This is not a coup, κατά το This is not a love song, των Public Image Limited, που σάρκαζαν το 1983 την εξαντλημένη εμπορικά κοινοτυπία της καψούρας, με ανατρεπτική πανκ διάθεση, όπως μας υπενθύμισε πρόσφατα και η επαναφορά του τραγουδιού από την πολιτική ταινία κινουμένων σχεδίων Βαλς με τον Μπασίρ (Άρι Φόλμαν, 2008). «Αυτό δεν είναι, λοιπόν, πραξικόπημα», σαρκάζει δυναμικά και ο ακτιβιστής δημοσιογράφος Άρης Χατζηστεφάνου στο νέο πολιτικό ντοκιμαντέρ, με χρηματοδότηση και πάλι αποκλειστικά από το κοινό, This is not a coup, της ομάδας infowar, που βγαίνει από σήμερα στις αίθουσες.
Μετά τα Debtocracy, Catastroika και Φασισμός ΑΕ, είναι η στιγμή να τεθεί το ερώτημα αν όντως, όπως αρχικά ειπώθηκε από την αριστερά, δεν αποτελεί ουσιαστικά ένα σιωπηρό πραξικόπημα η έλευση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το 2010 στη χώρα μας…
Το ντοκιμαντέρ χτίζεται μέσα από συνεντεύξεις επιλεγμένων πολιτικών, καθηγητών, εξειδικευμένων σχολιαστών και δημοσιογράφων, που καταθέτουν τη δική του καθένας ξεχωριστή αντίληψη για τα πολιτικοοικονομικά τεκταινόμενα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε μια εύστοχη αλληλουχία κινηματογραφημένων αποσπασμάτων, με συνδετικό ιστό τον σχολιασμό του Χατζηστεφάνου, συνθέτοντας έναν ανεξάρτητο πολιτικό λόγο, στον αντίποδα της μονόπλευρης προπαγάνδας των κυρίαρχων ΜΜΕ.
Μορφολογικά, εκτός από μια άψογη κινηματογράφηση των τεχνοκρατικών αστικών κέντρων μέσα από εντυπωσιακές εναέριες λήψεις μιας υπερσύγχρονης αισθητικής του παρόντος, συντελείται και μια μεταφορική διάσταση ανάμεσα στο πολιτικό σημαινόμενο και την εικόνα, ως ένα εμπνευσμένο παιχνίδι λογικής που καλλιεργεί την πολιτική σκέψη.
Η παρουσίαση της οικοδόμησης του κτιρίου-συμβόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που εγκαινιάστηκε το 2012 στη Φρανκφούρτη, σε άλλοτε εγκαταστάσεις της Γκεστάπο, δίνει αφορμή για ενδιαφέρουσες αποκαλύψεις και επισημάνσεις, όπως ότι οι κατασκευαστικές εταιρίες ήταν οι ίδιες που λειτουργούσαν τα κάτεργα των κρατουμένων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ στο εργοτάξιο, ως κράτος εν κράτει, ήταν απαγορευμένη κάθε συνδικαλιστική δράση στους Τούρκους και Σέρβους εργάτες, καθιερώνοντας το άβατο ενός «ανεξάρτητου» ευρωπαϊκού θεσμού, που συνεργάζεται με τις Κεντρικές Τράπεζες των χωρών μελών, χωρίς να δίνει λογαριασμό στις εκλεγμένες κυβερνήσεις, προκειμένου να διαφυλάξει την αξία του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, αδιαφορώντας για το συμφέρον των ευρωπαίων πολιτών.
Ο Λαφοντέν, επικριτής πλέον του ευρώ, ανατρέχει στην πραξικοπηματική ανατροπή των εκλεγμένων κυβερνήσεων Ιταλίας και Ιρλανδίας, με την επιβολή εκβιαστικών χρηματοπιστωτικών μηχανισμών δανειοδότησης και μέτρα σκληρής λιτότητας, που απορύθμισαν την αγορά και την εργασία, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των τραπεζών. Κυρίως, όμως, η αναδρομή στη συνθήκη του Μάαστριχτ τεκμηριώνει τον ισχυρισμό ότι δεν πρόκειται για πραξικόπημα, αφού όλα όσα συμβαίνουν ήταν διεξοδικά προδιαγεγραμμένα, σε ανύποπτο χρόνο. Μετά το πέρασμα από τον οικονομικό εκβιασμό της Κύπρου, καταλήγει στην Αθήνα, στο δημοψήφισμα του Ιούλη του 2015, όπου για πρώτη φορά στην ιστορία, οδηγήθηκε λαός στις κάλπες με κλειστές τράπεζες και τη γνωστή συνέχεια, με την αγνόηση του αποτελέσματος και την παραχώρηση της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας, με τον Τσίπρα πρωθυπουργό, να μεταλλάσσεται σ’ έναν ημιαποικιακό διοικητή, σύμφωνα με τον εύστοχο χαρακτηρισμό ενός σχολιαστή.
Μεθοδικά, ο Χατζηστεφάνου επισημαίνει το αδιέξοδο του ευρωσκεπτικισμού, με το σχόλιο ότι όταν η ίδια η νομισματική δομή του ευρώ είναι θεσμικά νεοφιλελεύθερη, η προοδευτική διάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένει «αριστερή» ψευδαίσθηση. Με τον γνωστό εύληπτο, πολιτικό λόγο, μέσα από τη συγκροτημένη ανακεφαλαίωση των πρόσφατων γεγονότων αλλά και μια ερμηνεία χωρίς τη δυσνόητη και παραπλανητική ορολογία που κατακλύζει το μιντιακό τοπίο, το νέο ντοκιμαντέρ στοχεύει, όπως και τα προηγούμενα, μέσα από μια ανεξάρτητη ενημέρωση σε μια ευρεία αφύπνιση.
Ιφιγένεια Καλαντζή, θεωρητικός-κριτικός κινηματογράφου
[email protected]
Info: Το ντοκιμαντέρ του Άρη Χατζηστεφάνου This is not a coup προβάλλεται στους κινηματογράφους ΤΡΙΑΝΟΝ/Αθήνα, ΖΕΑ/Πειραιά, ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΝ/ Θεσσαλονίκη και ΑΝΕΣΙΣ/Αγρίνιο.