Και οι Γερμανοί λένε «όχι» στη λιτότητα. Της Αλίκης Βεγίρη
Μετά τους Γάλλους, Έλληνες και Ιταλούς και οι Γερμανοί ψηφίζουν ενάντια στη λιτότητα, γυρίζοντας την πλάτη στην Μέρκελ. Απίστευτο κι όμως αληθινό. Ο «εχθρός» της πολιτικής αυτής δεν βρίσκεται κάπου στο Νότο, σε κάποιες παρακατιανές χώρες, αλλά στο εσωτερικό και μάλιστα στο πιο βιομηχανικό κομμάτι του.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το κόμμα, (CDU), της σιδηράς κυρίας της Γερμανίας, έκανε μια γερή βουτιά στο 26,3%, 8,3 μονάδες πιο κάτω από τις προηγούμενες εκλογές. Το ποσοστό αυτό είναι το χειρότερο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι σοσιαλδημοκράτες, (SPD), με 39,1%. Οι Πράσινοι παίρνουν ένα 11,3%, οι Φιλελεύθεροι ένα 8,6%, οι Πειρατές ένα 7,8% και η Αριστερά 2,5%, κάτω από το όριο του 5%, οπότε και μένει απ’ έξω.
Το καταστροφικό αυτό αποτέλεσμα οδήγησε στην παραίτηση του αρχηγού των Χριστιανοδημοκρατών, CDU, στο κρατίδιο της Β. Ρηνανίας-Βεστφαλίας, και ταυτόχρονα υπουργού Περιβάλλοντος της κυβέρνησης Μέρκελ. Κρίμα, διότι ο κ. Ρέτγκεν εθεωρείτο ο ζηλευτός διάδοχος στην προεδρία του κόμματος.
Στο κρατίδιο αυτό οι εκλογές έλαβαν χώρα πριν από την ώρα τους, όταν ο κυβερνών, παρ’ ότι μειοψηφών, συνασπισμός SPD-Greens απέτυχε να περάσει τον προϋπολογισμό από το τοπικό κοινοβούλιο.
Γιατί συνέβη όμως αυτή η κατακλυσμιαία αλλαγή; Ας βάλουμε τις λέξεις χρέος-ανεργία-λιτότητα-περικοπές στη σειρά και τότε θα βρούμε την απάντηση.
Εν περιλήψει, το βιομηχανικό αυτό κρατίδιο της Γερμανίας, το μεγαλύτερο σε πληθυσμό, με περίπου 18 εκατ. κατοίκους είναι χρεωμένο μέχρι το λαιμό. Κοντολογίς, χρωστάει γύρω στα 230 δισ. ευρώ. Το ένα ερώτημα είναι πώς το χρέος αυτό δημιουργήθηκε και έφτασε σε τόσο μεγάλο ύψος και το άλλο, τι μέτρα πάρθηκαν για να αποπληρωθεί.
Η κύρια αιτία της υπερχρέωσης ήταν οι φορολογικές ελαφρύνσεις των επιχειρήσεων, που δρομολογήθηκαν πριν από περίπου 15 χρόνια, επί κυβερνήσεων Σρέντερ-Πρασίνων (1998-2005), οι οποίες στέρησαν από τους δήμους πολύτιμα φορολογικά έσοδα. Ακόμα και πόλεις με μεγάλα βιομηχανικά συγκροτήματα, όπως το Λεβερκούζεν με την Βayer ΑG, είδαν τα φορολογικά τους έσοδα να πέφτουν σε ιστορικά χαμηλά, παρ’ όλο που η βιομηχανία αυτή πραγματοποίησε κέρδη ρεκόρ, ύψους 2.5 δισ. ευρώ. Έτσι, οι πόλεις αναγκάστηκαν να προβούν σε δανεισμό και να επιβάλουν σκληρά μέτρα λιτότητας για να πληρώνουν τις τράπεζες. Ανάμεσα στις μεταρρυθμίσεις του συνασπισμού SPD-Πρασίνων ήταν και η ανάθεση στους δήμους της υποχρέωσης καταβολής των επιδομάτων ανεργίας, γεγονός που τους στερούσε επιπλέον πόρους.
Σύμφωνα με τις στατιστικές του Ομοσπονδιακού Οργανισμού Εργασίας, πολλοί δήμοι στο κρατίδιο αυτό αναγκάζονται να ξοδεύουν τα μισά σχεδόν από τα έσοδά τους σε κοινωνικές υπηρεσίες, όπως επιδοτήσεις ενοικίου και θέρμανσης. Για παράδειγμα στο Gelsenkirchen, οι κοινωνικές παροχές ισούνται με το 73,1% των εσόδων, στο Duisburg με το 60,6%, στο Mönchengladbach με το 53,7%, στο Dortmund με το 52,2 %, στο Hagen με το 46,5%, στο Essen με το 45,9%.
Το πρόβλημα χειροτέρεψε με την κρίση του 2008, αν και δεν ήταν αυτή η πρωταρχική αιτία. Πριν από τη χρονιά αυτή, οι δήμοι στην ανάγκη τους να εξασφαλίσουν επειγόντως έσοδα αναγκάστηκαν να προβούν σε ιδιωτικοποιήσεις και να τζογάρουν στα χρηματιστήρια και τις αγορές, απ’ όπου έχασαν τεράστια ποσά. Συγκεκριμένα, στις πόλεις Gelsenkirchen, Bochum, Dortmund, Recklinghausen, Dusseldorf, Lippe και αλλού τα σχολεία, η αποχέτευση, οι δρόμοι, η ύδρευση και πολλές άλλες δημόσιες υποδομές και υπηρεσίες πέρασαν, κάτω από ύποπτες συνθήκες, στα χέρια Αμερικανών «επενδυτών». Αφού οι τελευταίοι αποκόμισαν ένα γρήγορο κέρδος, τις ξαναέδωσαν πίσω στους δήμους με καθεστώς leasing!
Έτσι, ο ένας στους τρεις δήμους λειτουργεί σε κατάσταση ανάγκης. Από τους συνολικά 396 δήμους, μόνο 8 έχουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Για να δούμε το ύψος των περικοπών, ας πάρουμε σαν παράδειγμα την πόλη του Wuppertal, το οποίο με χρέος 1,6 δισ. ευρώ θα λάβει από την κυβέρνηση βοήθεια 70,9 εκατ. με αντάλλαγμα περικοπές 50 εκατ. το χρόνο! Στην πόλη έχουν ήδη κλείσει πολλά σχολεία, και οι δρόμοι όταν χαλάνε αφήνονται στην τύχη τους. Σε παρακμή επίσης βρίσκονται πισίνες, πάρκα, θέατρα και άλλοι δημόσιοι χώροι, από αδυναμία συντήρησης.
Οι Γερμανοί ψηφοφόροι που έδωσαν την ψήφο τους στους σοσιαλδημοκράτες, ας μην έχουν αυταπάτες. Οι περικοπές, ό,τι και να γίνει, θα συνεχιστούν. Το ίδιο και η ανεργία, η οποία επισήμως βρίσκεται πάνω από 10%, ενώ στα πιο φτωχά τμήματα ξεπερνά το 30%.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το κόμμα, (CDU), της σιδηράς κυρίας της Γερμανίας, έκανε μια γερή βουτιά στο 26,3%, 8,3 μονάδες πιο κάτω από τις προηγούμενες εκλογές. Το ποσοστό αυτό είναι το χειρότερο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι σοσιαλδημοκράτες, (SPD), με 39,1%. Οι Πράσινοι παίρνουν ένα 11,3%, οι Φιλελεύθεροι ένα 8,6%, οι Πειρατές ένα 7,8% και η Αριστερά 2,5%, κάτω από το όριο του 5%, οπότε και μένει απ’ έξω.
Το καταστροφικό αυτό αποτέλεσμα οδήγησε στην παραίτηση του αρχηγού των Χριστιανοδημοκρατών, CDU, στο κρατίδιο της Β. Ρηνανίας-Βεστφαλίας, και ταυτόχρονα υπουργού Περιβάλλοντος της κυβέρνησης Μέρκελ. Κρίμα, διότι ο κ. Ρέτγκεν εθεωρείτο ο ζηλευτός διάδοχος στην προεδρία του κόμματος.
Στο κρατίδιο αυτό οι εκλογές έλαβαν χώρα πριν από την ώρα τους, όταν ο κυβερνών, παρ’ ότι μειοψηφών, συνασπισμός SPD-Greens απέτυχε να περάσει τον προϋπολογισμό από το τοπικό κοινοβούλιο.
Γιατί συνέβη όμως αυτή η κατακλυσμιαία αλλαγή; Ας βάλουμε τις λέξεις χρέος-ανεργία-λιτότητα-περικοπές στη σειρά και τότε θα βρούμε την απάντηση.
Εν περιλήψει, το βιομηχανικό αυτό κρατίδιο της Γερμανίας, το μεγαλύτερο σε πληθυσμό, με περίπου 18 εκατ. κατοίκους είναι χρεωμένο μέχρι το λαιμό. Κοντολογίς, χρωστάει γύρω στα 230 δισ. ευρώ. Το ένα ερώτημα είναι πώς το χρέος αυτό δημιουργήθηκε και έφτασε σε τόσο μεγάλο ύψος και το άλλο, τι μέτρα πάρθηκαν για να αποπληρωθεί.
Η κύρια αιτία της υπερχρέωσης ήταν οι φορολογικές ελαφρύνσεις των επιχειρήσεων, που δρομολογήθηκαν πριν από περίπου 15 χρόνια, επί κυβερνήσεων Σρέντερ-Πρασίνων (1998-2005), οι οποίες στέρησαν από τους δήμους πολύτιμα φορολογικά έσοδα. Ακόμα και πόλεις με μεγάλα βιομηχανικά συγκροτήματα, όπως το Λεβερκούζεν με την Βayer ΑG, είδαν τα φορολογικά τους έσοδα να πέφτουν σε ιστορικά χαμηλά, παρ’ όλο που η βιομηχανία αυτή πραγματοποίησε κέρδη ρεκόρ, ύψους 2.5 δισ. ευρώ. Έτσι, οι πόλεις αναγκάστηκαν να προβούν σε δανεισμό και να επιβάλουν σκληρά μέτρα λιτότητας για να πληρώνουν τις τράπεζες. Ανάμεσα στις μεταρρυθμίσεις του συνασπισμού SPD-Πρασίνων ήταν και η ανάθεση στους δήμους της υποχρέωσης καταβολής των επιδομάτων ανεργίας, γεγονός που τους στερούσε επιπλέον πόρους.
Σύμφωνα με τις στατιστικές του Ομοσπονδιακού Οργανισμού Εργασίας, πολλοί δήμοι στο κρατίδιο αυτό αναγκάζονται να ξοδεύουν τα μισά σχεδόν από τα έσοδά τους σε κοινωνικές υπηρεσίες, όπως επιδοτήσεις ενοικίου και θέρμανσης. Για παράδειγμα στο Gelsenkirchen, οι κοινωνικές παροχές ισούνται με το 73,1% των εσόδων, στο Duisburg με το 60,6%, στο Mönchengladbach με το 53,7%, στο Dortmund με το 52,2 %, στο Hagen με το 46,5%, στο Essen με το 45,9%.
Το πρόβλημα χειροτέρεψε με την κρίση του 2008, αν και δεν ήταν αυτή η πρωταρχική αιτία. Πριν από τη χρονιά αυτή, οι δήμοι στην ανάγκη τους να εξασφαλίσουν επειγόντως έσοδα αναγκάστηκαν να προβούν σε ιδιωτικοποιήσεις και να τζογάρουν στα χρηματιστήρια και τις αγορές, απ’ όπου έχασαν τεράστια ποσά. Συγκεκριμένα, στις πόλεις Gelsenkirchen, Bochum, Dortmund, Recklinghausen, Dusseldorf, Lippe και αλλού τα σχολεία, η αποχέτευση, οι δρόμοι, η ύδρευση και πολλές άλλες δημόσιες υποδομές και υπηρεσίες πέρασαν, κάτω από ύποπτες συνθήκες, στα χέρια Αμερικανών «επενδυτών». Αφού οι τελευταίοι αποκόμισαν ένα γρήγορο κέρδος, τις ξαναέδωσαν πίσω στους δήμους με καθεστώς leasing!
Έτσι, ο ένας στους τρεις δήμους λειτουργεί σε κατάσταση ανάγκης. Από τους συνολικά 396 δήμους, μόνο 8 έχουν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Για να δούμε το ύψος των περικοπών, ας πάρουμε σαν παράδειγμα την πόλη του Wuppertal, το οποίο με χρέος 1,6 δισ. ευρώ θα λάβει από την κυβέρνηση βοήθεια 70,9 εκατ. με αντάλλαγμα περικοπές 50 εκατ. το χρόνο! Στην πόλη έχουν ήδη κλείσει πολλά σχολεία, και οι δρόμοι όταν χαλάνε αφήνονται στην τύχη τους. Σε παρακμή επίσης βρίσκονται πισίνες, πάρκα, θέατρα και άλλοι δημόσιοι χώροι, από αδυναμία συντήρησης.
Οι Γερμανοί ψηφοφόροι που έδωσαν την ψήφο τους στους σοσιαλδημοκράτες, ας μην έχουν αυταπάτες. Οι περικοπές, ό,τι και να γίνει, θα συνεχιστούν. Το ίδιο και η ανεργία, η οποία επισήμως βρίσκεται πάνω από 10%, ενώ στα πιο φτωχά τμήματα ξεπερνά το 30%.
Σχόλια
