του Γιώργου Γοδέβενου*
Την Παρασκευή 29 Μαρτίου έκλεισε ένας υπερδεκαετής κύκλος συλλογικών αγώνων-δράσεων του σωματείου εργαζομένων στην Εγνατία Οδό Α.Ε., μια πολύμορφη προσπάθεια που ξεκίνησε το 2011 με την ένταξη του παγίου του αυτοκινητόδρομου στην λίστα του μεσοπρόθεσμου κλείνει και αναπροσαρμόζεται με την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης από την Κυβέρνηση και την Εταιρεία Ειδικού σκοπού του παραχωρησιούχου πλειοδότη.
***
Ένας γεωστρατηγικός αυτοκινητόδρομος 660 χιλιομέτρων και 1.000 χιλιομέτρων με τους κάθετους άξονες που σχεδιάστηκε, εξασφάλισε χρηματοδότηση και λειτούργησε για πάνω από 15 χρόνια από την δημόσια εταιρεία Εγνατία Οδός Α.Ε.:
- Που διασχίσει όλη τη Βόρεια Ελλάδα με τρεις κάθετους άξονες που τον συνδέουν με την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία.
- Που έβγαλε από την απομόνωση σχεδόν όλες τις περιφέρειες Ηπείρου, Δυτικής Μακεδονίας και Θράκης.
- Που έκανε προσβάσιμη τη συμπρωτεύουσα από όλη τη Βόρεια Ελλάδα και τα λιμάνια της.
- Που διασχίζει την Πίνδο και τη Καστανιά με ένα πλήθος σηράγγων και γεφυρών όπου εφαρμόστηκε πληθώρα πρωτόγνωρων τεχνικών που εφαρμόστηκα για πρώτη φορά στην χώμα μας.
- Που δαπανήθηκαν 7 δισ. από δημόσιο χρήμα (ελληνικά και ευρωπαϊκά κεφάλαια) για την κατασκευή του.
Όλη αυτή η υποδομή δόθηκε βορρά στο πιο καλοστημένο και αδιαφανές μηχανισμό εκποίησης δημόσιας περιουσίας (ΤΑΙΠΕΔ) που συγκροτήθηκε από τους δανειστές και τις ελληνικές κυβερνήσεις για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους και τα συμφέροντα ντόπιων και ξένων ολιγαρχών που λυμαίνονται τον δημόσιο πλούτο μια αποικίας χρέους εξασφαλίζοντας υπέρμετρα κέρδη για αυτούς σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος και των πολιτών. Για να εξυπηρετήσει τον σκοπό αυτό, με εντολή του γέμισε με 60 μετωπικά και πλευρικά διόδια όλο τον οδικό άξονα και φυσικά από 0,03€/χλμ που είχε η δημόσια διαχείριση, ανέβηκε πριν την υπογραφή 0,04€/χλμ, με την ανάληψη της παραχώρησης θα γίνει 0,05€/χλμ και εντός 3 ετών θα πάει στην τιμή που έχουν όλες υπόλοιπες παραχωρήσεις στα 0,065€/χλμ με τιμαριθμική αναπροσαρμογή (δηλαδή από 0,03€/χλμ πάνω από 0,072€/χλμ).
Το σωματείο μας από την αρχή πήρε θέση ενάντια στην εκποίηση του παγίου της Εγνατίας Οδού:
- Με αποφάσεις δεκάδων μαζικών συνελεύσεων.
- Με προκηρύξεων δεκάδων απεργιών και στάσεων εργασίας ειδικά για την εναντίωση και παρεμπόδιση της επικείμενης παραχώρησης.
- Με πολλές συνεντεύξεις τύπου όταν οι εξελίξεις το επέβαλαν.
- Με μία ημερίδα το 2017 όπου κατατέθηκαν προτάσεις για τις προοπτικές της Εγνατίας Οδού Α.Ε. και τα πρώτα οικονομικά στοιχεία της επικείμενης παραχώρησης.
- Με τη δημιουργία ενός εξαιρετικά κατατοπιστικού μίνι ντοκιμαντερ (2018) ενάντια στην παραχώρηση (Παραγωγή: info-war.gr).
- Με την υποβολή διευκρινήσεων προς το ΤΑΙΠΕΔ και υποβολή αιτήματος στην κυβέρνηση να κατέβει η Εγνατία Οδός υποψήφια να πάρει την παραχώρηση ώστε να βοηθήσει να αναπτυχθεί πραγματικός ανταγωνισμός μεταξύ των υποψηφίων.
- Με την συμμετοχή στην συνδιοργάνωση περιφερειακού Αντι/συνεδρίου Κ. Μακεδονίας με τις υπόλοιπες ΔΕΚΟ που ήταν στο ΤΑΙΠΕΔ ή το ΥΠΕΡ Ταμείο
- Με την σύνταξη και κοινοποίηση στην κυβέρνηση και την εταιρεία ολοκληρωμένης μελέτης με τίτλο «Το δημόσιο συμφέρον απέναντι στην Παραχώρηση» των Γρ. Ζαρωτιαδη και Λ. Βατικιώτη όπου αποτυπώνεται με στοιχεία: α) Το κόστος λειτουργίας και συντήρησης της οδού υπό δημόσιο έλεγχο θα μπορούσε να γίνει και με μικρότερο αντίτιμο από το 0,03€/χλμ, β) Με το αντίτιμο των διοδίων όπως το περιγράφει η σύμβαση παραχώρησης το δημόσιο σε βάθος 35ετίας θα μπορούσε να είχε 6 δισ. ευρώ έσοδα. γ) Εκτιμήσαμε ότι το τίμημα θα είναι κάτω από 1,5 δισ. ευρώ και τα υπόλοιπα θα είναι κέρδη του παραχωρησιούχου και των τραπεζών τους. Πέσαμε τόσο μέσα στις προβλέψεις που το τίμημα ήταν πιο κάτω από τις προβλέψεις μας , τόσο που τελικά ήρθε το ΤΑΙΠΕΔ και μείωσε κατά 170 εκατ. ευρώ για να μειώσει ακόμη περισσότερο το ρίσκο της επένδυσης σε βάρος του Δημοσίου. δ) Ακόμη και με τα 0,03€/χλμ θα μπορούσε να αποπληρωθεί μέρος του χρέους και να μην επιβαρύνει και άλλο τους χρήστες.
***
Όλα τα παραπάνω τα κατακτήσαμε με συλλογικές δομές και πρωτοβουλίες, ακολουθώντας πιστά τις αποφάσεις των συλλογικών οργάνων και κυρίως των μαζικών και αρκετές φορές πολύωρων Γενικών Συνελεύσεων μας και αποτελούν μια συλλογική παρακαταθήκη για τον εργατικό έλεγχο που έχουμε υποχρέωση να κάνουμε μέσα από τα σωματεία μας. Υπάρχει πλούσιο υλικό σε ανακοινώσεις τοποθετήσει και συνεντεύξεις τύπου που καταγγέλλουμε τον αδιαφανή και σκανδαλώδες ρόλο του ΤΑΙΠΕΔ που με:
- Τη στρατιά ακριβοπληρωμένων νεογιάπηδων (πρώην ή μετέπειτα στελεχών εμπλεκομένων εταιρειών που παίρνουν συμβάσεις από το ΤΑΙΠΕΔ) αναθέτουν και πιστοποιούν συμβάσεις πολύ μεγάλων ποσών με εντελώς αδιαφανείς διαδικασίες.
- Την στρατιά οικονομικών, τεχνικών και νομικών συμβούλων άλλοτε συντάσσουν τεύχη ή ελέγχουν υποψήφιους αγοραστές παραχωρησιούχους και άλλοτε αποτελούν συμβούλους των ίδιων των παραχωρησιούχων ή ακόμα και στελέχη των διοικήσεων αυτών, αλλάζοντας ρόλους εν μια νυχτί όντας θωρακισμένοι από το σύστημα για τους προφανείς ασυμβίβαστους ρόλους.. Μετέπειτα βλέπουμε κάποιους από αυτούς να είναι σύμβουλοι ακόμη και στο Μαξίμου, προφανώς εξαιτίας του θεάρεστου έργου τους.
- Την πλήρη αδιαφάνεια στην κατάρτιση των συμβάσεων του ΤΑΙΠΕΔ οι οποίες παρότι αποτελούν δημόσιες συμβάσεις παραμένουν κρυφές από τους Έλληνες πολίτες. Οι συμβάσεις του ΤΑΙΠΕΔ αποτελούν εμπιστευτικά κείμενα που συνδιαμορφώνται σε αγαστή συνεργασία με τους υποψήφιους αγοραστές – παραχωρησιούχους οι οποίοι έχουν την ευχέρεια να τροποποιούν τους όρους μέχρι να ικανοποιηθούν τα συμφέροντά τους ενώ τα στελέχη και σύμβουλοι του ΤΑΙΠΕΔ έχουν την ευχέρεια να μεταπηδούν με μεγάλη άνεση στην άλλη πλευρά.
- Στην περίπτωση της Εγνατίας Οδού δεν έφτασαν οι πάνω από 7 τροποποιήσεις του σχεδίου σύμβασης πριν την κατάθεση οικονομικών προσφορών αλλά το ΤΑΙΠΕΔ προέβη και σε τροποποίηση της σύμβασης και μετά την υποβολή δεσμευτικών προσφορών αλλάζοντας ακόμη και το ετήσιο τίμημα της σύμβασης επηρεάζοντας το οικονομικό αποτέλεσμα εις βάρος του δημόσιου συμφέροντος.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω ο ταξικός μας ρόλος σε αυτή την πολιτική συγκυρία είναι ο συνεχής, δομικός προσανατολισμός συγκρότησης και καλλιέργειας εργασιακών συλλογικών δομών από τα κάτω σε κάθε χώρο ή κλάδο εργασίας για την οικοδόμηση :
- Πολιτικών συνειδήσεων συλλογικής και κυρίως ταξικής πάλης,
- Δομών εργατικού ελέγχου όσο γίνεται μεγαλύτερου εύρους οικονομικών και κοινωνικών δομών για την ενημέρωση της κοινωνίας: α) Για τις δυνατότητες που έχει να αντιδρά συλλογικά και κυρίως πολιτικά στην σαπίλα του συστήματος, β) και για αν παλεύει για την αποτύπωση και ανάδειξη αυτή της σαπίλας που είναι εις βάρος του κοινωνικού συνόλου και υπέρ μια χούφτας ολιγαρχών και μερικών διεφθαρμένων παρατρεχάμενων κρατικοδίαιτων (δημόσιων και ιδιωτικών) στελεχών κάθε είδους.
Παλεύουμε συλλογικά ενάντια σε όλες τις ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων υποδομών και του παραγόμενου κοινωνικού πλούτου. Παλεύουμε συλλογικά στην οικοδόμηση της ταξικής πάλης.
* Ο Γιώργος Γοδέβενος είναι μέλος του Σχήματος Εγνατία Αριστερός Κλάδος