Οι εξελίξεις στα μέτωπα της Ουκρανίας κάθε άλλο παρά επιβεβαιώνουν τις δυτικές προσδοκίες για εξασθένιση της Ρωσίας και την επιλογή της μακροχρόνιας παράτασης του πολέμου μέχρι την οριστική κατάρρευσή της. Οι καταλήψεις των στρατηγικής σημασίας πόλεων-οχυρών Μπαχμούτ και Αβντίιβκα αποτέλεσαν σημείο καμπής για τις ρωσικές δυνάμεις, που έκτοτε έχουν αναλάβει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Η ρωσική υπεροπλία σε έδαφος και αέρα επιτρέπει στη Ρωσία να καταφέρει σημαντικά πλήγματα σε ενεργειακές και στρατιωτικές υποδομές της Ουκρανίας, προκαλώντας μεταξύ άλλων μεγάλες αδυναμίες στην τροφοδοσία των ουκρανικών δυνάμεων στις γραμμές σύγκρουσης.
Όσο το καθεστώς του Κιέβου βρίσκεται αντιμέτωπο με το ενδεχόμενο της ήττας, τόσο αυξάνονται οι επικίνδυνοι τυχοδιωκτισμοί: τις τελευταίες μέρες έχουν καταγραφεί τρεις επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη κατά του –υπό ρωσικό έλεγχο– πυρηνικού εργοστασίου στη Ζαπορίζια, φέρνοντας ολόκληρη την Ευρώπη πιο κοντά στον εφιάλτη μιας τεράστιας πυρηνικής καταστροφής [βλ. φωτογραφία]. Φαίνεται ότι οι Ουκρανοί ιθύνοντες δεν αρκούνται στις συνεχείς προτροπές του Ζελένσκι προς τη Δύση για περισσότερα όπλα και χρήματα ώστε με μια νέα αντεπίθεση «να απαλλάξουν την Ευρώπη από έναν Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο»… Είναι χαρακτηριστικό ότι ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, Ραφαέλ Γκρόσι, δήλωσε: «Τέτοιες απερίσκεπτες επιθέσεις αυξάνουν τον κίνδυνο για ένα μεγάλο πυρηνικό ατύχημα, και πρέπει να σταματήσουν άμεσα», προσθέτοντας: «Κανείς δεν μπορεί να αποσπάσει οποιοδήποτε στρατιωτικό ή πολιτικό πλεονέκτημα χτυπώντας πυρηνικές εγκαταστάσεις. Αυτό απλά απαγορεύεται»…
Η Ευρώπη σε σύγχυση ετοιμάζεται για πόλεμο
Και ενώ ο Μακρόν πριμοδοτεί την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, και σχεδιάζει άμεσα να στείλει μονάδες της Λεγεώνας των Ξένων στη Μολδαβία σε μια νέα προσπάθεια πυροδότησης του πολέμου, πυκνώνουν οι φιλοπόλεμες δηλώσεις Ευρωπαίων ιθυνόντων. Τη σκυτάλη τώρα πήρε ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ, που δήλωσε: «Δεν θέλω να τρομάξω κανέναν, αλλά ο πόλεμος δεν είναι πλέον έννοια του παρελθόντος». Ταυτόχρονα, τάχθηκε υπέρ της αύξησης των στρατιωτικών δαπανών, προτείνοντας την έκδοση ευρωπαϊκού ομόλογου και την ενεργό συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στη χρηματοδότηση του τομέα της άμυνας.
Η συζήτηση για αύξηση των στρατιωτικών δαπανών και για τα εργαλεία χρηματοδότησης έχει ανάψει φωτιές μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, καθώς η Γερμανία αντιτίθεται σφοδρά σε κάθε πρόταση για κοινά ευρωπαϊκά ομόλογα, αντιτείνοντας χωριστή συνδρομή των κρατών μελών. Η ενδοευρωπαϊκή αντιπαράθεση κορυφώθηκε αφότου ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Στόλτενμπεργκ έθεσε ως στόχο ΝΑΤΟϊκή συνδρομή στο Κίεβο ύψους 100 δισ. ευρώ, που θα συγκεντρωθούν από τις χώρες μέλη του ανάλογα με το μέγεθος της οικονομίας της καθεμιάς. Αν και οι τελικές αποφάσεις θα παρθούν στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ το καλοκαίρι, ήδη έχουν υπάρξει αντιρρήσεις από ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, με το Βερολίνο να απαιτεί συμψηφισμό της δικής του συμμετοχής με τα όσα έχει ήδη «προσφέρει» στην Ουκρανία.
Μπορεί η Ε.Ε. να βυθίζεται όλο και πιο πολύ σε μια κρίση προσανατολισμού, όμως οι στοχευμένα φιλοπόλεμες κραυγές δεν κοπάζουν. Τον Τουσκ ακολούθησε ο αρμόδιος για την εξωτερική πολιτική της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ, λέγοντας: «Η Ευρώπη πρέπει να προετοιμαστεί για ενδεχόμενο πόλεμο, καθώς μια σύγκρουση πλήρους κλίμακας στην ήπειρο πέρα από την Ουκρανία δεν είναι πλέον φαντασίωση». Τέτοιες δηλώσεις δεν αποσκοπούν μόνο στην προετοιμασία της κοινής γνώμης, αλλά και στην κάμψη των αντιθέσεων εντός της Ε.Ε., όπως και μεταξύ Ε.Ε.-ΗΠΑ. Ο Μπορέλ ήταν αποκαλυπτικός ως προς αυτό, λέγοντας ότι «η ομπρέλα των ΗΠΑ, στην οποία βασιζόμαστε από τον Ψυχρό Πόλεμο, μπορεί να μην είναι συνεχώς ανοιχτή». Συνέχισε προειδοποιώντας για τις συνέπειες μιας κυβερνητικής εναλλαγής στις ΗΠΑ: «Μέσα σε μια συμμαχία, οι προτεραιότητες των μεμονωμένων μελών μπορεί να αλλάξουν». Σκόπιμη η ασάφεια για το αν η τελευταία πρόταση αφορά τις ΗΠΑ, ή το Βερολίνο και τις χώρες που συντάσσονται με αυτό…
Δυτικά σχέδια για νέο μέτωπο στη Μολδαβία;
Όσο οι εξελίξεις στην Ουκρανία παραμένουν δυσμενείς για τα δυτικά σχέδια, τόσο αυξάνονται οι προετοιμασίες για την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού σχεδίου που θα παρατείνει τις πολεμικές συγκρούσεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Στο επίκεντρο ενός Plan B βρίσκεται η Μολδαβία, η δεύτερη φτωχότερη ευρωπαϊκή χώρα, που ταυτόχρονα είναι βαθιά διχασμένη –τόσο διοικητικά όσο και πολιτικά– ανάμεσα σε φιλοδυτικούς και φιλορώσους [βλ. γράφημα]. Οι ενδείξεις ότι η Μολδαβία προορίζεται να μετατραπεί σε χώρο στάθμευσης ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων σε περίπτωση κατάρρευσης της Ουκρανίας πληθαίνουν. Ανεξάρτητα από τις δυνατότητες επιτυχίας ενός τέτοιου σχεδίου, πρέπει να σημειωθεί ότι ήδη στην περιοχή σταθμεύουν αμερικανικές δυνάμεις, και μάλιστα σε εξέλιξη βρίσκεται μια στρατιωτική άσκηση με τη συμμετοχή των ΗΠΑ και της Ρουμανίας. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Άμυνας της Μολδαβίας, «στόχος της άσκησης είναι η κοινή εκπαίδευση και η ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των ειδικών δυνάμεων της Μολδαβίας, της Ρουμανίας και των ΗΠΑ, καθώς και η αύξηση του επιπέδου διαλειτουργικότητας μεταξύ των συμμετεχόντων τμημάτων»…
Μικρή στρατιωτική δύναμη στην Υπερδνειστερία, περιοχή που κήρυξε την ανεξαρτησία της από την Μολδαβία, διαθέτει και η Ρωσία, η οποία εγγυάται την ασφάλεια της αποσχισθείσας οντότητας. Το εύφλεκτο μωσαϊκό εθνοτήτων και αντιθέσεων στην περιοχή συμπληρώνει η ύπαρξη της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Γκαγκαουζίας, που κατοικείται από τουρκόφωνους ορθόδοξους χριστιανούς με σαφή φιλορωσικό προσανατολισμό. Με «ενθάρρυνση» των ΗΠΑ, που στηρίζουν (και) οικονομικά τη Μολδαβία, έχουν ξεκινήσει συζητήσεις για αλλαγή του Συντάγματος της χώρας, ώστε να διευκολυνθεί η ένταξή της στο ΝΑΤΟ… Βλέψεις στη Μολδαβία έχει όμως και η Ρουμανία, που ισχυρίζεται ότι στη Μολδαβία κατοικούν 600.000 άτομα ρουμανικής καταγωγής των οποίων «εγγυάται την ασφάλεια». Την ίδια στιγμή, η φιλοδυτική μολδαβική κυβέρνηση έχει θέσει εκτός νόμου την αντιπολίτευση και έχει κλείσει 13 «φιλορωσικά» ΜΜΕ. Φαίνεται ότι όλες οι πλευρές προετοιμάζονται για ένα νέο μέτωπο κοντά στα σύνορα της Ρωσίας, με απρόβλεπτες συνέπειες.
