Γράφει η Μαρία Πλευράκη, επισκέπτρια Υγείας, ΠΓΝ Αττικόν
Σε προηγούμενο άρθρο έγινε αναφορά στην επιβεβλημένη ανάγκη ύπαρξης και εφαρμογής νομοθεσίας για την προστασία των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών. Για την επίτευξη του σκοπού αυτού, στόχος και προτεραιότητα μιας προοδευτικής κυβέρνησης οφείλει να είναι η διαβούλευση της νομοθεσίας για την Ψυχική Υγεία με τους εμπλεκόμενους φορείς, όπως:
Κρατικές υπηρεσίες, υπουργεία Yγείας, Παιδείας, Οικονομικών, Δικαιοσύνης, Εργασίας, Κοινωνικής Πρόνοιας. Παράγοντες της πολιτικής και νομοθετικής εξουσίας και διαμορφωτές της κοινής γνώμης. Υπηρεσίες του τομέα της δημόσιας τάξης, όπως αστυνομία και το προσωπικό των φυλακών. Δικαστικές υπηρεσίες. Εκπρόσωποι ή οργανώσεις των οικογενειών και φροντιστών ατόμων με ψυχικές διαταραχές, οργανώσεις συνηγορίας υπέρ των συμφερόντων των ατόμων αυτών και ομάδες χρηστών των υπηρεσιών καθώς και ατόμων που έχουν αποθεραπευτεί και ενταχθεί στο κοινωνικό σύνολο. Ακαδημαϊκά ιδρύματα και επαγγελματικές ενώσεις που εκπροσωπούν επαγγελματίες όπως ψυχίατροι, ψυχολόγοι, ψυχικοί νοσηλευτές, κοινωνικοί λειτουργοί, επισκέπτες υγείας. Εκκλησιαστικές αρχές. Ομάδες ειδικών συμφερόντων, όπως οργανώσεις μειονοτήτων και ομάδες που εκπροσωπούν φυλετικές μειονότητες. Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Ιδιαίτερα σήμερα, στα χρόνια των μνημονίων και της λιτότητας, η ψυχική υγεία έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Η «Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση» που επιχειρήθηκε από τις τελευταίες κυβερνήσεις το μόνο που έχει να επιδείξει είναι το κλείσιμο των ψυχιατρικών νοσοκομείων, την υποχρηματοδότηση και τις τραγικές ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό, οδηγώντας ακόμα και σε ανθρωποθυσίες στο βωμό των μνημονιακών πολιτικών. Το Σεπτέμβριο του 2014, εν ώρα υπηρεσίας, νοσηλευτής έχασε τη ζωή του σε ξενώνα εφήβων στο «Σπηλιοπούλειο» Νοσοκομείο, ενώ νωρίτερα, το 2010, στο Δαφνί, νοσηλευτής έχασε τη ζωή του κατά τη διάρκεια της βάρδιας του, την οποία εκτελούσε μόνος του. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, τίποτα δεν δείχνει να έχει αλλάξει.
Επιπλέον, η υποβάθμιση της ΠΦΥ και η επικράτηση του ιατροκεντρικού μοντέλου και στην ψυχική υγεία, έχει ως αποτέλεσμα η παροχή υπηρεσιών ΠΦΥ να λειτουργεί με τη διαδικασία του επείγοντος. Χωρίς πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση στα αρχικά στάδια εμφάνισης μιας ψυχικής διαταραχής, μέσα στο πεδίο που ζει και δραστηριοποιείται ο ασθενής, η νοσοκομειακή φροντίδα και η συνεχής σχέση του με το ψυχιατρείο γίνεται μονόδρομος.
Κρίνεται απαραίτητη η ύπαρξη δομών ΠΦΥ καθώς και δικτύου κοινοτικών υπηρεσιών οι οποίες θα λειτουργούν ανά τομέα, και παράλληλη δικτύωση των υπηρεσιών αυτών με τα νοσηλευτικά ιδρύματα.
Η παροχή των υπηρεσιών ψυχικής υγείας σύμφωνα με τις αρχές της δημιουργίας Τομέων Ψυχικής Υγείας, θα αποτελέσει σημαντική μεθοδολογία για την ανάπτυξη δομών και υποδομών που εξασφαλίζουν τη συνέχεια στην ψυχοκοινωνική φροντίδα και διέπεται από τις εξής κατευθυντήριες αρχές:
- Προσέγγιση – πρόσβαση στη φροντίδα και υποστήριξη
- Συνέχεια στη φροντίδα και την υποστήριξη
- Διεπιστημονικές ομάδες παρακολούθησης
- Πρόληψη και προαγωγή υγείας
- Συντονισμός με άλλες υπηρεσίας υγείας, πρόνοιας και φροντίδας, προκειμένου να επιτευχθεί εξατομικευμένη φροντίδα και αντιμετώπιση
- Παροχή συνεχούς υποστήριξης και δραστηριοτήτων κοινωνικής επανένταξης, με εμπλοκή των οικογενειών και των άλλων κοινοτικών μελών για τη διαμονή, την ανάπτυξη του εισοδήματος, την κοινωνική δικτύωση, την εργασία και την εκπαίδευση.
Στόχος της μέχρι σήμερα υποβάθμισης και συνειδητής απαξίωσης των ψυχιατρικών δομών, είναι η νομιμοποίηση των ιδιωτικών κερδοσκοπικών συμφερόντων, ώστε να παρέχουν υπερτιμημένες και αμφιβόλου ποιότητας υπηρεσίες ψυχικής υγείας, μέσω αμαρτωλών ΜΚΟ, οι οποίες φτάνουν να απορροφούν το 80% των κοινοτικών πόρων που προορίζονται για την ψυχική υγεία.
Η εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε ελπίδες σε ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας που δοκιμάζεται. Είναι ηθική υποχρέωση της νέας κυβέρνησης να δώσει τέλος στην παρακμή και να δείξει τις αριστερές της αξίες. Οι οικογένειες που βιώνουν το πρόβλημα έχουν πλήρη απογοήτευση. Οι εργαζόμενοι στις δομές υγείας, που κι αυτοί δοκιμάζονται, περιμένουν να δουν κάτι να αλλάζει. Γνωρίζουν τα προβλήματα, έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους, ωστόσο, μέχρι σήμερα, δεν έχουν ακουστεί. Περιμένουν την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να δώσει τέλος στη λογική ότι όλα μπορούν να αποτελούν εμπόρευμα στο βωμό της εκμετάλλευσης, της τρομοκρατίας και της καταστρατήγησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.