Ήττα της Δεξιάς, νίκη των… μπίζνεσμεν (και των κομμουνιστών!). Του Ερρίκο Φινάλη
Η παραίτηση της κεντροδεξιάς κυβέρνησης τον Ιούνιο, κάτω από το βάρος σκανδάλων και διαφθοράς, και η καταψήφιση από τη Βουλή, τον Αύγουστο, της νέας κυβέρνησης που ορίστηκε από τον πρόεδρο της χώρας, οδήγησε τους Τσέχους σε πρόωρες εκλογές την περασμένη εβδομάδα. Το αποτέλεσμα δείχνει τη δυσαρέσκεια που υποβόσκει σε πλατιά λαϊκά στρώματα, και εκφράστηκε με τη μεγάλη ήττα της Δεξιάς και της Κεντροδεξιάς. Από την άλλη, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα όχι μόνο δεν κατάφερε να προβάλει σαν εναλλακτική λύση αλλά έχασε 1,6% και 6 έδρες σε σχέση με τις εκλογές του 2010. Απ’ αυτήν την άποψη, ήταν λίγο φαιδρός ο τρόπος που παρουσίασαν τα ελληνικά ΜΜΕ το εκλογικό αποτέλεσμα, με παραπλανητικούς τίτλους του στιλ «Πρώτοι οι σοσιαλδημοκράτες στην Τσεχία»…
Αφού, λοιπόν, ηττήθηκαν οι δεξιοί και δεν δυνάμωσαν οι σοσιαλδημοκράτες, ποιος κέρδισε; Ως μεγάλος νικητής παρουσιάζεται ο δισεκατομμυριούχος Αντρέι Μπάμπις με το νέο κόμμα που ίδρυσε (Δράση Δυσαρεστημένων Πολιτών – το ακρωνύμιό του είναι «ΑΝΟ», που στα τσέχικα σημαίνει «ναι»). Το κόμμα του εκτοξεύθηκε στη δεύτερη θέση με 18,6%, με ένα λόγο ευρωσκεπτικιστικό, με πρόγραμμα ενάντια στη διαφθορά του παραδοσιακού πολιτικού κόσμου και υπέρ του «υγιούς επιχειρηματικού κόσμου», χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα την επιτυχία του ιδρυτή του.
Στην εκλογική επιτυχία του ΑΝΟ έπαιξε ρόλο βέβαια και το γεγονός ότι ο επιχειρηματικός όμιλος του Μπάμπις ελέγχει και τα μεγαλύτερα έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ της χώρας, που του έστρωναν το χαλί εδώ και μήνες.
Νίκησαν οι κομμουνιστές
Όμως η υπερπροβολή της ανόδου του Μπάμπις (όπως η… πρωτιά των σοσιαλδημοκρατών) έχουν έναν ακόμη στόχο: να υποβαθμίσουν την επιτυχία του Κομμουνιστικού Κόμματος Βοημίας και Μοραβίας (KSČM), που απέσπασε σχεδόν 15% από 11,3% το 2010, παρά τη λυσσαλέα εκστρατεία πολιτικού συστήματος και διαπλεκόμενων ΜΜΕ εναντίον του. Οι Τσέχοι κομμουνιστές σημείωσαν αυτή την άνοδο σε μια χώρα όπου ο αντικομμουνισμός αποτελεί επίσημη κρατική ιδεολογία, κι όπου αν κάποιος φορά μια μπλούζα με τον Τσε Γκεβάρα ή έχει ένα σηματάκι με το σφυροδρέπανο κινδυνεύει με μη εξαγοράσιμες ποινές φυλάκισης!
Δεν έχουν περάσει ούτε πέντε χρόνια από την τελευταία απόπειρα της τσεχικής δικαιοσύνης να θέσει υπό αμφισβήτηση την ίδια την ύπαρξη του Κομμουνιστικού Κόμματος με την αιτιολογία ότι δεν έχει αποκηρύξει το Κομμουνιστικό Μανιφέστο (!) και άρα ούτε τη χρήση βίας… Η δε κομμουνιστική νεολαία έχει από χρόνια κηρυχθεί παράνομη για τους ίδιους λόγους – χωρίς να ιδρώσει το αυτί κανενός Ευρωπαίου «δημοκράτη»… Η άνοδος του Κ.Κ., που κατέλαβε την τρίτη θέση στο τσεχικό κοινοβούλιο, δείχνει τόσο τις βαθιές, ιστορικές ρίζες του κομμουνιστικού κινήματος στο λαό, όσο και τις δυνατότητες να αποτελέσει μια ελπιδοφόρα προοπτική και ταυτόχρονα να συμβάλει στη ριζοσπαστικοποίηση της ευρωπαϊκής Αριστεράς (το Κ.Κ. είναι παρατηρητής στο Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς και συμμετέχει στην αριστερή ευρωομάδα GUE/NLG).
Αξίζει να αναφερθεί ένα ακόμη νέο κόμμα, του επίσης μεγαλοεπιχειρηματία ιαπωνικής καταγωγής Τομίο Οκαμούρα, που απέσπασε 6,9% και μπήκε στη βουλή με 14 έδρες, με πρόγραμμα «την άμεση δημοκρατία παντού και την καταπολέμηση της διαφθοράς, του νεποτισμού, του πελατειακού συστήματος και της κλεπτοκρατίας». Χαρακτηριστική και η ονομασία του: «Αυγή της Άμεσης Δημοκρατίας»! Ίσως εξίσου χαρακτηριστική με τη σχετική αδυναμία της Αριστεράς να αδράξει την ευκαιρία και να εκφράσει πλειοψηφικά πλατιά στρώματα που απεχθάνονται το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα, υποφέρουν από την κρίση και θέλουν αλλαγή πορείας. Αντ’ αυτού, αφήνονται βορά νεότευκτων σχηματισμών της επιχειρηματικής πολιτικής όπως τα κόμματα του Μπάμπις και του Οκαμούρα – δυνάμεις, δηλαδή, που εμφανίζονται ακόμη και ως αντισυστημικές κι έτσι καλύπτουν με μαεστρία το κενό…
Μ’ αυτά και μ’ αυτά επιβεβαιώθηκαν οι φόβοι δυναμικών παραγόντων του συστήματος: η Δεξιά και η Κεντροδεξιά δεν μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση. Ανοίγεται μια περίοδος μακρών διαπραγματεύσεων με άγνωστη κατάληξη – και με μια μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία να γίνεται όλο και πιο ανυπόμονη να δει άμεσες, πραγματικές αλλαγές στη ζωή της. Πεδίο δόξης λαμπρό για τους Τσέχους κομμουνιστές, ιδίως αν ερμηνεύσουν σωστά τις λαϊκές διαθέσεις και κινηθούν ενωτικά κόντρα στις αντιλαϊκές πολιτικές ενός αναξιόπιστου συστήματος που βυθίζεται σε κρίση.
