της Μαρίνας Μπρέστα
Μετά από αλλεπάλληλες αναβολές, οι πολιτικές δυνάμεις του Λιβάνου συμφώνησαν πρόσφατα στη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών στις 6 Μαΐου. Οι τελευταίες βουλευτικές εκλογές στο Λίβανο είχαν πραγματοποιηθεί το 2009, και έκτοτε το κοινοβούλιο ανανέωνε διαρκώς τη θητεία του… Οι επικείμενες εκλογές αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για πολλούς λόγους: το εσωτερικό πολιτικό τοπίο έχει αλλάξει άρδην τα τελευταία χρόνια, ενώ ο Λίβανος υπόκειται τις συνέπειες των αιματηρών πολεμικών συγκρούσεων που συνεχίζονται με αμείωτη ένταση λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορά του, και ταυτόχρονα αντιπαρατίθεται με το Ισραήλ όσον αφορά τις ΑΟΖ των δύο χωρών. Ένα ακόμη νέο στοιχείο σε σχέση με μια δεκαετία πριν είναι η αλλαγή του εκλογικού νόμου, που μέχρι τώρα προκαθόριζε σε μεγάλο βαθμό τα αποτελέσματα αφού κάθε πολίτης υποχρεωνόταν ουσιαστικά να ψηφίζει βάσει του θρησκευτικού του δόγματος.
Ανατροπές του πολιτικού χάρτη
Η σημαντικότερη ίσως αλλαγή στο εσωτερικό μέτωπο είναι η διάσπαση του φιλοδυτικού και υποστηριζόμενου από τη Σαουδική Αραβία συνασπισμού. Ο σουνίτης πρωθυπουργός Ραφίκ Χαρίρι, που είχε εξαναγκαστεί να δηλώσει την παραίτησή του ενώ επισκεπτόταν τη Σαουδική Αραβία, μόλις επέστρεψε στο Λίβανο (μετά από δυόμιση εβδομάδες υποχρεωτικής «φιλοξενίας» στο Ριάντ) την ανακάλεσε. Και συνέχισε να συγκυβερνά με τη Χεζμπολά, την οποία είχε καταγγείλει όσο βρισκόταν στη Σαουδική Αραβία ως «τρομοκρατική οργάνωση». Μονάχα ένα τμήμα του παλιού φιλοδυτικού σουνιτικού συνασπισμού εξακολουθεί να επιτίθεται στη Χεζμπολά ζητώντας τον αφοπλισμό της, και καταγγέλλοντας το περιβάλλον του Χαρίρι ότι «πουλήθηκε στους τρομοκράτες για να διασφαλίσει βουλευτικές έδρες και υπουργικές καρέκλες».
Την ίδια στιγμή, η Χεζμπολά ενισχύει την επιρροή της και σε μη σιιτικά τμήματα του πληθυσμού, προβάλλοντας ως δύναμη που υπερασπίζεται την εδαφική ακεραιότητα και την εθνική ενότητα του Λιβάνου ενάντια στις έξωθεν απειλές. Στις επιτυχίες της καταγράφεται και η προσέλκυση του μαρωνίτη προέδρου της χώρας Μισέλ Αούν σε μια τριμερή πλέον συμμαχία, που περιλαμβάνει σιίτες, σουνίτες και μαρωνίτες – δηλαδή τις τρεις μεγαλύτερες θρησκευτικές κοινότητες της χώρας. Αυτήν την εβδομάδα ο ηγέτης της Χεζμπολά Χασάν Νασράλα κάλεσε το λαό να πάρει μέρος μαζικά στις εκλογές της 6ης Μαΐου και «να υπερβεί τις παλιές θρησκευτικές και πολιτικές διαχωριστικές γραμμές, αποφασίζοντας με μοναδικό κριτήριο το εθνικό συμφέρον – που επιβάλει την υποστήριξη των δυνάμεων της Αντίστασης και την καταδίκη αυτών που ετοιμάζονται να παραδώσουν τη χώρα μας στις ΗΠΑ και τον υποθαλάσσιο πλούτο μας στο Ισραήλ».
Αντιπαράθεση με το Ισραήλ για την ΑΟΖ
Η Χεζμπολά έκανε παραχωρήσεις τόσο στους σουνίτες όσο και στους μαρωνίτες ώστε να αποσοβήσει τον κίνδυνο εμφύλιας σύρραξης – η οποία υποδαυλιζόταν από διαρκείς προβοκάτσιες των ΗΠΑ, της Σαουδικής Αραβίας και του Ισραήλ, και μάλιστα ενώ τα πιο επίλεκτα τμήματα της Χεζμπολά μάχονται στο συριακό μέτωπο. Τώρα που αυτός ο κίνδυνος έχει έστω και προσωρινά απομακρυνθεί, η Χεζμπολά αναμένει την περαιτέρω κοινοβουλευτική ενίσχυσή της, χάρη και στο νέο εκλογικό νόμο που της επιτρέπει να απευθύνεται πλέον και σε μη σιίτες. «Οι βουλευτές μας δεν θα είναι βουλευτές της Χεζμπολά, αλλά ολόκληρου του έθνους μας», υποσχέθηκε ο Νασράλα, καλώντας τους πολίτες να αναλογιστούν την προσφορά του κινήματός του «στην εθνική αντίσταση κατά του Ισραήλ, στην πολιτική και οικονομική σταθερότητα και στην παροχή υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας».
Το Ισραήλ εξάλλου αποτελεί για μια ακόμη φορά ένα από τα επίκεντρα της προεκλογικής περιόδου, αφού τώρα διεκδικεί τμήμα της ΑΟΖ του Λιβάνου. Πράγματι, ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας Λίμπερμαν κατηγόρησε τον Λίβανο ότι «το συμβόλαιο που υπέγραψε η λιβανέζικη κυβέρνηση με την γαλλική Total, την ιταλική ΕΝΙ και τη ρωσική Novatek για υποθαλάσσια κοιτάσματα αφορά το μπλοκ 9, που εμπίπτει σαφώς στην ισραηλινή ΑΟΖ» και εξέφρασε την απογοήτευσή του για την «άρνηση του Λιβάνου να ανταποκριθεί στην πρόσκλησή μας για εποικοδομητικό διάλογο». Η απάντηση της Χεζμπολά ήταν ότι «εάν αμφισβητηθούν γτα κυριαρχικά δικαιώματα του Λιβάνου δεν θα διστάσουμε να ανατινάξουμε τα ισραηλινά γεωτρύπανα στη Μεσόγειο»…