Eπιμέλεια: Βάννα Σφακιανάκη
Ένα τσουνάμι «επενδυτικού ενδιαφέροντος» έχει εκδηλωθεί για έργα αποθήκευσης ενέργειας. Το γεγονός ότι δεν ακόμα αποσαφηνιστεί το θεσμικό πλαίσιο αδειοδότησης και το πλαίσιο χρηματοδοτικής στήριξης για τέτοια έργα, δεν εμπόδισε τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) από την έκδοση Αδειών Παραγωγής. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν, η ΡΑΕ έχει λάβει από τον Οκτώβριο του 2019, αιτήματα για 123 έργα και των δύο τεχνολογιών αποθήκευσης (συσσωρευτές και αντλησιοταμίευση), ισχύος 12.229 MW. (1) Αναφέρονται:
- 110 αιτήσεις για αποθήκευση με συσσωρευτές (9.102 MW) από τις οποίες έχουν ήδη εγκριθεί Άδειες Παραγωγής για 38 μονάδες (3.582 MW) και
- 12 αιτήσεις για έργα αντλησιοταμίευσης (2.447 MW), -πέρα από τη μονάδα της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στην Αμφιλοχία- από τις οποίες έχουν λάβει Άδειες Παραγωγής 3 σταθμοί (807 MW).
Ωστόσο στην ιστοσελίδα της ΡΑΕ έχει αναρτηθεί πίνακας (Ιούλιος 2021) όπου φαίνεται να έχουν χορηγηθεί πολύ περισσότερες Άδειες Παραγωγής, για 77 έργα αποθήκευσης με συσσωρευτές. (2)
Νέα γενιά επιδοτήσεων
Είναι προφανές ότι το «επενδυτικό ενδιαφέρον» προκλήθηκε από το γεγονός ότι στο Ταμείο Ανάκαμψης έχουν ενταχθεί κονδύλια 450 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία συστημάτων αποθήκευσης, ενώ υπάρχει και η προοπτική ενίσχυσής τέτοιων έργων μέσα από τον επερχόμενο Mηχανισμό Iσχύος που η κυβέρνηση επιδιώκει να εγκριθεί από την Κομισιόν για να ενεργοποιηθεί το 2022. (3)
Σε ομιλία της στις 20 Ιουλίου, η Γενική Γραμματέας Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, ανέφερε ότι τα κονδύλια των 450 εκατ. ευρώ επαρκούν για την επιδότηση έως 40% του κόστους υλοποίησης των μονάδων για τη στήριξη της προβλεπόμενης διείσδυσης των ΑΠΕ έως το 2030 και ότι προγραμματίζεται διαγωνισμός το πρώτο τρίμηνο του 2022 όπου θα διατεθούν 200 εκατ. ευρώ για την επενδυτική ενίσχυση συστημάτων μπαταριών ισχύος τουλάχιστον 500 MW. (4)
Νομοθετική ρύθμιση
Στις 16 Ιουλίου είχε δημοσιευθεί από το ΥΠΕΝ η έκθεση της Ομάδας Διαχείρισης Έργου που είχε συσταθεί για να εισηγηθεί σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο και τις ενισχύσεις στην αποθήκευση ενέργειας. Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, οι ανάγκες αποθηκευτικής ισχύος υπολογίζονται σε 2000-3000 MW για το ελληνικό διασυνδεδεμένο σύστημα, προκειμένου να υποστηριχθεί ο στόχος της διείσδυσης των ΑΠΕ σε ποσοστό 60%. (5)
Η Ομάδα Διαχείρισης Έργου για την αποθήκευση ενέργειας ασχολήθηκε με όλες τις μορφές έργων που συνδυάζουν σταθμούς ΑΠΕ (αιολικούς και φωτοβολταϊκούς) με αποθήκευση ενέργειας (αντλησιοταμίευση και συσσωρευτές) στο ηπειρωτικό σύστημα και στα νησιά.
Ωστόσο η κυβέρνηση επιμένει να εφαρμόζει ενιαίο καθεστώς ως προς τα λεγόμενα «υβριδικά έργα» που έχουν λάβει Άδειες Παραγωγής αποκλειστικά στα νησιά, συγχέοντας τα νησιά που τελούν υπό ενεργειακή διασύνδεση με όσα δεν προβλέπεται –τουλάχιστον προς το παρόν- να διασυνδεθούν . Από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχουν χορηγηθεί Άδειες Παραγωγής για 167 υβριδικά έργα σε συνδεδεμένα και μη νησιά, που συνδυάζουν αιολικά ή φωτοβολταϊκά με συσσωρευτές ή αντλησιοταμίευση, ισχύος περίπου 1150 MW για έργα ΑΠΕ με 580 MW για έργα αποθήκευσης, με περισσότερα από τα μισά να βρίσκονται στην Κρήτη. (6)
Κι ενώ όλα αυτά συμβαίνουν, στο νομοσχέδιο για τη διαχείριση των αποβλήτων ψηφίστηκαν διατάξεις (άρθρο 130), με τις οποίες:
- ενώ αναστέλλεται η υποβολή αιτήσεων και η αδειοδότηση σταθμών που συνδυάζουν μονάδες Α.Π.Ε. με διατάξεις αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας
- και δεν επιτρέπεται η υποβολή νέων αιτήσεων για νέα υβριδικά έργα σε νησιά «που έχουν διασυνδεθεί ή τελούν υπό διασύνδεση ή αναμένεται να διασυνδεθούν μερικώς ή ολικώς με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας… μέχρι την 31η.12.2024»,
- οι περιορισμοί δεν ισχύουν για τις αιτήσεις τροποποίησης αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων που έχουν ήδη χορηγηθεί για την εγκατάσταση υβριδικών σταθμών ΑΠΕ στην Κρήτη και στα λοιπά μη διασυνδεδεμένα νησιωτικά συστήματα, όπως και για σταθμούς αντλησιοταμίευσης.
Οι διατάξεις αυτές που υποτίθεται ότι ήρθαν να βάλουν ένα φρένο στην επέλαση των σταθμών αποθήκευσης, κρατούν στο σκοτάδι το γεγονός ότι η επέλαση αυτή έχει ήδη συντελεστεί και ότι τα έργα έχουν αδειοδοτηθεί σε πρώτο στάδιο. Παράλληλα, με αιτιολογία την «ασφάλεια δικαίου για τους επενδυτές», παρακάμπτεται το γεγονός ότι μετά από την ολοκλήρωση των υποβρύχιων διασυνδέσεων τα νησιά εξομοιώνονται με τις υπόλοιπες περιοχές του ηπειρωτικού συστήματος και δεν μπορούν να ισχύουν γι’ αυτά άλλα μέτρα και σταθμά.
Οι διατάξεις αυτές δεν συζητήθηκαν καν στη Βουλή, όπως και άλλες πολύ σημαντικές διατάξεις της ενότητας που αφορούσαν στα ενεργειακά. Οι εξελίξεις τρέχουν πολύ γρήγορα ερήμην της κοινωνίας, που το φθινόπωρο θα πρέπει να πληρώσει αυξημένους λογαριασμούς ρεύματος, γιατί μέχρι τότε θα έχουν περάσει στη λιανική οι μεγάλες αυξήσεις της χονδρεμπορικής αγοράς.
(1) Μετά τις ΑΠΕ, νέος «πληθωρισμός» επενδυτών και για σταθμούς αποθήκευσης – Ξεπέρασαν τα 12 Γιγαβάτ οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ
(2) Aρχείο μητρώου αδειών ηλεκτρικής ενέργειας
(3) Market Reform Plan και Μελέτη Επάρκειας: Αγώνας δρόμου από το ΥΠΕΝ για να προλάβει τα… μπάνια των κοινοτικών
(4) Α.Σδούκου: Επενδυτική ενίσχυση έως 40% των μονάδων αποθήκευσης μέσω του RRF
(5) Ολόκληρη η έκθεση της Επιτροπής του ΥΠΕΝ για το θεσμικό πλαίσιο και τις ενισχύσεις στην αποθήκευση ενέργειας
(6) Aρχείο μητρώου βεβαιώσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ
