Την πρόθεση της Ελλάδας να ηγηθεί της ευρωπαϊκή επιχείρησης «Ασπίδες» στην Ερυθρά Θάλασσα αποκάλυψε ο Έλληνας υπουργός Άμυνας Ν. Δένδιας. Ο ίδιος πρότεινε στους Ευρωπαίους ομολόγους του, να αναλάβει η χώρα μας τη διοίκηση των επιχειρήσεων, προσφέροντας μάλιστα το Στρατηγείο της Λάρισας, ως συντονιστικό κέντρο. Και άλλες φορές η Ελλάδα είχε γίνει πέρασμα των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων (Γιουγκοσλαβία, Ιράκ), όμως πρώτη φορά τώρα δηλώνει έτοιμη (καθ’ υπόδειξη της Ουάσιγκτον) να αναλάβει τόσο νευραλγικό ρόλο (Αλεξανδρούπολη στον πόλεμο στην Ουκρανία, Λάρισα για τη σύγκρουση στην Μ. Ανατολή), με την τωρινή κυβέρνηση να ξεπερνά σε εθελοδουλία (ντυμένη με τόνους επικοινωνιακού πατριωτισμού) ακόμη και την κυβέρνηση Σημίτη.
Άλλωστε η Ελλάδα, έχει ήδη ανακοινώσει τη συμμετοχή της στη δυτική εκστρατεία εναντίον των Χούτι, προσφέροντας τη φρεγάτα Ύδρα, σε μια «αμιγώς αμυντική αποστολή» όπως δηλώνουν οι αρμόδιοι. Τόσο αμυντική είναι η εν λόγω αποστολή, που την ίδια στιγμή οι ίδιες χώρες που συμμετέχουν σε αυτή, βομβαρδίζουν από αέρος θέσεις στην Υεμένη. Έχουμε μια δια της ολισθήσεως αλλαγή του δόγματος του ελληνικού στρατού, που από δύναμη αποτροπής μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε τμήμα της ΝΑΤΟϊκής πολεμικής μηχανής με τη ματιά στραμμένη στις μεγάλες περιφερειακές συγκρούσεις. Η χώρα αποδυναμώνει τις γραμμές άμυνας απέναντι σε πραγματικές απειλές, την ίδια στιγμή που δηλώνει παρούσα «υπέρ τρίτων», όποτε της ζητηθεί.
Δίνοντας το πολιτικό πλαίσιο της επιλογής αυτής, ο ΥΠΕΞ Γ. Γεραπετρίτης, δήλωσε πως «η Ελλάδα θα είναι παρούσα σε όλες τις διεθνείς πρωτοβουλίες», για λόγους «συμβολικούς αλλά και ουσίας». Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, υπό την πίεση της αντίστασης των Χούτι της Υεμένης, διαταράσσει το παγκόσμιο εμπόριο, πιέζοντας τις χώρες της Μ. Ανατολής και της Ευρώπης. Η συλλογική Δύση επιδιώκει να εμφανιστεί υπέρμαχος της σταθερότητας και της διεθνούς νομιμότητας, ετοιμάζοντας νέες πολεμικές εκστρατείες την ίδια στιγμή που λίγο πιο δίπλα δίνει το πράσινο φως στο σιωνιστικό κράτος του Ισραήλ να διεξάγει στο φως της ημέρας τη γενοκτονία του λαού της Γάζας. Η ελληνική κυβέρνηση βλέπει ευκαιρία για αναβάθμιση του διεθνούς της ρόλου ως μέρος των εκστρατειών της Δύσης. Θέλει να αντισταθμίσει την περιφερειακή παρουσία της Τουρκίας, μετατρεπόμενη σε χρήσιμο ορμητήριο για τις ΗΠΑ και την Ουάσιγκτον. Στην πράξη σέρνεται από τις ΗΠΑ σε νέες περιπέτειες δείχνοντας πως δεν έχει διδαχθεί τίποτα από την παλιότερη ή την πιο πρόσφατη ιστορία της.
Εξοπλιστικά παζάρια των ΗΠΑ με Αθήνα και Άγκυρα
Η παραπάνω επιλογή αποτυπώνεται και στα εξοπλιστικά προγράμματα των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Τελευταίο παράδειγμα η εν μέσω επικοινωνιακής φαντασμαγορίας, επιστολή του αμερικανού ΥΠΕΞ Α. Μπλίνκεν προς την Ελλάδα, σχετικά με την προμήθεια F-35 και άλλων οπλικών συστημάτων, που χαιρετίστηκε από τον Έλληνα πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη ως «σημαντική ημέρα για την εθνική μας άμυνα και για την ελληνική διπλωματία». Στην πράξη το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με μια διπλή επιστολή προς Ελλάδα και Τουρκία, κάνει γνωστό πως «ξεκλειδώνει» μια σειρά εξοπλιστικών προγραμμάτων που ενισχύουν το αποτύπωμα των ΗΠΑ στην περιοχή. Η Τουρκία μεταξύ άλλων παίρνει το πράσινο φώς για την αναβάθμιση των F-16, ενισχυμένων με σημαντικά όπλα και ανοιχτό το ενδεχόμενο συμπαραγωγής με την τουρκική αμυντική βιομηχανία καθώς και μια σειρά βλήματα και βόμβες που αυξάνουν τη δύναμη πυρός της γείτονος. Η Ελλάδα, μπαίνει και επίσημα στο πρόγραμμα των F-35, εξετάζεται η συμμετοχή της στον σχεδιασμό και τη συμπαραγωγή έως εφτά (7) νέων φρεγατών κλάσης Constellation στα ελληνικά ναυπηγεία, ενώ παράλληλα δέχεται και ένα πακέτο προς απόσυρση από τον στρατό των ΗΠΑ πλωτών και εναέριων μέσων, χωρίς να είναι σαφές το κόστος συντήρησης καθώς και ο οπλισμός που αυτά θα φέρουν.
Προβληματίζει ο τρόπος που η κυβέρνηση επενδύει επικοινωνιακά στην εν λόγω εξέλιξη, χαρακτηρίζοντας οριακά ως εθνικά μειοδοτική, κάθε κριτική φωνή για το εν λόγο εξοπλιστικό πρόγραμμα, αλλά και γενικότερα την κατεύθυνση που λαμβάνουν οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας. Και όμως όλα δείχνουν πως η βίαιη «ΝΑΤΟποίηση» των οπλικών συστημάτων της χώρας, αποτέλεσμα της μεταφοράς πολεμικού υλικού προς την Ουκρανία, αλλά και των τελευταίων συμφωνιών, περισσότερο επιβάλλεται από τους συμμάχους και λιγότερο αποτελεί αποτέλεσμα του σχεδιασμού των επιτελείων. Άλλωστε δεν είναι λίγες οι φωνές των ειδικών (απόστρατοι, εργαζόμενοι στην αμυντική βιομηχανία) που θέτουν εύλογα ερωτήματα. Σταχυολογούμε μερικά εξ’ αυτών: Μπορεί η Ελλάδα να στηρίξει οικονομικά ένα πρόγραμμα μαμούθ, που αγγίζει ίσως και τα 50 δισ., μόνο για να αποκτήσει πλατφόρμες (αεροσκάφη και φρεγάτες); Τι περιθώριο αφήνει αυτή η ακριβή επιλογή, για άλλα εξοπλιστικά προγράμματα, για βλήματα, περιφερειακά μέσα κ.ά.; Μπορεί η Ελλάδα να συντηρήσει δύο υπερσύγχρονα αεροσκάφη (Rafalle και F-35) με μεγάλο κόστος ανά ώρα πτήσης; Γιατί στις προτάσεις των ΗΠΑ δεν αναφέρονται σαφώς τα οπλικά συστήματα που θα φέρουν τα νέα αεροσκάφη σε αντίθεση με αντίστοιχες προτάσεις για άλλες χώρες; Είναι πραγματικά προς όφελος του ελληνικού ναυτικού η παραχώρηση των κατ’ όνομα φρεγατών LCS (που ο κ. Δένδιας αποκαλεί Κορβέτες, και δημοσιεύματα στις ΗΠΑ τις χαρακτηρίζουν αλουμινότρατες) που εδώ και χρόνια ψάχνει τρόπο να αποσύρει ο στρατός των ΗΠΑ; Μαζί με αυτές και τα παροπλισμένα C-130, πόσο «δωρεάν» είναι η προσφορά του Α. Μπλίνκεν;
Η κυβέρνηση δεν δείχνει πρόθυμη να απαντήσει στα παραπάνω ερωτήματα. Μοιάζει αποφασισμένη να κλείσει τα μεγάλα ντιλ με τους «συμμάχους» στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, παρά την δυσπιστία που προκαλεί ακόμη και στα επιτελεία των όπλων. Όμως τέτοιες αποφάσεις όπως έχει φανεί και στο παρελθόν δεσμεύουν τη χώρα για δεκαετίες.
Κοινές περιπολίες Ελλάδας-Τουρκίας στο Αιγαίο
Τα αποτελέσματα της Διακήρυξης των Αθηνών είναι εδώ. Τα μνημόνια συνεργασίας που υπογράφηκαν μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, στον τομέα της διαχείρισης και ελέγχου των μεταναστευτικών ροών βρίσκουν πλέον επιχειρησιακή εφαρμογή, με τις δρομολογούμενες κοινές περιπολίες στο Αιγαίο και Έβρο.
Το εν λόγο σχέδιο φαίνεται να δρομολογείται μετά από επίσκεψη του επικεφαλής της ΕΥΠ, Θεμιστοκλή Δεμίρη, στην Κωνσταντινούπολη για συναντήσεις με τον εκεί επικεφαλής της MIT, Ιμπραήμ Καλίν, και αναμένεται να κλειδώσει στην επίσκεψη του Τούρκου ΥΠΕΣ στην Αθήνα που είναι προγραμματισμένη για τις 21 Φεβρουαρίου.
Πανηγυρίζουν τα φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα, διαβάζοντας πίσω από την εξέλιξη αυτή, την στροφή της Τουρκίας προς μια πολιτική περιορισμού των μεταναστευτικών ροών. Στην πραγματικότητα, με τις συμφωνίες αυτές η Ελλάδα, δίνει συγχωροχάρτι στην Άγκυρα, για τον ρόλο κράτους-δουλεμπόρου, που έπαιξε όλο το προηγούμενο διάστημα και συνεχίζει να παίζει, ελέγχοντας τις ροές από την Αφρική και την Ασία προς την Ε.Ε. Είναι πραγματικά παράδοξο, να περιμένεις από τον οργανωτή και συντονιστή των δικτύων διακινητών να φυλάει τα σύνορα σου.
Πλάι στο παραπάνω, με την συμφωνία αυτή αναγνωρίζονται, επιχειρησιακά δικαιώματα της γείτονος σε αυτό που η επεκτατική της ματιά βλέπει ως «Γαλάζια Πατρίδα». Η Άγκυρα όμως έχει επανειλημμένα δείξει, πως δεν αφήνει ανεκμετάλλευτα τέτοια παραθυράκια, τα οποία βλέπει ως ευκαιρία για περαιτέρω τετελεσμένα, πάντα στα πλαίσια της αναθεωρητικής νεο-οθωμανικής στρατηγικής της.
