιανοί ορθόδοξοι συνάδελφοί τους. Αν δεν το κάνουμε, τότε συνιστά διάκριση. Από πόσα δικαστήρια πρέπει να καταδικαστούμε ως χώρα για να το κάνουμε; Αλλά για να πετύχει αυτό το εγχείρημα πρέπει πρώτα να κτίσουμε τζαμιά στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη για τις άλλες μειονότητες των συμπαθών μεταναστών, ώστε να μην αναγκάζονται να προσεύχονται σε υπαίθριους χώρους.
Το δικαίωμα του συνδικαλίζεσθαι
Μια κυβέρνηση της Αριστεράς πρέπει να ενθαρρύνει το δικαίωμα του συνδικαλισμού και να προωθήσει με νόμους ευνοϊκές ρυθμίσεις για ίδρυση και άλλων συνδικαλιστικών σωματείων πέρα από τη ΣΥΣΜΕΔ. Γιατί όχι να δούμε συνδικάτα ΕΠΟΠ, συνδικάτα των από τις σχολές υπαξιωματικών προερχομένων, συνδικάτα κατά κλάδο των Ε.Δ., ξέχωρα για τον Στρατό, Ναυτικό, Αεροπορία κλπ. Η Άμυνα δεν κινδυνεύει από τους συνδικαλιστές. Κινδυνεύει από τους οικείους υπουργούς της (π.χ. ο Απόστολος-Αθανάσιος Τσοχατζόπουλος) που έδρασαν όπως (δεν) έδρασαν ακριβώς επειδή δεν υπήρχε κάποιος συνδικαλιστικός φορέας να τους ελέγξει. Ποιος να τους ελέγξει; Οι… υφιστάμενοι διορισμένοι αρχηγοί των Επιτελείων;
Ας ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλιστεί ότι, τόσο στο νόμο όσο και στην πράξη, οι αντιρρησίες συνείδησης δεν θα υφίστανται διακρίσεις όσον αφορά τους όρους και τις συνθήκες της υπηρεσίας ή όσον αφορά οποιαδήποτε οικονομικά, πολιτισμικά, αστικά και πολιτικά δικαιώματα (π.χ. αξιοπρεπής μηνιαία οικονομική αποζημίωση, δικαίωμα εξαγοράς χρόνου υπηρεσίας, τμηματική εκπλήρωση υπηρεσίας).
Θα πρέπει να παρέχεται επαρκής και έγκαιρη ενημέρωση για το δικαίωμα της αντίρρησης συνείδησης στη στρατιωτική θητεία και τον τρόπο απόκτησης της ιδιότητας του αντιρρησία συνείδησης, δεδομένου ότι η συντριπτική πλειονότητα των στρατευσίμων δεν γνωρίζουν ακόμα ότι υπάρχει η επιλογή εναλλακτικής υπηρεσίας. Να σταματήσουν οι διώξεις εναντίον όλων των αντιρρησιών συνείδησης και να αρθεί ο περιορισμός των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων τους.
Είναι απαραίτητο να αναγνωρισθεί ο χρόνος της κοινωνικής θητείας ως χρόνος κανονικής θητείας και να πιστοποιείται ότι «οι στρατιωτικές υποχρεώσεις έχουν εκπληρωθεί». Γιατί μια κοινωνική θητεία σε νοσοκομεία, ιδρύματα για τους ηλικιωμένους πολίτες (ΚΑΠΗ), υπηρεσίες διάσωσης, φροντίδα για χρήστες ναρκωτικών, υπηρεσία για τους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο, πυρόσβεση, συνδρομή στον τελωνειακό έλεγχο, να είναι λιγότερο σημαντική από τη συμβατική θητεία;
Επιλεκτική αντίρρηση συνείδησης
Στα μόνιμα στελέχη που λαμβάνουν διαταγή συμμετοχής σε ειρηνευτικές αποστολές εκτός της ελληνικής επικράτειας, να επιτραπεί να δηλώνουν επιλεκτική αντίρρηση συνείδησης, χωρίς αυτό να επιφέρει δυσμενή κρίση για το στέλεχος. Το μέλος των Ε.Δ. που εκφράζει επιλεκτική αντίρρηση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εκτέλεση άλλων καθηκόντων.
Τέλος, να επιτραπεί με νόμο η στράτευση ομοφυλοφίλων. Τα κυριότερα επιχειρήματα κατά της στράτευσης ομοφυλόφιλων και λεσβιών δεν βασίζονται σε επιστημονικές αποδείξεις ή αντικειμενικά στοιχεία, αλλά σε πολιτιστικούς λόγους και προκαταλήψεις.
Καθόσον, όμως, οι Ε.Δ. αποτελούν μόνο ένα κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας (δηλαδή το στρατευμένο), για να ισχύσουν οι προτάσεις αυτές πρέπει πρώτα να εξασφαλίσουμε ότι κινείται προς την ίδια κατεύθυνση και η κοινωνία γύρω και έξω από το στράτευμα. Μόνον έτσι θα υπάρξουν οι ανοχές και οι αντοχές που θα στηρίξουν ένα τέτοιο εγχείρημα. Εάν π.χ. το σύστημα απορρίπτει μια ομοφυλόφιλη γυναίκα ως βουλευτή, πώς περιμένει κάποιος να γίνει αποδεκτή αυτή η γυναίκα ως αξιωματικός του Στρατού; Άρα, η ύπαρξη ευνοϊκού σύγχρονου κοινωνικού πλαισίου αποτελεί μια απαραίτητη προϋπόθεση που υποδεικνύει ότι: για να αλλάξει ο χάρτης δικαιωμάτων στο στρατό, πρέπει πρώτα να αλλάξει η συντηρητική μας κοινωνία. Και αυτός ο δρόμος περνάει μόνο μέσα από μια αυτοδύναμη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
* Ο Γιάννης Τσαμπάζης είναι Αξιωματικός του Στρατού Ξηράς ε.α.