Μία από τις πιο πολύνεκρες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή διεξάγεται εδώ και χρόνια στην Υεμένη. Παραμένει όμως στα ψιλά των διεθνών και ελλαδικών ΜΜΕ, με λιγοστές εξαιρέσεις*. Και υπάρχει λόγος γι’ αυτό: η αιματοχυσία «αναβαθμίστηκε» από το 2015, όταν μια πολυεθνική συμμαχία υπό σαουδαραβική ηγεσία και με την υποστήριξη της Δύσης επενέβη στρατιωτικά. Στόχος, η αποτροπή κατάληψης της εξουσίας από ένα φιλοϊρανικό συνασπισμό που ήδη ελέγχει την πρωτεύουσα Σαναά και μεγάλο τμήμα της Υεμένης… Η σαουδαραβική επέμβαση συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με βομβαρδισμούς που έχουν καταστρέψει τα τρία τέταρτα των υποδομών της χώρας και έχουν προκαλέσει δεκάδες χιλιάδες νεκρών – στην πλειοψηφία τους αμάχων.
Παρ’ όλα αυτά η «διεθνής κοινότητα» σιωπά, με τον ΟΗΕ να περιορίζεται σε ρόλο… τροχονόμου. Μια μόνο πτυχή της άνευ προηγουμένου καταστροφής εξαιτίας της σαουδαραβικής επέμβασης είναι η μαζική επανεμφάνιση της χολέρας: «Σήμερα μισό εκατομμύριο Υεμενίτες πάσχουν από χολέρα, και ήδη 2.000 συμπατριώτες μου, στην πλειοψηφία τους παιδιά, έχουν πεθάνει από αυτή», λέει ο Γιαχία Σαλέχ στη συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα μας. Ο Γιαχία Σαλέχ, πρόεδρος της Ένωσης Χαναάν για την Παλαιστίνη και του Προοδευτικού Φόρουμ, μίλησε το προπερασμένο Σάββατο στο Resistance Festival, σε εκδήλωση για τη Μέση Ανατολή μαζί με αγωνιστές από την Παλαιστίνη και τον Λίβανο.
Συνέντευξη στον Ερρίκο Φινάλη
Έρχεστε από μία χώρα που υποφέρει τα πάνδεινα, αλλά είναι λίγο γνωστό στη διεθνή κοινή γνώμη τι τελικά συμβαίνει εκεί – ιδίως μετά την επέμβαση της σαουδαραβικής συμμαχίας, η οποία συνεχίζεται εδώ και δυόμιση χρόνια…
Οι Σαουδάραβες και οι δυτικοί σύμμαχοί τους από την πρώτη στιγμή προσπάθησαν, και σε μεγάλο βαθμό πέτυχαν, να κρύψουν τα εγκλήματά τους. «Καμία διαρροή στα ΜΜΕ», αυτό ήταν το μότο του Ριάντ και της Ουάσιγκτον – που είτε με Ομπάμα είτε με Τραμπ εξοπλίζει τη Σαουδική Αραβία με αεροσκάφη, τεθωρακισμένα, πυραύλους κ.λπ. αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων. Για να μην είμαστε άδικοι, δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ που στηρίζουν τη σαουδαραβική επέμβαση: όπλα και διπλωματική υποστήριξη της παρέχουν επίσης η Βρετανία, αποικία της οποίας ήμασταν, αλλά και ο Καναδάς και η Γαλλία. Ακόμη και το Ισραήλ τους βοηθά, έχοντας θέσει στη διάθεσή τους κατασκοπευτικούς δορυφόρους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Όλοι αυτοί έχουν επιβάλει στα διεθνή ΜΜΕ τη συσκότιση της τεράστιας καταστροφής που έχει υποστεί η φτωχή χώρα μας από αυτή τη διεθνή συμμαχία. Επρόκειτο για καλά προετοιμασμένο σχέδιο, αν σκεφτεί κανείς ότι η Ουάσιγκτον ζήτησε από τα διεθνή ΜΜΕ και τις μεγάλες ΜΚΟ να εγκαταλείψουν το υεμενίτικο έδαφος λίγο πριν εκδηλωθεί η σαουδαραβική επέμβαση, ώστε να μην υπάρχουν μάρτυρες των εγκλημάτων πολέμου. Και φυσικά σχεδόν όλοι συμμορφώθηκαν… Ταυτόχρονα, η Σαουδική Αραβία και οι σύμμαχοί της «κατέβασαν» τα δορυφορικά κανάλια και δυσχέραναν την επικοινωνία με τον έξω κόσμο.
Ποιο είναι το αποτέλεσμα αυτής της επέμβασης;
Η Δύση έδωσε το πράσινο φως στη Σαουδική Αραβία να προβεί σε έγκλημα διαρκείας, παραβιάζοντας ατιμώρητα τη διεθνή νομιμότητα και κάθε κανόνα προστασίας των αμάχων. Καταρχήν έβαλαν στο στόχαστρο όλες τις υποδομές που έχει ανάγκη ένας λαός για να επιβιώσει: αποθήκες τροφίμων, γέφυρες, δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτρισμού, φαρμακοβιομηχανίες, αεροδρόμια, νοσοκομεία, σχολεία… Πάντα ήμασταν φτωχή χώρα, αλλά κατάφεραν να μας γυρίσουν στο Μεσαίωνα. Είχαμε το ψηλότερο ποσοστό αλφαβητισμού και ανθρώπων με πανεπιστημιακή μόρφωση στη Μέση Ανατολή, τώρα η νέα γενιά μεγαλώνει μέσα στον τρόμο και την αμάθεια. Είχαμε εξαλείψει τις επιδημίες, αλλά σήμερα μισό εκατομμύριο Υεμενίτες πάσχουν από χολέρα – και ήδη 2.000 συμπατριώτες μου, στην πλειοψηφία τους παιδιά, έχουν πεθάνει από αυτή. Όποιος θέλει μπορεί να διαβάσει τις σχετικές εκθέσεις του ΟΗΕ. Που δεν κάνει και πολλά για να σταματήσει το έγκλημα, αλλά τουλάχιστον οι εκθέσεις του είναι κατατοπιστικές…
Γιατί η Δύση και η Σαουδική Αραβία προχώρησαν σε μια τέτοια εξοντωτική επίθεση;
Αυτή καθαυτή η Σαουδική Αραβία, όπως και οι περισσότεροι σύμμαχοί της στην περιοχή, είναι μια σκοταδιστική απόλυτη μοναρχία, προσδεδεμένη στα δυτικά σχέδια. Στόχος της επέμβασης είναι με οποιοδήποτε κόστος να επανέλθει η Υεμένη, που βρίσκεται σε στρατηγικό σημείο, στη δυτική σφαίρα επιρροής. Να παραμείνει φτωχή, εξαθλιωμένη και απόλυτα εξαρτημένη, με μια κυβέρνηση ανδρεικέλων του Ριάντ και της Δύσης. Άλλος ένας λόγος είναι το «κακό παράδειγμα» που θα έδινε μια δημοκρατική και αναπτυσσόμενη Υεμένη στους γείτονές μας, του Σαουδάραβες υπηκόους. Το Ριάντ δεν μπορούσε να επιτρέψει να υπάρχει μια Υεμένη με πολιτικά κόμματα, δικαιώματα στις γυναίκες κ.λπ. Γι’ αυτό άλλωστε, και πριν την επέμβαση, η Σαουδική Αραβία προσπάθησε να αποτρέψει τη διεξαγωγή εκλογών…
Ποιοι αντιστέκονται στην επέμβαση;
Η μεγάλη πλειοψηφία των Υεμενιτών αντιστέκεται – είτε παθητικά είτε με τα όπλα, όσο κι αν υποφέρει. Οι συμπατριώτες μου νιώθουν ότι αν δεν αντισταθούν, η Σαουδική Αραβία θα τα πάρει όλα. Κι έπειτα, υπάρχει και η εθνική περηφάνια: εμείς, που νικήσαμε ολόκληρη Βρετανική Αυτοκρατορία, θα υποκύψουμε στους Σαουδάραβες, που το μόνο που έχουν είναι λεφτά και όπλα; Διότι κατά τα άλλα είναι «άδειοι», δίχως ταυτότητα και ιστορία. Γι’ αυτό εξάλλου βομβαρδίζουν ακόμη και τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μνημεία μας και τα ακαδημαϊκά μας ιδρύματα: θέλουν να μας κάνουν σαν κι αυτούς. Αλλά έχω την πεποίθηση ότι, όση καταστροφή κι αν φέρουν, δεν θα το πετύχουν. Κανείς δεν μπορεί να ισοπεδώσει και να εξαφανίσει ένα λαό.
Είναι κάπως γενικόλογη η απάντησή σας…
Να γίνω πιο συγκεκριμένος: μια εν πολλοίς άτυπη αλλά υπαρκτή συμμαχία πολιτικών κινημάτων, οργανώσεων πολιτών, ένοπλων δυνάμεων αντιστέκεται. Φυσικά η Σαουδική Αραβία επιχειρεί διαρκώς να μας διασπάσει, προσπαθώντας να εξαγοράσει κόμματα, προσωπικότητες, και πόλεις ολόκληρες. Ρίχνει τεράστια ποσά γι’ αυτό το σκοπό, και μερικές φορές τα καταφέρνει. Το στρατόπεδο του αραβικού αντιιμπεριαλιστικού εθνικισμού, στο οποίο θεωρώ ότι ανήκω, δεν είναι ενιαίο – υπάρχουν άνθρωποι που τηρούν ίσες αποστάσεις, ας πούμε, ή και έχουν συμμαχήσει με τους Σαουδάραβες, όπως φυσικά και οι σαλαφιστές, η Μουσουλμανική Αδελφότητα κ.λπ. Επίσης, οι σεΐχηδες κάποιων φυλών μισθοδοτούνται κανονικά από το Ριάντ ήδη από τη δεκαετία του ’60. Μισθοφόρους έχουν και οι σύμμαχοι του Ριάντ: η Ιορδανία, η Αίγυπτος, η Τουρκία… Τελευταία έχουν εμφανιστεί και νέοι παίκτες, που επιχειρούν να έχουν κι αυτοί μια αυτόνομη επιρροή: τα Εμιράτα, το Κατάρ – ιδίως από τότε που ήρθε σε ρήξη με τη Σαουδική Αραβία. Οι πάντες παρεμβαίνουν, είτε άμεσα είτε έμμεσα. Ακόμη και το Ιράν, που τοποθετείται στο αντίπαλο στρατόπεδο, κατά της Σαουδικής Αραβίας, έχει τις δικές του ομάδες…
Πέραν του Ιράν, δεν υπάρχουν άλλες τοπικές ή διεθνείς δυνάμεις που να στρέφονται κατά της σαουδαραβικής επέμβασης;
Καμία υπερδύναμη ή περιφερειακή δύναμη δεν κάνει κάτι ουσιαστικό για να σταματήσει το μακελειό και να έρθει η ειρήνευση. Οι περισσότεροι, ιδίως οι Δυτικοί, δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν τη σαουδαραβική μοναρχία, που είναι διεθνώς από τους πιο γαλαντόμους πελάτες της πολεμικής βιομηχανίας. Στον αραβικό κόσμο κάνει θραύση η σαουδαραβική προπαγάνδα, που σκορπά δισεκατομμύρια για να διαβεβαιώνει ότι «το Ριάντ προστατεύει την Πίστη». Στα λόγια, η Αλγερία, η Τυνησία, το Ομάν και μερικά ακόμη αραβικά κράτη καταδικάζουν την επέμβαση. Αλλά στην πράξη δεν κάνουν τίποτα. Υπάρχουν και χειρότερα: αν για παράδειγμα καταφέρεις να πάρεις μια διεθνή πτήση από την Υεμένη (όπου σήμερα λειτουργούν μόνο 2 από τα 15 αεροδρόμια που είχαμε!), υπάρχουν μόνο τρεις προορισμοί: το Κάιρο, το Χαρτούμ και το Αμάν. Για οποιονδήποτε προορισμό, πρέπει πρώτα να πας εκεί. Ε λοιπόν, ειδικά σε εμάς τους Υεμενίτες, δεν επιτρέπεται να παραμένουμε στο χώρο του τράνζιτ ώσπου να έρθει η ώρα για την επόμενη πτήση μας. Μας μεταφέρουν με στρατιωτική συνοδεία σε μια αποθήκη, σαν να είμαστε ζώα. Έτσι μας συμπεριφέρονται οι ηγεσίες των «αδελφών χωρών»!
Μία διαφορετική ερώτηση τώρα: Γιατί ασχολείστε και με την Παλαιστίνη ενώ αντιμετωπίζετε τέτοια συμφορά στην πατρίδα σας;
Ό,τι κι αν κάνουν στην Υεμένη, εμείς θα εξακολουθήσουμε να υπάρχουμε – αλλά δεν ισχύει το ίδιο και για την Παλαιστίνη. Εκεί διώχνουν εδώ και δεκαετίες τους ανθρώπους από τα πατρογονικά τους, αλλάζουν τα τοπωνύμια, κάνουν τα πάντα για να την εξαλείψουν ολοκληρωτικά και να σκορπίσουν το λαό της οπουδήποτε πλην της γης του. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε, όσο κι αν υποφέρουμε κι εμείς οι ίδιοι. Θέλουν να μας γονατίσουν όλους, κι ο καθένας μόνος του να κοιτά πώς θα επιβιώσει – κι έτσι να εγκαταλείψουμε την Παλαιστίνη, που είναι κεντρικό ζήτημα του αραβικού έθνους. Αλλά δεν θα τα καταφέρουν. Έπειτα, έχω μια παραπάνω ευαισθησία επειδή τυχαίνει να είμαι Χαναανίτης, να ανήκω δηλαδή σε έναν από τους πρώτους ιστορικούς λαούς που κατοίκησαν στην Παλαιστίνη και αργότερα εκδιώχθηκαν στην Υεμένη. Κατά μία έννοια δηλαδή, ό,τι είναι η Ελλάδα για την Ευρώπη, είναι και η Υεμένη για τον αραβικό κόσμο, άρα έχουμε και μία ευθύνη παραπάνω…
Τελευταία ερώτηση, και σας ευχαριστούμε για το χρόνο σας: Τι περιμένετε από το ταξίδι σας στην Ελλάδα;
Ξέρουμε ότι και ο ελληνικός λαός υποφέρει κι έχει να αντιμετωπίσει ισχυρούς εχθρούς. Αλλά θέλουμε καταρχήν να κάνουμε γνωστό εδώ το δράμα της Υεμένης, κι έπειτα, ίσως, ελπίζουμε ότι οι Έλληνες θα μιλήσουν γι’ αυτό και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αναμένουμε από την Ελλάδα μια σαφή καταδίκη των εγκλημάτων πολέμου, με χιλιάδες νεκρούς και τις υποδομές μιας ολόκληρης χώρας κατεστραμμένες, όπως και της ακραίας παραβίασης των πιο στοιχειωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου. Από εκεί και πέρα, ας δραστηριοποιηθεί κάθε άνθρωπος και κάθε επίσημος οργανισμός με όποιο τρόπο κρίνει καλύτερο. Αυτό που δεν αντέχουμε είναι να κάνουν ότι δεν ξέρουν και να αποστρέφουν το βλέμμα!
* Βλ. μεταξύ άλλων τα φύλλα του Δρόμου 354, 336, 329, 313, 276 και 257.
