Ο Αμερικανός πρόεδρος αρνήθηκε να παραδεχθεί ότι εκλέχθηκε χάρη στη βοήθεια των Ρώσων, παρόλο που το FBI και η CIA βεβαιώνουν το αντίθετο. Αυτό ήταν, για τα δυτικά ΜΜΕ και το διεθνές στρατόπεδο της (νεο)φιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, το μοναδικό συμπέρασμα από τη σύνοδο κορυφής Τραμπ-Πούτιν στο Ελσίνκι, δίνοντας την αφορμή για νέο παροξυσμό του σύγχρονου αμερικανικού εμφυλίου*. Το σύνθημα έδωσε, από τους πρώτους, ο πρώην διευθυντής της CIA Τζον Μπρέναν, που έγραψε: «Η συμπεριφορά του Τραμπ ισοδυναμούσε με εσχάτη προδοσία. Ο Πούτιν τον είχε στο τσεπάκι του».
Από κοντά και το… πάλαι ποτέ άλλο άκρο, ο γνωστός προοδευτικός σκηνοθέτης Μάικλ Μουρ (ο οποίος σε ένα όχι πολύ μακρινό παρελθόν καταδίκαζε τον βρώμικο ρόλο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών), που σχολίασε στο τουίτερ: «Ρώτησαν τον Τραμπ “Ποιον πιστεύεις, τους Ρώσους ή τους δικούς σου;”. Και αρνήθηκε να επιλέξει! “Υποστηρίζεις τις δικές σου υπηρεσίες, ή τον Πούτιν;”. Και δεν ήθελε να επιλέξει! Οπότε, η πρώτη μου σκέψη αφιερώνεται σε αυτούς που υπηρετούν τη χώρα μας: “Λυπάμαι πολύ που ο επικεφαλής σας είναι ένας προδότης”»!
Ο Μάικλ Μουρ δεν ήταν μια εξαίρεση. Από τη Γουόλ Στριτ και τους Δημοκρατικούς ως τα «προοδευτικά» ΜΜΕ και την «αριστερά» των ΗΠΑ, οι πάντες ζητούν την κεφαλή του Τραμπ επί πίνακι ως προδότη. Είναι πράγματι εντυπωσιακό πώς αυτοί που θεωρούσαν τη CIA και το FBI εγκληματικές οργανώσεις οι οποίες υλοποιούν, εντός και εκτός ΗΠΑ, την πιο αντιδραστική και γενοκτονική πολιτική του βορειοαμερικανικού ιμπεριαλισμού, τώρα κρέμονται από τα χείλη τους και καταπίνουν αμάσητες τις «εκθέσεις» τους…
Πρόκειται για την αμερικανική εκδοχή της παγκόσμιας συστημικής ενδόρρηξης, αποτέλεσμα μιας στρατηγικής ασυμφωνίας για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί η πολύπλευρη κρίση που ταλανίζει τον δυτικό κόσμο
Τρελάθηκαν οι φιλειρηνιστές;
Δεν πρόκειται για μαζική τύφλωση βέβαια, τουλάχιστον όσον αφορά τους ενορχηστρωτές της αντι-Τραμπ καμπάνιας – οι οποίοι κατά τα άλλα στο παρελθόν χαιρέτιζαν τις όποιες, έστω δειλές, πρωτοβουλίες Αμερικανών προέδρων που μείωναν τις διεθνείς εντάσεις και τον κίνδυνο πολεμικών συρράξεων και χειροκροτούσαν τις αμερικανορωσικές συνόδους κορυφής. Τώρα, συναντήσεις όπως αυτές του Τραμπ με τον Βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ-ιλ και τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν μετατρέπονται σε κόκκινο πανί για τους… φιλειρηνιστές. Σε βαθμό να δίνουν την αίσθηση ότι θα προτιμούσαν την ισοπέδωση της κορεατικής χερσονήσου με πυρηνικά, ή και μια κατά μέτωπο σύγκρουση με τη Μόσχα, παρά την «προδοσία» του Τραμπ!
Όχι, δεν έχουν τρελαθεί τα κασετόφωνα της Γουόλ Στριτ και της παγκοσμιοποίησης. Απλά, εκλαϊκεύουν τη γραμμή του τμήματος εκείνου της βορειοαμερικανικής ελίτ που μέχρι τώρα είχε συνηθίσει να υπαγορεύει την πολιτική που έπρεπε να ακολουθηθεί: ο Τραμπ είναι ξένο σώμα, θέτει σε κίνδυνο τα κέρδη μας αφού προνομοποιεί άλλες πτέρυγες της άρχουσας τάξης, άρα πρέπει να ανατραπεί. Εξ ου και τα επίθετα «επικίνδυνος», «ψυχοπαθής», «ηλίθιος» (που δίνουν και παίρνουν εδώ κι ενάμιση χρόνο, ακόμα και από χείλη υπουργών, γερουσιαστών και υψηλά ιστάμενων στελεχών του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος) και, ιδίως μετά το Ελσίνκι, η αναβάθμιση του Αμερικανού προέδρου σε «προδότη» και… «τσιράκι του Πούτιν». Πρόκειται για την αμερικανική εκδοχή της παγκόσμιας συστημικής ενδόρρηξης, αποτέλεσμα μιας στρατηγικής ασυμφωνίας για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί η πολύπλευρη κρίση που ταλανίζει τον δυτικό κόσμο και αφήνει χώρο για την απειλητική ανάδυση άλλων γεωπολιτικών οντοτήτων.
Ο Τραμπ εφαρμόζει την πολιτική του
Η λύσσα του διακομματικού αντι-Τραμπ στρατοπέδου κλιμακώνεται, ακριβώς επειδή ο Αμερικανός πρόεδρος εφαρμόζει όλο και πιο αποφασιστικά τη δική του γραμμή, μετά από μια πρώτη περίοδο όπου κυριαρχούσαν οι συμβιβασμοί του με την μέχρι τότε κυρίαρχη πτέρυγα. Αφού έδιωξε τους πιο κραυγαλέους επικριτές του εντός της ίδιας του της κυβέρνησης, άρχισε να υλοποιεί την πολιτική του σε όλο το φάσμα των διεθνών σχέσεων – κηρύσσοντας εμπορικό πόλεμο ακόμη και εναντίον των «συμμάχων» του, συναντώντας τους «εχθρούς» του και προσπαθώντας να πετύχει μια έστω προσωρινή διευθέτηση των διαφορών μαζί τους, τινάζοντας στον αέρα διεθνείς δεσμεύσεις που είχαν αναλάβει οι προκάτοχοί του (ΟΗΕ, Ιράν κ.λπ.) τις οποίες κρίνει ασύμφορες για τις ΗΠΑ, και ούτω καθεξής.
Την ίδια στιγμή, γίνεται αισθητή η υποβάθμιση της υπεροχής των ΗΠΑ, καθώς έχει τελειώσει η εποχή που υπαγόρευαν τελεσίγραφα σε μια καθημαγμένη και ταπεινωμένη Ρωσία. Τώρα πια η όποια «κατανόηση» ή «ανοχή» σε κινήσεις της αντίπαλης πλευράς πρέπει να είναι αμοιβαία… Η συνειδητοποίηση αυτής της εντελώς δυσάρεστης για τις δυτικές ελίτ τροποποίησης των διεθνών γεωπολιτικών συσχετισμών φιτιλιάζει κι άλλο τον αμερικανικό εμφύλιο. Ο Τραμπ εξοργίζει τους αντιπάλους του παγώνοντας ορισμένα από τα ανοιχτά μέτωπα, αλλά ταυτόχρονα ετοιμάζεται να ανοίξει νέα, ή να «αναθερμάνει» άλλες αντιπαραθέσεις. Όσοι εξανίστανται για την… προδοσία του θα κληθούν να πάρουν θέση, μεταξύ άλλων, για την επιθετική κλιμάκωση της σύγκρουσης με την Τεχεράνη, αλλά και την προετοιμαζόμενη από την Ουάσιγκτον νέα όξυνση των σχέσεων με το Πεκίνο – όχι μόνο λόγω των προστατευτικών δασμών, αλλά και εξαιτίας της αντιπαράθεσης για τον έλεγχο της Σινικής Θάλασσας και γενικότερα του Νότιου Ειρηνικού. «Εκεί κάτω» οι στόλοι των ΗΠΑ και των συμμάχων τους ήδη παίρνουν θέση…
* Βλ. «Αμερικανικού εμφυλίου συνέχεια» (φύλλο 415, σελ. 15).
Άγνωστο το περιεχόμενο της συνάντησης
Τι πραγματικά συζήτησαν οι δύο ηγέτες στο Ελσίνκι, ιδίως στη διάρκεια των δύο ωρών που βρέθηκαν τετ-α-τετ, χωρίς τα επιτελεία τους; Αυτό δεν το γνωρίζουμε, και οι σχετικές αναφορές των μεγάλων διεθνών ΜΜΕ είναι ιδιαίτερα φειδωλές, αφού προτίμησαν να επικεντρώσουν σχεδόν αποκλειστικά στον «ρωσικό δάκτυλο» στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Ούτε στη συνέντευξη Τύπου είπαν πολλά οι δύο ηγέτες, που εμφανίστηκαν με γραπτές σημειώσεις. Ρωσικές πηγές αφήνουν να εννοηθεί ότι ο Τραμπ έθεσε θέμα Ιράν – με τους Ρώσους να διαβεβαιώνουν ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν την Τεχεράνη. Ίσως όσο δεν εγκατέλειψαν τους Κούρδους οι Αμερικανοί; Δεν θα είναι η πρώτη φορά που μια διεθνής δύναμη αρχίζει να ανησυχεί για την ισχυροποίηση ενός περιφερειακού συμμάχου της… Οι επικρίσεις ρωσικών ΜΜΕ που ελέγχονται από τη ρωσική κυβέρνηση στους αμφισβητίες του Τραμπ, ότι για μικροπολιτικά οφέλη θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια του Ισραήλ(!), δείχνουν ότι και αυτό ήταν ένα ζήτημα που τέθηκε στο τραπέζι, και μάλιστα με όρους… αλληλοκατανόησης. Εξάλλου είναι γνωστή η διαχρονική ανοχή της Μόσχας στη «δράση» του ισραηλινού κράτους.
Η αλήθεια είναι ότι τίποτα συγκεκριμένο δεν βγήκε από αυτή καθαυτή τη συνάντηση – ούτε καν μια γενικόλογη δέσμευση για μείωση των πυρηνικών όπλων, παρόλο που ο Τραμπ επανέλαβε ότι «είναι υπερβολικό ΗΠΑ και Ρωσία να διατηρούν το 90% του διεθνούς πυρηνικού οπλοστασίου». Για άλλα προβλήματα, που αποτελούν σημεία τριβής, οι Τραμπ και Πούτιν συμφώνησαν ότι… διαφωνούν, ήπια όμως – με την έννοια ότι δεν θα προβούν σε επιθετικές κινήσεις «αποκατάστασης της ισορροπίας». Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται η Κριμαία και η Ουκρανία, η επέκταση του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια, οι αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου κ.ο.κ. Σε κάθε περίπτωση οι Ευρωπαίοι «σύμμαχοι» του Τραμπ, και ιδίως οι Γερμανοί, έχουν κάθε λόγο να είναι δυσαρεστημένοι για τον πλήρη παραγκωνισμό τους από διευθετήσεις των δύο για περιοχές όπως τα Δυτικά Βαλκάνια, τις οποίες θεωρούσαν ότι ανήκουν στη δική τους σφαίρα επιρροής…
