ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Μάριο Διονέλλη
Την ουσιαστική προετοιμασία της κυβέρνησης για σύγκρουση με την κοινωνία, το επόμενο διάστημα, μαρτυρά ο νέος τρομονόμος, όπως υποστηρίζει στον Δρόμο ο Κώστας Παπαδάκης, δικηγόρος και μέλος του Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
Μέσα στον Αύγουστο ψηφίστηκε και στις 20 Σεπτεμβρίου δημοσιεύτηκε στην Eφημερίδα της Kυβερνήσεως ο νέος «τρομονόμος». Ποιος είναι ο στόχος του;
Στην ουσία μιλάμε για τον «τρομονόμο» Νο3, ο οποίος παρεμβαίνει σε θεμελιώδεις συνταγματικές και πολιτικές ελευθερίες περιστέλλοντάς τες και, κατ’ ουσία, καταργώντας τες. Ο συγκεκριμένος νόμος (3875/2010) έρχεται να χαρακτηρίσει ως τρομοκρατική πράξη κακουργηματικού χαρακτήρα κάθε διαδήλωση, κατάληψη, φθορά ξένης περιουσίας, αδικήματα για τα οποία συχνά πυκνά παραπέμπονται συμμετέχοντες σε μαζικές λαϊκές κινητοποιήσεις. Μόνο που από δω και πέρα, θα παραπέμπονται ως τρομοκράτες.
Τι ίσχυε μέχρι σήμερα;
Στον προηγούμενο «τρομονόμο» (3251/2004) είχε ενσωματωθεί μια ευρωπαϊκή απόφαση-πλαίσιο με βάση την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 8 εκείνου του νόμου αναφερόταν πως δεν συνιστά «τρομοκρατική πράξη» η τέλεση συγκεκριμένων αδικημάτων (κακουργημάτων και πλημμελημάτων), εάν αυτά «εκδηλώνονται ως προσπάθεια εγκαθίδρυσης δημοκρατικού πολιτεύματος ή ως δράση υπέρ της ελευθερίας, ή αποσκοπούν στην άσκηση θεμελιώδους ατομικής, πολιτικής ή συνδικαλιστικής ελευθερίας».
Και σε εκείνη τη διάταξη ο νομικός κόσμος είχε σταθεί επικριτικά. Την είχαμε ονομάσει τότε «διάταξη-φερετζέ», γιατί ενώ θεωρητικά απέτρεπε τη δίωξη του φρονήματος και της ανοιχτής πολιτικής και συνδικαλιστικής δράσης, ουσιαστικά όλα αυτά ετίθεντο υπό την κρίση του εκάστοτε δικαστηρίου. Σήμερα, με την κατάργηση του συγκεκριμένου άρθρου, καταργείται ακόμα και ο φερετζές…
Τι προβλέπεται στις νέες διατάξεις;
Εκτός από τον κακουργηματικό χαρακτήρα που αποκτούν πλέον όλες οι πράξεις που αναφέραμε πιο πάνω, τώρα πια προβλέπονται και ποινές κάθειρξης για όσους θεωρηθεί ότι «βοηθούν» στην τέλεσή τους. Συγκεκριμένα, ο νέος νόμος προβλέπει πως «όποιος παρέχει ουσιώδεις πληροφορίες ή υλικά μέσα με σκοπό να διευκολύνει ή να υποβοηθήσει για τη διάπραξη κακουργηματικών πράξεων, τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών». Πρακτικά αυτό σημαίνει πως αν φωνάξεις σε μια ομάδα διαδηλωτών «προσέξτε από εκεί έρχεται η αστυνομία», κινδυνεύεις να βρεθείς για δέκα χρόνια στη φυλακή.
Δίνεται, όμως, η δυνατότητα να βρεθείς στη φυλακή και πριν ακόμα ξεκινήσει η διαδήλωση…
Ακριβώς. Συγκεκριμένα, στο άρθρο 187Α του Ποινικού Κώδικα επέρχεται τροποποίηση σύμφωνα με την οποία όποιος απειλεί σοβαρά με την τέλεση των «κακουργημάτων» που προαναφέραμε και με αυτό τον τρόπο προκαλεί τρόμο, τιμωρείται με φυλάκιση, τουλάχιστον, δύο ετών. Πρακτικά, η ανακοίνωση μιας διαδήλωσης ή μιας κατάληψης μπορεί να θεωρηθεί ότι προκαλεί τρόμο και άρα οι διοργανωτές να συλληφθούν και να οδηγηθούν στη φυλακή.
Τι προβλέπεται για τους «αόρατους» μάρτυρες;
Υπάρχουν σοβαρές αλλαγές, ως προς το ζήτημα της προστασίας μαρτύρων. Με τον προηγούμενο «τρομονόμο» το δικαστήριο δεχόταν ανώνυμες μαρτυρικές καταθέσεις, αλλά ήταν υποχρεωμένο να αποκαλύψει στον κατηγορούμενο το όνομα του μάρτυρα, εφόσον εκείνος (ο κατηγορούμενος) το ζητούσε. Η δυνατότητα αυτή πλέον αφαιρείται, αφού το δικαστήριο μπορεί να αρνηθεί το αίτημα αυτό εφόσον αιτιολογήσει γραπτά τους λόγους της άρνησης. Η αλλαγή αυτή μπορεί να στείλει σε πολυετείς καθείρξεις κατηγορούμενους για «τρομοκρατία» με βάση καταθέσεις ανθρώπων που δεν θα δουν και δεν θα ακούσουν ποτέ διά ζώσης, ώστε να μπορούν να αντικρούσουν τους ισχυρισμούς τους.
Θεωρείτε τυχαίο το χρόνο της ψήφισης του συγκεκριμένου νόμου;
Καθόλου τυχαίος δεν είναι. Η κυβέρνηση, που υποτίθεται ότι ευαγγελίζεται τη διαβούλευση και τον διάλογο με την κοινωνία και τους φορείς, ψήφισε εν κρυπτώ, στα μουλωχτά το συγκεκριμένο νόμο, κατακαλόκαιρο, σε Θερινό Τμήμα της Βουλής. Δεν υπήρξε η παραμικρή διαβούλευση με την κοινωνία ή με τον νομικό κόσμο. Στην ουσία, η κυβέρνηση ετοιμάζεται. Αναμένει κοινωνική έκρηξη και ενισχύει το οπλοστάσιό της με νομοθετήματα που έχουν μόνο στόχο να περιστείλουν τις θεμελιώδεις ελευθερίες των πολιτών.
