Η Τουρκία δεν θα επιτεθεί στην Ελλάδα, ούτε καν στην ευάλωτη Κύπρο, παρά την ένταση της ρητορικής και των απειλών της. Οι φραστικές προκλήσεις είναι πανάρχαια μέθοδος εκφοβισμού. Για παράδειγμα, οι Πέρσες έστειλαν αγγελιαφόρο στη Σπάρτη ότι πρέπει να παραδοθούν γιατί αν έρθει ο Πέρσης βασιλιάς θα τους βρουν συμφορές, αλλά οι Σπαρτιάτες απάντησαν ψύχραιμα και μονολεκτικά: αν… Στην εποχή μας, ο Τραμπ έχει εξαπολύσει μύδρους εναντίον χωρών που θεωρεί αντίπαλες με κορυφαίο παράδειγμα τη Β. Κορέα. Ωστόσο, οι απειλές που εκτοξεύθηκαν (εκατέρωθεν) αποδείχθηκε ότι ήταν η εισαγωγή διαπραγματεύσεων και όχι προάγγελος σύγκρουσης. Αρκεί η ψυχραιμία για να αντιμετωπιστούν, σε επίπεδο τακτικής, τέτοιου είδους προκλήσεις. Αν βέβαια η ψυχραιμία συνοδεύεται από προφανή απόφαση ανταπόδοσης, με όλα τα διαθέσιμα μέσα, στην περίπτωση που η άλλη πλευρά ξεπεράσει τα όρια.
Με δυο λόγια: Η Τουρκία απειλεί αλλά δεν θα διαβεί τον Ρουβίκωνα. Όχι πριν από την επίσκεψη Πομπέο και, πιθανότατα, Λαβρόφ μέσα στο φθινόπωρο στην Αθήνα. Πομπέο-Λαβρόφ δεν έρχονται προφανώς για να επικυρώσουν τα τετελεσμένα Ερντογάν. Έρχονται για να ανακοινώσουν, εκ του σύνεγγυς, τις αποφάσεις τους για την περιοχή και ειδικά για τη χώρα μας. Ο Ερντογάν δεν είναι ο «τρίτος συμβαλλόμενος» σ’ αυτή τη διαμόρφωση. Δεν έχει την απαιτούμενη ισχύ, ούτε θα την αποκτήσει. Διεκδικεί για την Τουρκία μερίδιο εξουσίας στην περιοχή «Μ. Ανατολή-Βαλκάνια», αλλά ΗΠΑ και Ρωσία δεν έχουν λόγο να αδειάσουν τον πιάτο τους για να γεμίσουν το δικό του.
Δεν έχουν λόγο, όμως, ΗΠΑ και Ρωσία να διαφωνήσουν ούτε για την τύχη της Ελλάδας που έχει επιλέξει (με δεξιές και δήθεν «αριστερές» κυβερνήσεις) την πεπατημένη τής άνευ όρων σύμπλευσης με τις ΗΠΑ. Είναι, λοιπόν, εξαιρετικά μειωμένες έως ανύπαρκτες οι πιθανότητες ο Λαβρόφ να έρχεται με δώρα στην Αθήνα. Και είναι ακόμα λιγότερες οι πιθανότητες η Αθήνα να αποδεχθεί ρωσική σανίδα σωτηρίας αν αυτή προσφέρονταν. Επειδή δεν υπάρχει καμία κοινωνική και πολιτική προϋπόθεση για να στηριχθεί μια τέτοια απόφαση.
Οι τουρκικές απειλές απευθύνονται, όμως, και προς τους Ρώσους και Αμερικάνους. Ο Ερντογάν έχει ως ύστατο χαρτί πίεσης την απειλή ότι θα χαλάσει τους σχεδιασμούς τους, αν δεν του δώσουν «κάτι» από όσα διεκδικεί στην περιοχή
Οι τουρκικές απειλές απευθύνονται, όμως, και προς τους Ρώσους και Αμερικάνους. Ο Ερντογάν έχει ως ύστατο χαρτί πίεσης την απειλή ότι θα χαλάσει τους σχεδιασμούς τους, αν δεν του δώσουν «κάτι» από όσα διεκδικεί στην περιοχή. Στη Συρία δεν πήρε τίποτα απτό και σταθερό. Οι Κούρδοι παραμένουν ζωντανοί παίκτες. Ο Άσαντ διατηρεί τη θέση του. Οι τζιχαντιστές υπάρχουν επειδή οι ΗΠΑ τους χρειάζονται (ακόμα) και τους τροφοδοτεί ο Ερντογάν, αλλά τα ψωμιά τους κάθε μέρα λιγοστεύουν, καθώς ο Τραμπ συγκλίνει με τον Πούτιν και η προοπτική σύγκρουσης με τη Ρωσία εξασθενεί. Η Τουρκία αργά ή γρήγορα θα φύγει με το καλό ή με καρπαζιές από τη Μ. Ανατολή. Τι μένει στον Ερντογάν; Να πείσει ΗΠΑ-Ρωσία να καταδείξουν στην Αθήνα πως δεν θα τη στηρίξουν έναντι των τουρκικών απαιτήσεων. Και να απειλεί την Ε.Ε. με τους μετανάστες. Αποκλεισμένος από τη Μ. Ανατολή, ο Ερντογάν στοχεύει πλέον σε Κύπρο και Ελλάδα. Και τις απαιτήσεις του ενισχύει η βλακώδης, λιπόψυχη ελληνική ελίτ με κορυφαίο δημόσιο κήρυκα της εθελούσιας παράδοσης τον Κώστα Σημίτη και απήχηση σε όλη την πολιτική τάξη, ανεξαρτήτως ιδεολογίας.
***
Οι σχετικά θετικές πρώτες εντυπώσεις και εξαγγελίες θα σαρωθούν συμπαρασύροντας την ίδια την κυβέρνηση αν, μετά τις Πρέσπες, οι ιθύνοντες υποκύψουν στις παράνομες και παράλογες, εκβιαστικές απαιτήσεις του Ερντογάν. Δεν θα σαρωθεί, όμως, μόνο η κυβέρνηση. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο συνολικά το πολιτικό σκηνικό να μείνει στη θέση του.
ΗΠΑ και Ρωσία αντιλαμβάνονται πλήρως τη στρατηγική και τακτική Ερντογάν. Τα έχουν κάνει οι ίδιες πολλές φορές, επί τουλάχιστον δυο αιώνες, ως «δημοκράτες φιλελεύθεροι», με ή χωρίς Τσάρο, ως κομμουνιστές, αποικιοκράτες, «απελευθερωτές», δημοκράτες κ.λπ. Κανείς Ερντογάν δεν μπορεί να τους ξεγελάσει. Η Τουρκία, ωστόσο, δεν χάνει τη στρατηγική αξία της για ΗΠΑ-Ρωσία. Η Τουρκία ήταν ο «επιτήδειος ουδέτερος», όχι γιατί ήταν επιδέξια αλλά επειδή σ’ αυτό συνέπιπταν οι Μεγάλες Δυνάμεις. Η Τουρκία ήταν φράχτης της Ρωσίας προς τη Μεσόγειο αλλά έφραζε και τον δρόμο της Δύσης προς τη Μόσχα. Γι’ αυτό στήριξαν τον Κεμάλ και ο Λένιν και οι Άγγλοι. Η διαμάχη με τους S400 προκαλεί προβλήματα χωρίς, ως τώρα, να ανατρέπει τις συμμαχίες.
Οι απειλές Ερντογάν έχουν λόγο ύπαρξης. Απευθύνονται στην Ελλάδα για να γονατίσει από μόνη της, χωρίς καν παρέμβαση του ξένου παράγοντα. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης συναντήθηκε ως πρωθυπουργός με τον ομόλογό του Ετσεβίτ στο Παρίσι τη δεκαετία του ‘90 και συνομίλησαν για τα ελληνοτουρκικά. Ο Κ. Μητσοτάκης ήταν ανέκαθεν υπέρ του να τα βρούμε με την Τουρκία, τον θεωρούσαν ενδοτικό. Όταν όμως ο Ετσεβίτ του έδειξε με χάρτες τι ακριβώς απαιτούσε, ο Έλληνας πρωθυπουργός τού έκοψε τη φόρα ότι αυτά δεν γίνονται. Ο γιος και σημερινός πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, θα αντιμετωπίσει ακριβώς το ίδιο πρόβλημα όταν συναντήσει τον Ερντογάν στις ΗΠΑ στις 25 του μηνός. Η Τουρκία τα θέλει όλα, όπως τότε. Το τι θα κάνει, θα είναι αποφασιστικό για τη μοίρα του ίδιου και της χώρας.
