Ληστρική η μεταφορά των ασφαλιστικών υποχρεώσεων των τραπεζών στον λαό
του Παύλου Δερμενάκη
Την Πέμπτη 19/10 στην Παλαιά Βουλή έγινε η παρουσίαση της αναλογιστικής μελέτης που πραγματοποίησε ο Σύλλογος Συνταξιούχων της Εμπορικής Τράπεζας (ΣΣΕΜ) για το ταμείο τους (ΤΕΑΠΕΤΕ). Η μελέτη και η εκδήλωση ήταν μια συνδυασμένη ενέργεια του Συλλόγου με πολλούς αποδέκτες. Την παρούσα μνημονιακή κυβέρνηση, τις προηγούμενες, αλλά και την Alpha Bank που είναι η καθολική διάδοχος της Εμπορικής. ‘Όμως η ουσία της εκδήλωσης, όπως θα αναδείξουμε παρακάτω, δεν αφορά μόνο τους συγκεκριμένους συνταξιούχους αλλά συνολικά το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας και όλους τους συνταξιούχους, σημερινούς και μελλοντικούς.
Η μελέτη αυτή θα έπρεπε, με πρωτοβουλία του συνδικαλιστικού κινήματος, να έχει γίνει από το 2006, όταν η τότε κυβέρνηση της Ν.Δ. κατάργησε το ΤΕΑΠΕΤΕ και έφτιαξε το Ενιαίο Ταμείο Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ). Δυστυχώς χρειάστηκαν 11 χρόνια για να πραγματοποιηθεί, αφού προηγούμενα ανατράπηκε η συνδικαλιστική γραφειοκρατία στον ΣΣΕΜ. Σημειώνουμε, ότι στο τέλος Ιουλίου 2016 η Γενική Συνέλευση του Σωματείου καθαίρεσε την εκλεγμένη, πριν από έναν χρόνο, διοίκηση που συγκροτούσε η συνδικαλιστική γραφειοκρατία (Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ), και προχώρησε σε εκλογές στις 6/12/2016. Οι εκλογές ανέδειξαν νέα διοίκηση στο Σύλλογο αποτελούμενη από ανεξάρτητες δυνάμεις που συγκροτήθηκαν από συνταξιούχους χωρίς τα γνωστά πολιτικό-συνδικαλιστικά κριτήρια. Στην πράξη, οι ίδιοι οι συνταξιούχοι πήραν την τύχη τους στα χέρια τους, μετά την λαιμητόμο των περικοπών του νόμου Κατρούγκαλου (ν.4387/2016), που είχε σαν συνέπεια οι συνολικές μειώσεις σε κάποιες περιπτώσεις να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν ακόμα και το 80%.
Ο στόχος της εκδήλωσης του ΣΣΕΜ ήταν διπλός. Αφενός να αναδειχθεί το ύψος της οφειλής της Εμπορικής/Alpha και αφετέρου να δημοσιοποιηθεί το θέμα των μεγαλύτερων περικοπών –αθροιστικά τουλάχιστον κατά 30%– που υπέστησαν τα μέλη του συγκριτικά με όλους τους λοιπούς συνταξιούχους της χώρας.
Η αναλογιστική μελέτη, που έγινε από την εταιρεία Prudential, έδειξε ότι απαιτείται η καταβολή από την τράπεζα πρόσθετων πόρων 1,1 – 1,3 δισ. ευρώ κατ’ αρχάς για τους 3.500 συνταξιούχους, ενώ απαιτείται νέα μελέτη και για τους υπόλοιπους 5.000 που έχουν υπαχθεί σε άλλο καθεστώς. Σημειώνεται ότι το 2006, με στοιχεία που έδωσε η Τράπεζα, έγινε μελέτη (όχι αναλογιστική) για λογαριασμό του υπουργείου Οικονομικών η οποία κατέγραψε ελάχιστα ποσά, τα οποία αποδόθηκαν στο ΕΤΑΤ από την Τράπεζα. Τα μειωμένα ως άνω χρήματα από την Εμπορική, σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες, σε συνδυασμό με την παραβίαση των παραδοχών της μελέτης, αφού αντί για τη φυσική αποχώρηση όσων συμπλήρωναν τα προβλεπόμενα όρια προχώρησε σε μαζικές εθελούσιες εξόδους 3.500 εργαζόμενων, είχαν σαν αποτέλεσμα το ΕΤΑΤ να μείνει χωρίς πόρους στο τέλος 2016. Έτσι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ενέταξε τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ.
Σημειώνουμε ότι οι συνταξιούχοι της Εμπορικής, από όταν ξεκίνησε το ΤΕΑΠΕΤΕ (1948) μέχρι το τέλος του 2017, ελάμβαναν επικουρική σύνταξη (εκτός από την κύρια με τους όρους του ΙΚΑ) για την οποία το Δημόσιο δεν είχε καταβάλλει ούτε 1 ευρώ. Όλα ήταν πόροι του Ταμείου τους σύμφωνα α) με τις εισφορές τους που έφταναν, μόνο για το ΤΕΑΠΕΤΕ (το ΙΚΑ ήταν χωριστά), το 14,75% του ακαθάριστου μισθού τους μαζί με την εργοδοτική εισφορά και β) την πρόσθετη υποχρέωση εισφοράς της Τράπεζας, σύμφωνα με το ιδιωτικό συμφωνητικό ασφάλισης, που προέβλεπε αυτή να καλύπτει τα οποιαδήποτε ελλείμματα.
Το σύνολο των συντάξεων του ΕΤΑΤ το 2016, μαζί με συνταξιούχους της Alpha, ήταν 90 εκατ. ευρώ μηνιαία. Με την ένταξη τους στον ΕΦΚΑ ο τελευταίος επιβαρύνθηκε με 70 εκατ. κάθε μήνα και τα υπόλοιπα 20 εκατ. ήταν η πρόσθετη μείωση των συντάξεων. Δηλαδή η κυβέρνηση μετέτρεψε μια υποχρέωση της Alpha Bank σε υποχρέωση του Δημοσίου, χαρίζοντας δισεκατομμύρια στην Τράπεζα και επιβαρύνοντας τους συνταξιούχους όλης της χώρας, αφού δεν υπάρχει πρόσθετη χρηματοδότηση του ΕΦΚΑ μετά την ένταξη του ΕΤΑΤ.
Φυσικά, το πρόβλημα δεν είναι μόνο αυτό το 1,1 – 1,3 δισ. ευρώ που σε βάθος χρόνου θα επιβαρυνθούν οι υπόλοιποι συνταξιούχοι αλλά και το ανάλογο ποσό που αφορά τους υπόλοιπους (5.500) συνταξιούχους της Εμπορικής που είχαν ενταχθεί στο ΕΤΕΑ/ΙΚΑ. Παράλληλα, έχει ανοίξει η όρεξη της Εθνικής για να γίνει το αντίστοιχο στην περίπτωσή της, που σημαίνει λόγω μεγαλύτερου προσωπικού πολλά περισσότερα δισ. Η Εθνική, αυτή την περίοδο, απαιτεί να την αντιμετωπίσει η κυβέρνηση όπως την Alpha και να την απαλλάξει από τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις προς το προσωπικό της. Θα ακολουθήσει μετά η Πειραιώς για την Αγροτική… Έτσι θα καταλήξουμε να επιβαρυνθεί ο ΕΦΚΑ, δηλαδή όλοι οι συνταξιούχοι, με τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις όλων των τραπεζών για να κερδίσουν οι τελευταίες πολλά δισ. ευρώ. Υπολογίζονται χοντρικά, συνολικά σε βάθος χρόνου σύμφωνα με το προσδόκιμο ζωής, σε πάνω από 10 – 15 δισ.
Σημειώνουμε εδώ, ότι τα ιδιωτικά συμφωνητικά των τραπεζών με το προσωπικό τους, που πρώτη είχε υπογράψει η Εμπορική, είχαν και συνεχίζουν να έχουν τεράστιο όφελος για αυτές. Πρώτον, μπορούν να απομακρύνουν προσωπικό νωρίτερα από το όριο ηλικίας που έχει ορίσει το ΙΚΑ για συνταξιοδότηση. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι εργαζόμενοι με υψηλό συνολικό κόστος για την τράπεζα είτε αποχωρούν και δεν αντικαθίστανται, είτε αντικαθίστανται με σαφώς οικονομικότερους. Ένας έλεγχος στους ισολογισμούς των τραπεζών των τελευταίων ετών θα δείξει τα τεράστια οικονομικά οφέλη που είχαν από τη μείωση του προσωπικού τους με τις εθελούσιες εξόδους των τελευταίων ετών. Απλά θέλουν και την «πίτα ολάκερη και τον σκύλο χορτάτο». Έτσι, ενώ αποκομίζουν κέρδη δισεκατομμυρίων από τη μείωση του εργατικού κόστους, την επιβάρυνση που έχουν αναλάβει με τα ιδιωτικά συμφωνητικά για τα Ταμεία, θέλουν να την περάσουν στο κράτος (για την Alpha αυτό έχει ήδη γίνει) και αυτό με τη σειρά του, επικαλούμενο τις μνημονιακές δεσμεύσεις περί ορίου στη συνταξιοδοτική δαπάνη, προχωρά σε συνεχείς μειώσεις των συντάξεων για όλους τους συνταξιούχους.
Οι κατ’ εξοχήν αρμόδιοι για την κοινωνική ασφάλιση, ο νυν και οι πρώην υπουργοί κ.κ. Α. Πετρόπουλος (ΣΥΡΙΖΑ), Γ. Βρούτσης (ΝΔ), Β. Κεγκέρογλου και Α. Λοβέρδος (Δημοκρατική Συμπαράταξη), που έχουν την ευθύνη για τον σφαγιασμό των συνταξιούχων, ήταν παρόντες στην εκδήλωση. Στις ομιλίες τους συμφώνησαν ότι οι συνταξιούχοι της Εμπορικής Τράπεζας έχουν υποστεί αδικία, όσον αφορά στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, η οποία πρέπει να διορθωθεί. Παράλληλα όμως έμαθαν και το αποτέλεσμα της αναλογιστικής. Επ’ αυτού δεν είπαν κουβέντα. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της ομιλίας του υπουργού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ κ. Πετρόπουλου, συνταξιούχος παρενέβη και του υπέδειξε ότι τα χρήματα υπάρχουν και οφείλει να τα αναζητήσει από την Alpha Bank. Η έμπρακτη απάντηση του κ. υπουργού ήταν να τον αγνοήσει και να πάει παρακάτω.
Συνεπώς ο ελληνικός λαός με α) τα πλέον των 50 δισ. ευρώ που έχει καταβάλλει για τις ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών μέχρι σήμερα, β) τη φορολογική τους ασυλία για τα επόμενα 25 χρόνια, με τα 20 δισ. αναβαλλόμενη φορολογία, επιβαρύνεται με νέα ποσά πολλών δισεκατομμυρίων, στο πλαίσιο της πολιτικής της μεταφοράς των υποχρεώσεων των τραπεζών στο κράτος. Υποχρεώσεις των τραπεζών που προκύπτουν από ιδιωτικές συμφωνίες που έχουν υπογράψει και για τις οποίες οι εργαζόμενοι έχουν καταβάλλει στο ακέραιο τις δικές τους αυξημένες εισφορές. Οι τράπεζες που αποκομίζουν, ειδικά σε αυτήν την περίοδο, τεράστια οφέλη από αυτές τις συμφωνίες μετακυλύουν τις δικές τους υποχρεώσεις, με ευθύνη της παρούσας κυβέρνησης, στις πλάτες όλων των συνταξιούχων, με πρώτα και μεγαλύτερα θύματα τους ίδιους τους συνταξιούχους των τραπεζών. Αυτό αποδεικνύεται από την εφαρμογή του μοντέλου στους συνταξιούχους της Εμπορικής, όπως παρουσιάστηκε στη σχετική εκδήλωση.
