Όριο των μελλοντικών επιλογών η ευθυγράμμιση στα μνημόνια σε συνθήκες πολιτικής αστάθειας
Του Σπύρου Παναγιώτου
Με καθυστέρηση δύο ημερών δόθηκαν τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών για την ανάδειξη του νέου αρχηγού της Ν.Δ., επιβεβαιώνοντας τα όσα είχαν γίνει γνωστά από το βράδυ της Κυριακής και βάζοντας νέα δεδομένα στη αντιπαράθεση που σοβεί εδώ και μήνες στη Συγγρού.
Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι η συντηρητική παράταξη δείχνει αντοχή μέσα σε ένα εξαιρετικά δυσμενές κλίμα, τόσο ευρωπαϊκά όσο και εντός της επικράτειας. Οι πάνω από 400.000 ψηφοφόροι της Ν.Δ. που έσπευσαν να πάρουν μέρος στις εσωκομματικές εκλογές δεν είναι ασήμαντο γεγονός. Μπορεί να είναι περίπου οι μισοί, σε σχέση με την αναμέτρηση του 2009 μεταξύ Σαμαρά-Μπακογιάννη (780.000 ψήφισαν τότε) αλλά αν ο υπολογισμός γίνει με βάση τους ψηφοφόρους της Ν.Δ., στις αντίστοιχες εθνικές εκλογές, τότε η μείωση δεν είναι σημαντική. Από 33,9% το 2009 σε 26,6% σήμερα, και μάλιστα σε μία περίοδο αλλεπάλληλων εκλογικών ηττών της Ν.Δ. αλλά και γενικότερης αποστροφής των πολιτών προς τα πολιτικά κόμματα και δυσπιστίας στα προγράμματά τους.
Η σημαντική παρουσία των ψηφοφόρων της Ν.Δ., λιγότεροι συνηθισμένοι σε εσωκομματικές διαδικασίες δίνει, αναμφισβήτητα, χρώμα στις εξελίξεις αλλά και ανάσες στη συντηρητική παράταξη. Διασκεδάζει, στο εσωτερικό τουλάχιστον της χώρας, τις πρόσφατες ήττες δεξιών μνημονιακών κυβερνήσεων σε Πορτογαλία και Ισπανία. Θυμίζει, παράλληλα, όχι μόνο τη συντριβή της Δεξιάς στην Ιταλία, αλλά και την ανάδειξη σε βασικό παίχτη της Ακροδεξιάς της Μ. Λεπέν, στις πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία, με την αντίστοιχη υποβάθμιση του Ν. Σαρκοζί. Στην πραγματικότητα, τα όσα απασχόλησαν και συντελέσθηκαν στην ευρωπαϊκή Δεξιά, βάραιναν και αφορούσαν άμεσα τον ελλαδικό εμφύλιο της συντηρητικής παράταξης.
«Μεσαίος χώρος» και… συγκυβερνήσεις
Ο πρώτος γύρος των εκλογών της Ν.Δ. αναδεικνύει μια ήττα της ακροδεξιάς τάσης Σαμαρά, με το καθόλου ευκαταφρόνητο βέβαια ποσοστό 30% που συγκέντρωσαν οι Τζιτζικώστας και Γεωργιάδης και μετατόπιση της πόλωσης ανάμεσα σε δύο στρατηγικές. Την παλιά γνωστή συνταγή της λαϊκής Δεξιάς με αναφορά και στόχο το λεγόμενο μεσαίο χώρο και «με ανθρώπινο πρόσωπο, κοινωνικό και ευρωπαϊκό χαρακτήρα, όπως υπαγορεύει η παρακαταθήκη του Κωνσταντίνου Καραμανλή», όπως δήλωσε μετά το εκλογικό αποτέλεσμα ο κύριος εκφραστής αυτού του σχεδίου, Β. Μεϊμαράκης. Στον άξονα αυτό συναθροίζονται οι ισχυροί μηχανισμοί και σχέσεις του πρώην πρωθυπουργού, Κ. Καραμανλή, αλλά και στελέχη της Ν.Δ. που δεν βολεύονταν στην ακροδεξιά ρητορική του Α. Σαμαρά και τους διαδόχους του.
Στον άλλο άξονα συναντιούνται οι πιο καθαρόαιμες νεοφιλελεύθερες δυνάμεις με σαφή προσανατολισμό και υπόκλιση στις ευρωπαϊκές πολιτικές διαχείρισης της κρίσης. Ο άξονας Κ. Μητσοτάκη δεν περιορίζεται απλώς στην επιρροή της οικογένειας, δεν στάθηκε άλλωστε στο πλευρό του, αλλά συγκεντρώνει περισσότερες δυνάμεις από τις βαρονίες και τις πτέρυγες της Ν.Δ. που σχεδιάζουν έναν εκσυγχρονισμό του μαγαζιού και διατυπώνουν δειλά, προς το παρόν, ένα σαφές νεοφιλελεύθερο σχέδιο διαχείρισης της πορείας της χώρας και αντιπαράθεσης με τον ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτούς προστίθενται και πτέρυγες της ακροδεξιάς τάσης με στόχο την αποτροπή της κυριαρχίας του Καραμανλισμού. Είναι χαρακτηριστικές οι δηλώσεις στήριξης του Α. Γεωργιάδη αλλά και στελεχών που στήριξαν Τζιτζικώστα, παρά τη σιωπή του τελευταίου.
Η αντιπαράθεση Μεϊμαράκη-Μητσοτάκη ξεφεύγει από τα όρια της μέχρι σήμερα αντιπαράθεσης στο εσωτερικό του κόμματος με την πτέρυγα Σαμαρά.
Το πραγματικό ερώτημα είναι υπό ποίου τη διεύθυνση θα οδηγηθούν οι βασικοί μέτοχοι της Ν.Δ. στη νέα εποχή του TINA (δηλαδή, «δεν υπάρχει εναλλακτική») που άνοιξε ο ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα και ανεξάρτητα από το πόσο προσωρινή θα είναι αυτή. Εκείνο που κρίνεται είναι ο τρόπος που το ελληνικό πολιτικό σύστημα θα συμπεριφερθεί σε μια εποχή που οι αυτοδύναμες κυβερνήσεις δεν είναι της… μόδας και κυρίως δεν εξασφαλίζουν σταθερότητα στο πολιτικό σύστημα.
Η σύγχρονη τάση, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, είναι η επιβολή πιο υβριδικών κυβερνητικών σχημάτων με μεγάλες συμμαχίες, συγκυβερνήσεις ή οικουμενικά σχήματα πλήρως ευθυγραμμισμένα με την ευρωπαϊκή πολιτική. Αυτό είναι και το ζητούμενο στην εκλογική αναμέτρηση της Ν.Δ. Παρά τις υπαρκτές διαφορές μεταξύ Μειμαράκη-Μητσοτάκη, η γονυκλισία απέναντι στις μνημονιακές υποχρεώσεις και τους ευρωπαϊκούς καταναγκασμούς ενώνει και τους δυο. Το ποιος θα κριθεί ότι θα τις κάνει καλύτερα, θα φανεί αργότερα.
Ήττα της Ακροδεξιάς και η επόμενη μέρα
Μπορεί, μετά την ήττα τους, ορισμένοι εκπρόσωποι της ακροδεξιάς τάσης να δηλώνουν ευθέως την στήριξή τους στον Κ. Μητσοτάκη και άλλοι προσώρας να σιωπούν. Οι δηλώσεις όμως του Α. Μπαλτάκου πρώην γ.γ. του Υπουργικού Συμβουλίου της κυβέρνησης Σαμαρά που εκδιώχθηκε λόγω των στενών σχέσεων με βουλευτές της Χ.Α. δεν μπορεί να αγνοηθούν.
Αμέσως μετά το εκλογικό αποτέλεσμα δήλωσε: «Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος επειδή, επιτέλους, καταγράφηκε η δυναμική της Δεξιάς πτέρυγας της Ν.Δ. σε ένα ποσοστό 30%, το οποίο αποτελεί δάπεδο και όχι οροφή. Ένα τέτοιο ποσοστό δεν μπορεί να αγνοηθεί… Εάν δε αγνοηθεί, ανοίγει ο δρόμος για τη δημιουργία ενός υγιούς και αμιγούς δεξιού κόμματος, υπό την κατάλληλη ηγεσία», φωτογραφίζοντας πιθανόν τον ίδιο τον Α. Σαμαρά.
Ο ίδιος, κατά την προεκλογική περίοδο, στηρίζοντας την υποψηφιότητα Τζιτζικώστα είχε δηλώσει: «Η Ν.Δ. χρειάζεται αρχηγό. Αρχηγό, όμως. Πραγματικό αρχηγό. Αρχηγό ικανό να εμπνεύσει τις μάζες, να συνεγείρει συνειδήσεις, να παλιννοστήσει ψηφοφόρους, να συγκεράσει τις εσωτερικές αντιφάσεις δεξιών-κεντρώων, να εξισορροπήσει αποφασιστικά ανάμεσα στο παλαιό και το νέο». «Αλλιώς», σημείωνε, «η παράταξη θα εισέλθει σε αδιέξοδο και για να αποτραπεί αυτό, ο Τζιτζικώστας είναι η μόνη λύση».
Προσωρινά μένει να φανεί αν ο επόμενος αρχηγός θα πάρει υπ’ όψιν του και θα δώσει ρόλο και φωνή στο 30% της ακροδεξιάς τάσης της Ν.Δ.
Το πραγματικό ερώτημα παραμένει αν έχουν δημιουργηθεί οι όροι για την εμφάνιση ενός αυτόνομου ακροδεξιού (χωρίς τα βάρη της Χρυσής Αυγής) σχήματος στην πολιτική σκηνή της χώρας. Τα κατορθώματα της Λεπέν αλλά και η άνοδος ακροδεξιών, ξενοφοβικών κομμάτων στη Ευρώπη ανοίγει την όρεξη, τα σχέδια και τους συνειρμούς αρκετών.
