Χρεοκοπία στο Ντιτρόιτ, ντελίριο ξεπουλήματος στη Μαδρίτη. Της Αλίκης Βεγίρη
Σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία, την Πέμπτη το πρωί, η πόλη του πάλαι ποτέ κραταιού Ντιτρόιτ, έδρα της General Motors και λίκνο της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων με τους ενδιαφερόμενους, ώστε να αποδεχτούν κάποιο ποσοστό κουρέματος, υπέβαλε αίτηση υπαγωγής στο αντίστοιχο με το δικό μας Άρθρο 99, ζητώντας προστασία από τους πιστωτές (ανάμεσά τους και τα ασφαλιστικά ταμεία) τους οποίους φεσώνει ούτε λίγο-ούτε πολύ με 18 ολοστρόγγυλα δισ. δολάρια. Μπορεί και 20. Με την πράξη αυτή, θα καταχωρηθεί ως η πρώτη μεγάλη πόλη (γιατί για τις μικρότερες δεν γίνεται λόγος), στην ιστορία των ΗΠΑ που χρεοκοπεί. Και πάνω στην ώρα, που ο αξιότιμος οίκος Moody’s αναβάθμιζε την προοπτική της χώρας από αρνητική σε σταθερή. Αν η αίτηση χρεοκοπίας γίνει αποδεκτή, αυτό θα σημάνει μαζικές απολύσεις δημοτικών υπαλλήλων, ξεπούλημα περιουσιακών στοιχείων, μεγαλύτερες περικοπές στις κοινωνικές παροχές και τις δημοτικές υπηρεσίες, αύξηση των δημοτικών τελών, λεηλασία των ασφαλιστικών ταμείων και πολλά άλλα τα οποία γνωρίζουμε ήδη από πρώτο χέρι.
Η παρακμή μιας πόλης
Η ανάδειξη του Ντιτρόιτ σε ευημερούσα μεγαλούπολη, η ακμή και η παρακμή του, που ξεκίνησε εδώ και αρκετές δεκαετίες, ακολούθησε κατά πόδας την τύχη της αυτοκινητοβιομηχανίας. Μέσα σε διάστημα 10 ετών από το 2000 έχασε κοντά στους 250 χιλιάδες κατοίκους, φτάνοντας σήμερα τους 700.000. Οι εγκαταλειμμένες κατασκευές αριθμούν τις 78.000, ενώ η ανεργία μέσα σε μια δεκαετία έχει τριπλασιαστεί, στο 15%, στο διπλάσιο περίπου του εθνικού μέσου όρου. Η συρρίκνωση της φορολογικής βάσης της πόλης, η ανεργία και η προϊούσα φτώχεια, συνέβαλαν στην αύξηση των ελλειμμάτων, η προσπάθεια αντιμετώπισης των οποίων με περισσότερο δανεισμό, συνέβαλε στην έκρηξη του χρέους και στη σημερινή λύση απελπισίας.
Vodafone Μαδρίτη
Στην άλλη μεριά του Ατλαντικού, μια άλλη μεγαλούπολη, η Μαδρίτη, αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα επιβίωσης, με χρέος γύρω στα 7,5 δισ. ευρώ. Αλλά το πνεύμα εδώ είναι πιο χαλαρό και η φαντασία οργιαστική. Το χρήμα μπορεί να βρεθεί, αρκεί να υπάρχει η διάθεση να σπάσουν ορισμένα ταμπού, τέτοια που ο Σαμαράς δεν θα μπορούσε ούτε να ονειρευτεί. Και τέτοια διάθεση υπάρχει.
Για παράδειγμα από τις αρχές Ιουνίου οι Μαδριλιάνοι συνειδητοποιούν ότι ένα κύμα κραυγαλέου κόκκινου χρώματος αρχίζει να βάφει σιγά-σιγά την πόλη τους: αρχίζοντας από την κεντρική τους πλατεία, τη συμβολική από το κίνημα των αγανακτισμένων, Puerta del Sol, και επεκτεινόμενο μέχρι τα έγκατα της γης, στις γραμμές του μετρό. Αν κάποιος επισκέπτης, αλλά και ντόπιος αναζητήσει την εν λόγω πλατεία ματαιοπονεί. Δεν θα τη βρει.
Διότι η φημισμένη πλατεία δεν ονομάζεται πια έτσι, αλλά Puerta Vodafone και η αντίστοιχη στάση του μετρό έχει κι αυτή μετονομαστεί σε Vodafone Sol. Ενώ από το Σεπτέμβριο η Vodafone θα έχει καταπιεί και μια ολόκληρη γραμμή, τη 2, η οποία, ελλείψει περαιτέρω έμπνευσης θα ονομάζεται σκέτα Vodafone. Κρίμα για μια πόλη που βρίθει εξαίρετων ποιητών.
Με τον τρόπο αυτό ο ανήσυχος και ευρηματικός κυβερνήτης της περιοχής της Μαδρίτης ευελπιστεί ότι θα εξασφαλίσει έσοδα περίπου 1 εκ. ευρώ το χρόνο, τα οποία γνωρίζει ότι θα πολλαπλασιαστούν επί 12 αν πράξει το ίδιο και με τις υπόλοιπες γραμμές του μετρό. Και φυσικά κινείται πυρετωδώς προς την κατεύθυνση αυτή. Και όπως φαίνεται τίποτε δεν τον σταματά. «Μια φορά πουτάνα», έλεγε η γιαγιά μου, «πάντα πουτάνα».
Ο επόμενος στόχος, είναι η ιδιωτικοποίηση των λεωφορειακών γραμμών, που δεν είναι φυσικά δώδεκα, αλλά χίλιες δώδεκα, δημιουργώντας εύλογες απορίες στους κατοίκους για το πού θα βρεθούν τόσες επιχειρήσεις να στολίσουν με διαφημίσεις τις πλατιές επιφάνειες στα στιλπνά πλευρά των λεωφορείων. Σίγουρα η ατμόσφαιρα στη Μαδρίτη από το φθινόπωρο θα είναι μόνιμα καρναβαλική.
Από κοντά και η δυναμική δήμαρχος, Ana Botella, όλως τυχαίως σύζυγος του απελθόντος πρωθυπουργού Χοσέ Μαρία Αθνάρ. Σαν γυναίκα είναι περισσότερο φιλόδοξη, μια και ευελπιστεί να φέρει στη Μαδρίτη τους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020. Και όσο για τα χρήματα που λείπουν η Ana έχει κι αυτή τις ιδέες της: Υπάρχουν άλλωστε τόσα πολλά κτίρια στη Μαδρίτη για «αξιοποίηση», που ήδη άρχισε να «αξιοποιεί» σε πρόθυμους Κινέζους αγοραστές, όπως και αναρίθμητα έργα τέχνης, 26 εκ των οποίων έχουν ήδη μετακινηθεί από τις αίθουσες του Δημαρχείου στα σαλόνια φιλότεχνων επενδυτών. Στους επικριτές, η Ana δεν κωλώνει, έχει έτοιμη την απάντηση: «Οι πίνακες είχαν μόνο διακοσμητική αξία». Λογικό. Τι άλλο;
Καζίνο αντί της χρεοκοπίας
Αν η Αθήνα έχει το Ελληνικό της, η Μαδρίτη έχει το Eurovegas, ένα οικόπεδο 7.500 στρεμμάτων στις νότιες παρυφές της πόλης, το οποίο ονειρεύεται να μετατρέψει, όπως προϊδεάζει και το όνομα, σε πάρκο διασκέδασης, με καζίνα, ξενοδοχεία, συνεδριακά κέντρα, ουρανοξύστες, με ελευθερία πρόσβασης ακόμα και σε ανήλικους, ελεύθερο από περιορισμούς καπνίσματος κ.λπ., ευελπιστώντας έτσι να αρμέξει 17 δισ. ευρώ από την πώληση στον ενδιαφερόμενο μεγα-καζινάρχη του Las Vegas και μέγα υποστηρικτή του tea-party, Sheldon Adelson, και να παραδώσει 10.000 θέσεις ανάλογης εργασίας.
Τελευταία τα καζίνα, αν λάβουμε υπ’ όψιν και τα σχέδια της Κύπρου, δεν ξέρω πώς, αλλά έχουν αναδειχτεί σε σπουδαίο μοχλό ανάπτυξης χρεοκοπημένων κρατών.
Επειδή, ως φαίνεται λείπουν ακόμα κάτι ψιλά, ο κυβερνήτης της Μαδρίτης αποφάσισε να βγάλει στο σφυρί πέντε-έξι δημόσια νοσοκομεία, εννοείται με όλο τους τον εξοπλισμό, ενώ δεν έχει ακόμα καταλήξει αν θα… πουλήσει μαζί και τους ασθενείς και τους εργαζόμενους. Κάτι θα πιάνουν και αυτοί. Δυστυχώς όμως, το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας έβγαλε προσωρινή διαταγή που ματαιώνει το σχέδιο, σπρώχνοντας έτσι τη Μαδρίτη ακόμα ένα βήμα προς τη χρεοκοπία.
Δεν μπορεί όμως ο διαβόητος κυβερνήτης Gonzalez, κάτι άλλο καλύτερο θα σκεφτεί εν τω μεταξύ…