Στα πλαίσια του αφιερώματός μας δημοσιεύουμε αποσπάσματα από την ομιλία του Θωμά Κώτσια, μέλους της Επιτροπής Αγώνα Αιτωλοακαρνάνων και Ευρυτάνων, που πραγματοποιήθηκε, στις 30 Ιουνίου, στο μεγάλο συλλαλητήριο της γέφυρας Τατάρνας ενάντια στη μετατροπή των Αγράφων και του Αχελώου σε «μπαταρία» της Ευρώπης.
Εκ μέρους της Επιτροπής Αγώνα Αιτωλοακαρνάνων και Ευρυτάνων σας καλωσορίζουμε στη σημερινή μας συγκέντρωση. Ευχαριστούμε ιδιαίτερα όσους παραβρίσκονται εδώ για να μας συμπαρασταθούν, χωρίς να είναι από την περιοχή μας. Οφείλουμε να διευκρινίσουμε ότι όσοι παρευρισκόμαστε σήμερα εδώ, είμαστε για να διαδηλώσουμε την αντίθεσή μας στον νέο ξεριζωμό. […]
Οι σχεδιαζόμενες και οι ήδη δρομολογημένες νέες μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις ξανά στο Βάλτο και τα Παρακαμπύλια και από την πλευρά της δυτικής Ευρυτανίας, ακυρώνουν τις προοπτικές που διαφαίνονταν για τις λίμνες και τα παραλίμνια χωριά μας και μεταβάλλουν την περιοχή μας σε βιομηχανικό τοπίο που οδηγεί σε ένα νέο ξεριζωμό. […]
Σήμερα ο Αχελώος και όλη η χώρα παραδίδεται στους κερδοσκόπους της «πράσινης ανάπτυξης» που δεν είναι ούτε πράσινη, ούτε ανάπτυξη – μαύρη κατάμαυρη είναι, όπως μαύρο είναι και το μέλλον του μοναδικού ελληνικού τοπίου που παραδίδεται στα ιδιωτικά συμφέροντα, χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό, χωρίς έλεγχο, χωρίς όρια και όρους, ενώ οι έννοιες, περιοχές NATURA με την αναγκαία και νομοθετημένη προστασία, η έννοια φέρουσα ικανότητα μια περιοχής, δηλαδή, με πόσα τέτοια έργα μπορούμε να φορτώσουμε αυτή την περιοχή με ΒΑΠΕ, έχουν χάσει το νόημα τους, γιατί η απάντηση είναι: όσα θέλουν οι εταιρείες. […]
Ενδεικτικά, σύμφωνα με την έρευνα και το πόρισμα του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας, πέρα από όσα ήδη έχουν εγκατασταθεί, ειδικά στην Αιτωλοακαρνανία. Από τον Δεκέμβρη του ‘23 έως σήμερα έχουν περάσει από το στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και της δημόσιας διαβούλευσης, ένας αιολικός σταθμός με 8 ανεμογεννήτριες στο Παναιτωλικό όρος, 6 έργα αντλησιοταμίευσης στη λίμνη του Καστρακίου, πέραν αυτού που κατασκευάζεται στην Αλευράδα, 4 πλωτοί φωτοβολταϊκοί (φ/β) σταθμοί στις τρεις λίμνες, συνολικής επιφάνειας κάλυψης των λιμνών 15.000 στρεμμάτων. […] Δεσμεύονται επίσης, σύμφωνα πάντα με το ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας 229.191 στρέμματα με 3.021 ανεμογεννήτριες και 18.360 στρέμματα αγροτικής γης για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, δίχως να συμπεριλαμβάνονται οι συνοδευτικές εγκαταστάσεις των ΑΠΕ (γραμμές μεταφοράς, υποσταθμοί, οδικές συνδέσεις κ.λπ.). Και δεν ξέρω αν συμπεριλαμβάνονται στα παραπάνω νούμερα οι υπεράκτιες ανεμογεννήτριες της Αιτωλοακαρνανίας στο Ιόνιο. […]
Η καταστροφή όμως του πολύπαθου Αχελώου δεν σταματά εδώ. Ξαναζεσταίνεται η σούπα της εκτροπής, σύμφωνα με δηλώσεις του ίδιου του πρωθυπουργού. Έχει ήδη εκφραστεί η πολιτική βούληση για ολοκλήρωση του φράγματος στη Μεσοχώρα και δημιουργία εκεί, της λίμνης που είχε σχεδιαστεί εδώ και δεκαετίες. Ένα νέο γαιόφραγμα ύψους 90 μέτρων ετοιμάζεται στο ύψος του Αυλακίου με μία ακόμα δημιουργία νέας λίμνης. Λίγα χιλιόμετρα ψηλότερα από το μικρό φράγμα του Αχελώου στη Δαφνοζωνάρα. […]
Από την πλευρά της Ευρυτανίας τώρα: Πρώτη απόπειρα εγκατάστασης ανεμογεννητριών έγινε το 2007 στο Κρίκελο και υπήρξαν οι πρώτες αντιδράσεις που μας οδήγησαν στην δημιουργία Κίνησης Πολιτών και διευρύνθηκε στη συνέχεια με την υπεράσπιση των Αγράφων. Μέχρι σήμερα δεν έχουμε καμιά εγκατεστημένη ανεμογεννήτρια, έχουμε όμως καταιγισμό από αδειοδοτήσεις σε όλο το νομό, αν δεν καταφέρουμε να τις ματαιώσουμε, όπως στην ιστορική Νιάλα, που καταφέραμε να αποτρέψαμε την εγκατάσταση 40 ανεμογεννητριών και την πρώτη απόπειρα 3.500 στρεμμάτων φ/β πριν 5 χρόνια στη Βαλαώρα. Σήμερα στο νομό Ευρυτανίας συνολικά έχουμε 146 αδειοδοτημένες από τις οποίες οι 58 προβλέπεται να συνδεθούν με συστοιχίες μπαταριών, προσθέτοντας στα συνοδά έργα, κτήρια για την εγκατάσταση τους. Έχουμε επίσης αδειοδοτημένα 48 Μικρά Υδροηλεκτρικά, πέρα από αυτά που έχουν ήδη εγκατασταθεί και μερικά ήδη δουλεύουν. Φ/β εκτός της Βαλαώρας και τα πλωτά της Σιβίστας, ένα ακόμα φ/β στο Καρπενήσι 150 MW.
Μπαταρία της Ευρώπης
Όλες αυτές οι αδειοδοτήσεις δεν είναι ενταγμένες σε κάποιο ενεργειακό σχεδιασμό για τις ανάγκες της χώρας, αλλά για τις ανάγκες των κερδοσκόπων και για να γίνουμε λέει «η μπαταρία της Ευρώπης». Ό,τι δεν κάνουν οι ευρωπαϊκές χώρες προστατεύοντας τους δικούς τους τόπους και τα βουνά τους, το κάνουμε εμείς για αυτούς, στα δικά μας βουνά και αυτό ονομάζεται Εθνική Ενεργειακή Πολιτική.
Όσοι φαντασιώνονται ότι με αυτά τα έργα θα γίνουμε κάτι σαν τα Αραβικά Εμιράτα του πετρελαίου και κατ’ αντιστοιχία με τα πετροδολάρια, ότι θα τρέχουν τα ανεμοδολάρια στη χώρα μας, ας κατεβούν από τα ροζ συννεφάκια τους και ας καταλάβουν ότι το μόνο που γίνεται εδώ και χρόνια σίγουρα είναι ότι αδειάζουν τις αποθήκες τους οι χώρες που παράγουν όλες αυτές τις εγκαταστάσεις και μάλιστα ξεπερασμένες τεχνολογικά, για να τις φορτώσουν στη δική μας χώρα, μαζί με τους ντόπιους εκπροσώπους τους για τα συμφέροντά τους και όχι βέβαια για να καλυφτούν κάποιες ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης από εμάς.
Ενδεικτικά αναφέρω κάποια στοιχεία του 2020, τις ανεμογεννήτριες στα βουνά τους που έχουν εγκαταστημένες οι χώρες αυτές πάνω από 1.200 μέτρα και βάζουμε εμείς καταστρέφοντας τα δικά μας βουνά. Στην Αυστρία 36, Ελβετία 13, Ιταλία 5, Γαλλία – Γερμανία – Ισπανία – Σουηδία – Νορβηγία – Σλοβενία 0 (μηδέν). Στην Ελλάδα 290 και εκκρεμούν 3.035 αιτήσεις από τις οποίες αρκετές έχουν πάρει ήδη άδεια
«Τα δικά μας όνειρα είναι η προβολή και η ανάδειξη όλων των δυνατοτήτων του τόπου μας, μιας αειφόρου ανάπτυξης που θα σέβεται το περιβάλλον και δεν θα το βλέπει σαν εμπόρευμα για κερδοσκοπία»
Επίσης στη χώρα μας έχουμε καταιγισμό αδειοδοτήσεων Μικρών Υδροηλεκτρικών που είναι πολύ κακό για το τίποτα και για 1-1,5 MW καταστρέφονται μοναδικά οικοσυστήματα που αποτελούν την κιβωτό της άγριας χλωρίδας και πανίδας της χώρας. […]
Ο τόπος μας και όλη η ελληνική ύπαιθρος μεταβάλλεται σε βιομηχανική ζώνη, στα βουνά μας ανεμοτέρατα για τα οποία κανείς δεν απαντά τι θα γίνουν μετά το τέλος της λειτουργίας τους, ποιοι θα τα κατεβάσουν από εκεί; Οι αχυράνθρωποι των ενεργειακών κολοσσών και των ΙΚΕ (Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες) των 10 μετοχών των 100 ευρώ που παρουσιάζονται σαν νόμιμοι εκπρόσωποι και που τότε δεν θα υπάρχουν; Και τι θα γίνουν τα υλικά τους που δεν ανακυκλώνονται; Πού σταματά η εγκατάσταση φ/β σε γόνιμα χωράφια και βοσκοτόπους; Πώς απαντούν στον κίνδυνο, τα φ/β στις λίμνες που υδρεύεται η περιοχή του Αγρινίου και αρδεύεται ο κάμπος στα χρόνια που αυτά θα είναι εγκαταστημένα στις λίμνες δεν θα υπάρξουν διαβρώσεις και αλλοιώσεις στα κράματα τους που εμπεριέχουν βαριά μέταλλα και δεν θα μπουν στο πόσιμο νερό ή στην τροφική αλυσίδα μέσα από το αρδευτικό δίκτυο; Το κίνημα μας αναζήτησε στοιχεία και μετέφρασε επιστημονικά άρθρα από τη διεθνή εμπειρία και βρήκε μόνο ερωτήματα, χωρίς κατασταλαγμένα και ασφαλή συμπεράσματα. Γιατί είναι νέες υβριδικές εφαρμογές και εγκαταστάσεις, χωρίς να έχουν δοκιμαστεί στο χρόνο. Πού θα πηγαίνουν τα χημικά με τα οποία ραντίζονται για να έχουν τα φ/β καλλίτερη απόδοση; Δεν κινδυνολογούμε, αλλά όταν όλα υποτάσσονται στον νόμο του κέρδους, γιατί να τους πιστέψουμε; Πού σταματά η εγκατάσταση φ/β σε γόνιμα χωράφια και βοσκοτόπους. Πού σταματά γενικά για τη χώρα μας αυτή η καταστροφή; Που της έδωσαν το όνομα Πράσινη Ανάπτυξη, με το αφήγημα της αντιμετώπισης της Κλιματικής Αλλαγής.
Τα «οφέλη»
Πάμε τώρα στα περίφημα «οφέλη» από όλα αυτά, με πρώτο το αφήγημα περί δημιουργίας θέσεων εργασίας. Ας το έχουμε καθαρό, θέσεις εργασίας δημιουργούν οι εταιρείες στις χώρες της Ευρώπης που παράγουν (ανεμογεννήτριες και φ/β) και όχι οι χώρες που εγκαθιστούν όλα αυτά στον τόπο τους. Θέσεις δημιουργούνται μόνο όσες χρειάζονται για να ολοκληρωθεί η εγκατάστασή τους που είναι σαν να κόβουμε το κλαρί πάνω στο οποίο καθόμαστε. Είναι σαν να συμφωνήσει κανείς να πληρώνεται για όσο θα χρειαστεί να γκρεμίσει το σπίτι του, γιατί ο τόπος μας είναι το σπίτι μας και το σπίτι των παιδιών μας και όταν το γκρεμίσει δεν έχει ούτε δουλειά, ούτε σπίτι. Αυτή είναι η πραγματικότητα. […]
Για τα περίφημα «ανταποδοτικά»
Να πούμε κατ’ αρχήν ότι από το νόμο (τα ανταποδοτικά) είναι το 3% επί των καθαρών κερδών, με πρώτο το ερώτημα πως ορίζονται τα καθαρά κέρδη σε ένα ευμετάβλητο καθεστώς υπολογισμού τους και όταν σύμφωνα με τις τελευταίες αποφάσεις προκρίνονται για να μπουν στο σύστημα του ΔΕΔΔΗΕ εταιρείες που έχουν εξασφαλισμένους με συμβόλαια μεγάλους καταναλωτές. Πώς επιμερίζεται αυτό το 3%; Στο πράσινο Ταμείο των Περιφερειών 0,3%, στο οικείο Δήμο 1,7%, αλλά για χρηματοδότηση επιλέξιμων έργων που να συντηρούν το προφίλ της εταιρείας και της εταιρικής κοινωνικής της ευθύνης, σε εισαγωγικά, που σημαίνει για δημόσιες σχέσεις της εταιρείας και για διαφήμιση με προτίμηση σε τσιμεντοστρώσεις και έργα που να συντηρούν την εικόνα της, υποκαθιστώντας κρατικές δομές και καλύπτοντας ανάγκες που πρέπει να αναλαμβάνει το κράτος από τους φόρους μας. Μένει το 1% για τις οικείες κοινότητες στα όρια των οποίων είναι το έργο και χορηγείται κάνοντας κάποιες εκπτώσεις στις οικιακές καταναλώσεις, στους λογαριασμούς των παρόχων ηλ. ρεύματος. Στο ρεύμα που είναι το ακριβότερο από τις χώρες της Ευρώπης με υπερδιπλάσιο μηνιαίο εισόδημα από το δικό μας, στις περισσότερες χώρες. Μιλάμε για εκπτώσεις που καλλίτερα θα μπορούσαν να μας μιλήσουν οι κάτοικοι των Βρουβιανών, του Ν. Αργυρίου. Αλλά ποιο αντιστάθμισμα θα μπορούσε να έχει ο νέος ξεριζωμός που θα φέρουν όλα αυτά τα έργα και ποιο ηθικό υπόβαθρο έχουν τα ανταποδοτικά για την καταστροφή ενός τόπου που δανειζόμαστε από τις επόμενες γενιές, όπως το δανείστηκαν οι πατεράδες μας από εμάς και μας το παρέδωσαν, όπως αυτοί το παρέλαβαν από τους παππούδες μας; Τι θα πούμε στα παιδιά μας, κατεβάστε εσείς τα κουφάρια των ανεμογεννητριών από τα βουνά που επιτρέψαμε εμείς να εγκατασταθούν γιατί παίρναμε αντισταθμιστικά και να συνεχίζουν να προσθέτουν ακόμα με την ανοχή μας; Τάζοντας χάντρες και καθρεφτάκια που έδιναν οι άποικοι στους ιθαγενείς μέχρι να τους ξεπαστρέψουν; […]
Τα δικά μας όνειρα
Τα δικά μας όνειρα για τον τόπο μας, είναι ένας δραστήριος παραγωγικός πρωτογενής τομέας που σήμερα ξεπαστρεύεται, με μελέτες, προτάσεις και υποστήριξη στο πεδίο από τις αρμόδιες υπηρεσίες του, νέες καλλιέργειες ικανές να μπορούν να κρατήσουν νέους ανθρώπους στο χωράφι και στο μαντρί με καθετοποιημένες μονάδες παραγωγής με τυποποίηση και πιστοποίηση των προϊόντων τους, με βελτίωση του ζωικού του κεφαλαίου. Ήπιες δράσεις και μορφές ανάπτυξης του τριτογενούς τομέα στον κλάδο του τουρισμού περιηγητικού, θρησκευτικού, φυσιολατρικού, του εναλλακτικού τουρισμού με την ανάδειξη και την αξιοποίηση των λιμνών μας, των βουνών, των φαραγγιών. Προβολή και ανάδειξη όλων των δυνατοτήτων του τόπου μας, μιας αειφόρου ανάπτυξης που θα σέβεται το περιβάλλον και δεν θα το βλέπει σαν εμπόρευμα για κερδοσκοπία. […]
