Δύο μήνες ακριβώς μετά την κυβερνητική αλλαγή (7/9) ακούστηκε από τα πρωθυπουργικά χείλη η φράση «αναθεώρηση της σύμβασης παραχώρησης» των μεταλλείων της Χαλκιδικής στην Ελληνικός Χρυσός… Καμία έκπληξη ως εδώ, αφού από τον Ιούνιο έχουμε προβλέψει ότι η μόνη «λύση» στο νομικό αδιέξοδο της Ελληνικός Χρυσός είναι μια τροποποίηση της σύμβασης. Αλλά με τη δήλωση του ο Πρωθυπουργός έβαλε στο κάδρο της ίδιας σύμβασης και τη Θράκη: «Συζητούμε με την εταιρία την αναθεώρηση της σύμβασης παραχώρησης, ώστε –ενδεχομένως και εφόσον υπάρχει η σύμφωνη γνώμη της τοπικής κοινωνίας– να πραγματοποιηθεί και νέα επένδυση στην Θράκη».
Παρελθόν και επιδιώξεις
Για όσους δεν γνωρίζουν τι συμβαίνει στη Θράκη: η Eldorado έχει δύο κατά 100% θυγατρικές, τα «Χρυσωρυχεία Θράκης» και τη «Μεταλλευτική Θράκης», που τις απέκτησε εξαγοράζοντας άλλες εταιρείες που προσπάθησαν να αναπτύξουν μεταλλεία χρυσού στην περιοχή και απέτυχαν. Αυτό που ονομάζει «νέα επένδυση» ο κ. Μητσοτάκης, μόνο νέα δεν είναι. Και τα δύο «έργα χρυσού», Πέραμα και Σάπες, έχουν πίσω τους 20 χρόνια δυναμικών αγώνων των κατοίκων των νομών Ροδόπης και Έβρου, με μερικές από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχουν δει ποτέ οι δύο νομοί. Τόσο το Πέραμα όσο και οι Σάπες έχουν ακυρωθεί με αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) – τις 2315/2008 και 2170/2006 αντίστοιχα).
Σήμερα, το έργο των Σαπών έχει υποβιβαστεί από την εταιρεία σε απλό «ερευνητικό project» και είναι πολύ μακριά από οποιαδήποτε έναρξη δραστηριότητας. H αίτηση της Μεταλλευτικής Θράκης για ερευνητικό πρόγραμμα στον μισθωμένο Δημόσιο Μεταλλευτικό Χώρο Ε5 Ροδόπης, απερρίφθη τον Οκτώβριο 2018 με απόφαση του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης. Η προσφυγή της εταιρείας κατά αυτής της απόφασης εκδικάστηκε από το ΣτΕ στις 5 Ιουνίου.
Το έργο για το οποίο η Eldorado επιδιώκει να πάρει έγκριση είναι το Πέραμα. Μετά την ακύρωσή του από το ΣτΕ, η «Χρυσωρυχεία Θράκης» –θυγατρική πλέον της Eldorado– υπέβαλε νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) η οποία τέθηκε στην τοπική κοινωνία για γνωμοδότηση τον Οκτώβριο του 2012. Το αποτέλεσμα ήταν πανωλεθρία για την εταιρεία: τρεις ομόφωνα αρνητικές αποφάσεις από τα Δημοτικά Συμβούλια Αλεξανδρούπολης, Κομοτηνής και Μαρώνειας-Σαπών και σχεδόν ομόφωνα αρνητική, με μία μόνο θετική ψήφο, από το Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης. H τελευταία αναλαμπή των ελπίδων της εταιρείας ήταν το Φεβρουάριο 2013: όταν ο τότε Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς υποσχέθηκε στην Eldorado «άδειες για το Πέραμα μέσα σε 10 μέρες». Οι Θρακιώτες απάντησαν με μεγάλα συλλαλητήρια και ένα ομόφωνο «Όχι» που δεν άφησε κανένα περιθώριο για έκδοση αδειών. Έκτοτε η ΜΠΕ θάφτηκε βαθειά στα συρτάρια όλων των κυβερνήσεων.
Χθες η Eldorado ανακοίνωσε στα ξένα χρηματιστήρια ότι θα επιχειρήσει ξανά να πετύχει περιβαλλοντική αδειοδότηση για το μεταλλείο του Περάματος και απόληψη χρυσού με κυάνιο. Μητσοτάκης και Άδωνις Γεωργιάδης απρόθυμα και υποκριτικά διαβεβαιώνουν ότι τίποτα δεν θα προχωρήσει χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της τοπικής κοινωνίας – την ίδια στιγμή που διαπραγματεύονται με την εταιρεία μια σύμβαση(!) για την πραγματοποίηση αυτής της δήθεν νέας κι ωραίας επένδυσης.
Μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και «Χρυσωρυχείων Θράκης» δεν υπάρχει σύμβαση κυρωμένη με νόμο από τη Βουλή. Με τα σημερινά δεδομένα, η «Χρυσωρυχεία» υποβάλλει το επενδυτικό της σχέδιο για το Πέραμα, όπως προβλέπεται από το Μεταλλευτικό Κώδικα. Η Πολιτεία διατηρεί το δικαίωμα να το εγκρίνει ή να το απορρίψει. Η υπογραφή μιας σύμβασης που θα δεσμεύει το Δημόσιο να εγκρίνει το σχέδιο και θα περιλαμβάνει ποινικές ρήτρες σε περίπτωση μη έγκρισης για οποιονδήποτε εύλογο λόγο, εκθέτει το Δημόσιο σε αγωγές αποζημιώσεων και φαίνεται να συμφέρει μόνο την εταιρεία.
Η τοπική κοινωνία
Πριν κάνει εξαγγελίες, ο κ. Μητσοτάκης θα έκανε καλά να ακούσει τα τοπικά στελέχη του κόμματός του που γνωρίζουν καλά τις διαθέσεις της τοπικής κοινωνίας. Το ιστορικό των προηγούμενων 20 χρόνων περιλαμβάνει μια ατέλειωτη σειρά αρνητικών προς αυτά τα σχέδια αποφάσεων, ψηφισμάτων, αρνητικών γνωμοδοτήσεων από τοπικά, δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια, επιστημονικούς, επαγγελματικούς και συνδικαλιστικούς φορείς, τοπικές μητροπόλεις, επιμελητήρια και νομαρχιακές επιτροπές όλων ανεξαιρέτως των πολιτικών κομμάτων – συμπεριλαμβανομένου του κυβερνώντος. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Ιουνίου, το ζήτημα του χρυσού ήταν ξανά ένα από τα κύρια διακυβεύματα. Το Πέραμα ανήκει στο Δήμο Αλεξανδρούπολης, με τμήμα του έργου να εμπίπτει στα διοικητικά όρια του Δήμου Μαρώνειας-Σαπών. Και οι δύο νέοι Δήμαρχοι, Ζαμπούκης στην Αλεξανδρούπολη και Χαριτόπουλος στις Σάπες –όπως και οι προκάτοχοί τους– απηχώντας την κοινή γνώμη των κοινωνιών που τους εξέλεξαν, έχουν δηλώσει τόσο προεκλογικά όσο και μετεκλογικά την απόλυτη αντίθεσή τους σε αυτούς τους σχεδιασμούς. Η ανατροπή αυτών των δεδομένων δεν θα είναι εύκολη υπόθεση – αλλά οι καιροί είναι πονηροί και επιβάλλεται επαγρύπνηση και ετοιμότητα.
Οι κίνδυνοι
Σημειώνεται ότι μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και «Χρυσωρυχείων Θράκης» δεν υπάρχει σύμβαση κυρωμένη με νόμο από τη Βουλή όπως υπάρχει στην περίπτωση της Ελληνικός Χρυσός. Με τα σημερινά δεδομένα, η «Χρυσωρυχεία» υποβάλλει το επενδυτικό της σχέδιο για το Πέραμα ως κάτοχος των Μεταλλευτικών Παραχωρήσεων, όπως προβλέπεται από το Μεταλλευτικό Κώδικα. Η Πολιτεία διατηρεί το δικαίωμα να το εγκρίνει ή να το απορρίψει. Η υπογραφή μιας σύμβασης που θα δεσμεύει το Δημόσιο να εγκρίνει το σχέδιο και θα περιλαμβάνει ποινικές ρήτρες σε περίπτωση μη έγκρισης για οποιονδήποτε εύλογο λόγο, εκθέτει το Δημόσιο σε αγωγές αποζημιώσεων και φαίνεται να συμφέρει μόνο την εταιρεία. Ακόμα χειρότερα, μια ενιαία σύμβαση (ίσως με ενοποίηση θυγατρικών;) που θα περιλαμβάνει και το Πέραμα και το σύνθετο έργο των Μεταλλείων Κασσάνδρας Χαλκιδικής, θα θεωρείται ότι παραβιάστηκε σε περίπτωση αποτυχίας ενός από τα δύο ή ακόμα και ενός υποέργου του δεύτερου. Το πάθημα της Ελληνικός Χρυσός με την αδυναμία έγκρισης της μεταλλουργίας χρυσού θα έπρεπε να χτυπάει καμπανάκια στο κυβερνητικό επιτελείο.
Αλήθεια, ποιον συμβουλεύεται ο κ. Μητσοτάκης εκτός από την ενδιαφερόμενη εταιρεία και το Σύνδεσμο Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων;
Πηγή: antigoldgr.org
