Το ζήτημα της διαχείρισης των στερεών αστικών απορριμμάτων, όπως και των βιομηχανικών, είναι ένα ζήτημα που είμαστε υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουμε ως οργανωμένες κοινωνίες με τρόπο νηφάλιο, κατανοώντας την ουσία του προβλήματος. Η ενημέρωση, η συλλογικότητα και η συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων αποτελεί σημαντικό παράγοντα επιτυχίας στη λύση του προβλήματος, εφόσον βεβαίως κυριαρχεί η καθαρή και άδολη σκέψη, μ’ άλλα λόγια η απλή λογική.
Ο αγώνας που έδωσε και συνεχίζει να δίνει το ΤΕΕ/ΤΚΜ, από κοινού με το σύνολο του τεχνικού κόσμου του νομού Ημαθίας, αφορά την αξιοπρέπεια μας, στον πολιτισμό μας, και στο μήνυμα που πρέπει να βγει από αυτήν την υπόθεση προς αυτούς που ακολουθούν, ότι σ’ αυτόν τον τόπο δεν «αγοράζονται και πουλιούνται όλα». Τον Δεκέμβριο του 2005 το ΤΕΕ/ΤΚΜ σε συνεργασία με την Νομαρχιακή Επιτροπή του ΤΕΕ Ημαθίας, τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων, Σύλλογο Επιστημόνων Μηχανικών, Σύλλογο Ελευθέρων Επαγγελματιών και το Σύλλογο Ηλεκτρολόγων Μηχανολόγων Μηχανικών, άσκησε προσφυγή κατά της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ) ενώπιον του ΣτΕ. Μετά από αλλεπάλληλες αναβολές η υπόθεση πρόκειται να συζητηθεί στις 9/11/2011, για τους παρακάτω προφανέστατους λόγους.
Η θέση του έργου
Η «θέση 12», όπως ονομάσθηκε, προτάθηκε έπειτα από 11 εναλλακτικές που προβλέπονταν από την μελέτη «Ι. Φραντζής & Συνεργάτες ΕΠΕ» (μελετητής τότε του ΕΣΔΑ) στο πλαίσιο της ΠΠΕΑ, βρίσκεται νότια του ποταμού Αλιάκμονα, ακριβώς πάνω από τον ταμιευτήρα που υδροδοτεί την πόλης της Θεσσαλονίκης με 160,000 m3 ημερησίως από το 2003 και προβλέπεται να φτάσει τα 600.000 m3, σε απόσταση από αυτόν μόλις 300 μέτρα και με υψομετρική διαφορά 100 μέτρα. Η περιοχή έχει χαρακτηρισθεί ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους της ευρύτερης περιοχής του αρχαιολογικού χώρου Βεργίνας – Παλατιτσίων με την 8383/92 απόφαση του ΥΜΑΘ, και είναι όμορη με την προστατευόμενη περιοχή NATURA 2000 «Στενά του Αλιάκμονα». Η θέση είναι ορατή από μεγάλο τμήμα της Εγνατίας οδού και από το «μπαλκόνι» της Βέροιας, την Ελιά.
Τα πρόσωπα, τα υπουργεία, οι φορείς, οι εταιρίες
• Κατά της συγκεκριμένης χωροθέτησης ασκήθηκε προσφυγή ενώπιον του τότε γ.γ ΠΚΜ, κ. Ηλ. Λιακόπουλου, από την Ν.Ε. του ΤΕΕ Ημαθίας το 2003, η οποία απερρίφθη. Αξίζει να σημειωθεί ότι, η ανεξάρτητη αρχή ΣτΠ στα πλαίσια του ελέγχου που άσκησε έπειτα από αίτημα πολιτών, απεφάνθη και επί της απόρριψης της προσφυγής, με την εξής διατύπωση: «Συνεπώς είναι προφανές ότι η απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας είναι πλημμελώς αιτιολογημένη» (αρ.πρωτ. 12678.2.4/27-10-2003).
Σήμερα ο κ. Ηλ. Λιακόπουλος είναι Γ.Γ. της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, χρέη συμβούλου υποστήριξης της Περιφέρειας Αττικής για την εκπόνηση σχετικής μελέτης ανατίθενται στην εταιρία του συμβούλου του γενικού γραμματέα «Ι. Φραντζής & Συνεργάτες ΕΠΕ» (βλ. «Κ.Ε.», 13/2/2011).
• Το ΥΠΠΟ επί Τατούλη με γ.γ τον κ. Ζαχόπουλο κάτω από πολιτικές πιέσεις τον Δεκέμβριο του 2004 εγκρίνει την ΜΠΕ.
• Τον Οκτώβριο 2005 εκδίδεται η Κοινή Υπουργική Απόφαση που εγκρίνει την χωροθέτηση (Α.Π. 140479/12-10-2005), με υπουργό ΠΕΧΩΔΕ τον κ. Γ. Σουφλιά και υπουργό Πολιτισμού τον κ. Π. Τατούλη.
• Τον Νοέμβριο του 2007 επί ΥΠΠΟ κ. Λιάπη με γ.γ. και πρόεδρο του ΚΑΣ πάλι τον κ. Ζαχόπουλο έπειτα από ομόφωνη εισήγηση του ΚΑΣ εκδίδεται νέα υπουργική απόφαση, κατά της χωροθέτησης αυτή την φορά.
• Τον Ιανουάριο του 2009 επί ΥΠΠΟ κ. Σαμαρά με γ.γ. και πρόεδρο του ΚΑΣ τον κ. Δραβίλα, έπειτα από κατά πλειοψηφία εισήγηση του ΚΑΣ εκδίδεται νέα υπουργική απόφαση υπό όρους, υπέρ της χωροθέτησης αυτή την φορά.
• Τον Δεκέμβριο του 2010, λίγες μόνο μέρες πριν λήξουν οι Περιβαλλοντικοί Όροι της ΚΥΑ του 2005 (30/12/2010), έπειτα από ομόφωνη γνωμοδότηση του ΚΑΣ, εγκρίνεται η μελέτη εφαρμογής του έργου σε γήπεδο μεγαλύτερο κατά 32 στρέμματα, από το αρχικά παραχωρηθέν των 49 στρεμμάτων, δηλαδή σε ξένο οικόπεδο, δασική έκταση εν προκειμένω, η οποία μέλει να παραχωρηθεί! Η σχετική υπουργική απόφαση εκδίδεται τον Ιανουάριο του 2011 και φέρει την υπογραφή του ΥΠΠΟ κ. Γερουλάνου, με γ.γ. και πρόεδρο του ΚΑΣ και πάλι την κ. Λ. Μενδώνη.
• Τον Απρίλιο του 2011 η ΥΠΕΚΑ, κ. Τίνα Μπιρμπίλη, εγκρίνει την παράταση ως προς τον χρόνο ισχύος της ΚΥΑ του 2005 και την τροποποιεί, περιλαμβάνοντας τους όρους που έθετε η Υ.Α. του ΥΠΠΟ επί Α. Σαμαρά, ανοίγοντας ουσιαστικά τον δρόμο για οικονομικές απαιτήσεις σε περίπτωση που το έργο είτε ναυαγήσει, είτε δεν ευδοκιμήσουν οι προσφυγές που ασκήθηκαν ενώπιον του ΣτΕ.
• Πριν από την προκήρυξη του διαγωνισμού για το έργο ο ΕΣΔΑ Ημαθίας προκηρύσσει τη θέση του Τεχνικού Συμβούλου, στο διαγωνισμό συμμετέχουν δύο σχήματα το πρώτο υπό τον κ. Φραντζή (μελετητή του ΕΣΔΑ μέχρι τότε) και αυτό της ΕΠΕΜ Α.Ε. με προεκτιμώμενη αμοιβή 452.000 €, τον διαγωνισμό κέρδισε η ΕΠΕΜ Α.Ε. η οποία ως Τεχνικός Σύμβουλος, πλέον, προετοιμάζει τα τεύχη δημοπράτησης για τον διαγωνισμό που πρόκειται να ακολουθήσει (Διακήρυξη, ΕΣΥ, ΤΣΥ, Οικονομική Τεκμηρίωση Προσφοράς, Ειδικοί Όροι κ.λπ.), για τη ΜΕΑ-ΧΥΤΥ.
• Τον Δεκέμβριο του 2007, ο ΕΣΔΑ-ΟΤΑ Ημαθίας προκήρυξε ανοιχτό διαγωνισμό για την ανάθεση του έργου «Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση και παραχώρηση εκμετάλλευσης για 25 έτη Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων Νομού Ημαθίας» με προεκτιμώμενο προϋπολογισμό 28.000.000 ευρώ πλέον ΦΠΑ. Στον διαγωνισμό συμμετείχαν και υπέβαλαν προσφορές η εταιρία ΗΛΕΚΤΩΡ Α.Ε. και η εταιρία BILFINGER BERGER. Μετά την ολοκλήρωση του πρώτου σταδίου του διαγωνισμού κρίθηκε ότι, μόνο η πρώτη, πληροί τις προϋποθέσεις περαιτέρω συμμετοχής στον διαγωνισμό. Τελικά στις 26/3/2010 υπογράφηκε η «λεόντεια» Σύμβαση μεταξύ της ΗΚΕΚΤΩΡ Α.Ε. και του ΕΣΔΑ ΗΜΑΘΙΑΣ.
Το κράτος, οι «ειδικοί» επιστήμονες και οι εταιρίες, μπορούν να συμπεριφέρονται με παρόμοιο τρόπο, όπως στην περίπτωση της Ημαθίας, μόνο όταν οι πολίτες αδιαφορούν, αντίθετα όταν υπάρχει δυναμική παρουσία πολιτών που διεκδικούν το δικαίωμα στην άποψη και στη νομιμότητα, τότε οι μανδαρίνοι και οι ευνούχοι, υποκλίνονται.