Πολύ νεότερος είχα διαβάσει τις «7 Γοτθικές Ιστορίες» της Κάρολ Μπλίξεν (ψευδώνυμο). Το ενδιαφέρον σ’ αυτό το βιβλίο ήταν η προσπάθεια αναπαράστασης του κόσμου πριν από τον Διαφωτισμό και τη Γαλλική Επανάσταση – όχι όμως με μια προβολή του παρόντος στο παρελθόν, αλλά με μια ιχνηλάτηση των ανθρώπινων σχέσεων και, κυρίως σκέψεων στην εποχή τους. Είναι κάτι που επιχειρεί συχνά χωρίς επιτυχία, και η ιστορική λογοτεχνία.
Νεότερος επίσης είχα προσέξει τις παρατηρήσεις του Μαρξ για τον καπιταλισμό, όταν πρώτο αυτό το σύστημα αποφλοίωνε τις ανθρώπινες σχέσεις από κάθε άλλη παράμετρο πλην της οικονομικής.
Με τα χρόνια η σκέψη πολλών Μαρξιστών η οικονομική πρυτάνευσε, ενώ αντιθέτως ο Μαρξ έκανε στο σύστημα την κριτική που αφορούσε στη φθορά των ανθρώπινων σχέσεων που αυτή η οικονομική προκαλούσε. Είναι δύσκολο να εκφρασθώ για αυτό το θέμα, αλλά ένα λαμπρό παράδειγμα του προβλήματος είναι ο χυδαίος οικονομισμός που εφαρμόσθηκε στην ΕΣΣΔ.
…………
Είναι μάλιστα ενδιαφέρουσα η αναλογία της σημερινής Διευθυνόμενης Οικονομίας της Ελεύθερης (!) Αγοράς, ο χυδαίος οικονομισμός της οποίας έχει φθάσει στα άκρα.
***
Η πάλη των τάξεων καθόρισε όλα τα προγενέστερα συστήματα, αλλά ο καπιταλισμός συνέτριψε τις ανθρώπινες σχέσεις (και σκέψεις) ανακόπτοντας έτσι τη μετάβαση από το ένα σύστημα στο άλλο (πρόοδος), επιδιώκοντας (ως εκ της φύσεώς του) να είναι αυτός το τέλος της Ιστορίας και ο επίλογος της Ανθρωπότητας. Κάτι που ο καπιταλισμός (η αστική τάξη) γνωρίζει (για το τέλος), αλλά δεν μπορεί να συγκρατηθεί.
Σήμερα αποθηριωμένος πλέον ο καπιταλισμός, μετά τη σχεδόν ολοκληρωτική νίκη του επί της εργασίας, την αποβλακώνει. Αποβλακώνει δηλαδή τους ανθρώπους κάθε τάξης πλην της άρχουσας.
Αν ο καπιταλισμός από γενέσεώς του παραμέρισε τη λογική και την ηθική, σήμερα χρειάζεται περισσότερο παρά ποτέ ανθρώπους-δολιοφθορείς του κοινωνικού ιστού στον οποίον ανήκουν. Χρειάζεται πελάτες, οπαδούς, αποβλακωμένους, φοβισμένους, απάτριδες και ταξικά αθύρματα.
Σήμερα ο Φόβος απειλεί κάθε πνευματική αναγέννηση και οι κόρες του, η Καταστολή και η Προπαγάνδα φρουρούν την επικράτειά του.
Εκατομμύρια άνθρωποι το βλέπουν, αλλά δεν θέλουν να το δουν…
ΣΤΑΘΗΣ Σ.
13•V•2021
