Μια μόνιμη πληγή και απειλή που δεν μπόρεσε ακόμα αποτελεσματικά να αντιμετωπιστεί
Του Αθανάσιου Χειμώνα*
Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αλλά και στις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας ανήκει η αρμοδιότητα της καταπολέμησης του κουνουπιών τα οποία για τόσα πολλά ευθύνονται.
Οι επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, τον τουρισμό και την οικονομία είναι τεράστιες. Ο κίνδυνος της θανατηφόρου εγκεφαλίτιδας στον άνθρωπο από τον ιό του Δυτικού Νείλου, η επιδημία του καταρροϊκού πυρετού των προβάτων, για τη μετάδοση του οποίου έχει αποδειχθεί ότι ο κύριος ξενιστής είναι το κουνούπι, είναι οι σπουδαιότεροι λόγοι που επιβάλλουν την καταπολέμηση των κουνουπιών.
Η απλή ενόχληση στον άνθρωπο, που κάποτε ήταν και σχεδόν ο μόνος «γνωστός» λόγος για τον οποίο γινόταν η καταπολέμηση, έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα χωρίς όμως να μην λαμβάνεται υπόψη. Ενώ και η ελονοσία που για πολλά χρόνια είχε εξαφανιστεί, κάνει την επανεμφάνισή της στη χώρα μας.
Καθυστερημένο πρόγραμμα
Ένα δαπανηρό τριετές πρόγραμμα προσπαθεί να εφαρμόσει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με τα οικονομικά στοιχεία που φαίνονται στον παρακείμενο πίνακα.
Από ό,τι φαίνεται, το πιο αισιόδοξο σενάριο, σύμφωνα με τον προγραμματισμό και τις ενέργειες της Διοίκησης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας για το όλο πρόγραμμα της καταπολέμησης του κουνουπιών είναι: Για την τρέχουσα περίοδο θα επαναληφθεί το έντονο φαινόμενο με τα κουνούπια να βρίσκονται σε μεγάλους πληθυσμούς, αφού και φέτος η έναρξη της διαδικασίας της δημοπράτησης άργησε να ξεκινήσει και με τα δεδομένα του 2014 η έναρξη της εφαρμογής του προγράμματος θα γίνει στα μέσα του καλοκαιριού – επομένως το μισό επίμαχο διάστημα δεν θα γίνει καταπολέμηση των κουνουπιών.
Συνεπώς δεν μιλάμε για πρόληψη –την οποία το πρόγραμμα θα έπρεπε να είχε ως κύριο στόχο- και περιορισμό του πλήθους των κουνουπιών με την καταπολέμησή τους στο προνυμφιακό στάδιο ώστε να μειωθεί σημαντικά ο πληθυσμός των ενηλίκων κουνουπιών για τα οποία η καταπολέμησή τους είναι δυσκολότερη.
Εάν λάβουμε δε υπόψη τις καιρικές συνθήκες που επικράτησαν και συνεχίζουν να επικρατούν φέτος, το φαινόμενο θα ενταθεί γιατί έχουν δημιουργηθεί πολύ περισσότεροι θύλακες επώασης των κουνουπιών, που είναι τα στάσιμα νερά σε συνδυασμό με τη μεγάλη βλάστηση σε πολλά σημεία – τόσο του αστικού όσο και του αγροτικού περιβάλλοντος.
Προτάσεις περιορισμού του προβλήματος
Εκείνο που έχουμε να προτείνουμε για τον περιορισμό του προβλήματος κατά την τρέχουσα περίοδο είναι:
1. Να εξεταστεί η δυνατότητα να γίνει η έναρξη εφαρμογής του προγράμματος προνυμφοκτονίας με επίγειους ψεκασμούς, με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης (επείγουσα – έκτακτη) για το χρονικό διάστημα μέχρι και την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, ακόμα και ανά περιφερειακή Ενότητα, ώστε να αποφευχθεί η επανάληψη των προβλημάτων του 2014.
2. Να ξεκινήσει η διαδικασία αποψίλωσης στα πλαϊνά των δρόμων (κόψιμο – και καθαρισμός από τα χόρτα) στο οδικό δίκτυο ευθύνης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στις πιο ευαίσθητες περιοχές στις αρχές Απριλίου, ώστε να συμβάλει και αυτή η εργασία στον περιορισμό της αναπαραγωγής των κουνουπιών.
3. Να προκληθεί σύσκεψη σε επίπεδο Κεντρικής Μακεδονίας ή ανά Περιφερειακή Ενότητα με τους Δημάρχους ώστε:
α) Να εξεταστεί η περίπτωση και οι Δήμοι να συνδράμουν με αναθέσεις του έργου επίγειων ψεκασμών και για το χρονικό διάστημα που δεν θα μπορέσει η Περιφέρεια να εφαρμόσει το πρόγραμμα (καθυστέρηση διαγωνισμού).
β) Να ξεκινήσουν και οι Δήμοι τη διαδικασία αποψίλωσης στα πλαϊνά των δρόμων (κόψιμο και καθαρισμός από τα χόρτα) στα δημοτικά και αγροτικά οδικά δίκτυα στις περιοχές ευθύνης τους το ίδιο διάστημα με την Περιφέρεια ώστε να συμβάλει και αυτή η εργασία στον περιορισμό της αναπαραγωγής των κουνουπιών.
4. Η ίδια διαδικασία με τους Δήμους και τις ίδιες προτάσεις να γίνει και με τον Γενικό Οργανισμό Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ) Θεσσαλονίκης-Λαγκαδά αλλά και όλους τους Τοπικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ) της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας που είναι αρμόδιοι για τη διαχείριση των αρδεύσιμων υδάτων στην περιοχή δικαιοδοσίας τους, αλλά και για την συντήρηση των αγροτικών.
Τέλος, πιστεύουμε ότι μόνο με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων μπορεί για φέτος να περιοριστεί το πρόβλημα από τα κουνούπια, αλλιώς θα έχουμε μία επανάληψη του περσινού φαινομένου.
Για την απόδοση του όλου προγράμματος και με τη δαπάνη να ανέρχεται στα 8.100.000 Ευρώ για τα τρία έτη (2014, 2015 και 2016) μόνο το τελευταίο έτος, το 2016, θα μπορέσει το πρόγραμμα να εφαρμοστεί στο σωστό χρόνο και ίσως γι’ αυτό το έτος θα έχουμε και στοιχεία για να κρίνουμε την αποτελεσματικότητα του προγράμματος. Έτσι δυστυχώς αξιοποιούνται τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου.
* Ο Αθανάσιος Χειμώνας είναι Περιφερειακός Σύμβουλος με τη Ριζοσπαστική Αριστερή Ενότητα, Γραμματέας Περιφερειακού Συμβουλίου Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας
