του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Προφανώς όλοι εξεπλάγησαν από την -αδιάψευστη μέχρι στιγμής- είδηση της γερμανικής εφημερίδας Handelsblatt ότι ο Β. Σόιμπλε ήταν ο αληθινός υποβολέας της απόφασης της Κομισιόν να ακυρώσει τα απειλούμενα πρόστιμα εις βάρος της Πορτογαλίας και της Ισπανίας, που θα ήταν τα πρώτα θύματα του μηχανισμού κυρώσεων για χώρες με υπερβολικά ελλείμματα. Η έκπληξη, μάλιστα, έγινε πιο έντονη όταν ο «αντ’ αυτού» επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, εξέφρασε την απογοήτευσή του για την εισήγηση της Κομισιόν. Οι κακές γλώσσες λένε ότι η δυσφορία του, απλώς, έκανε πειστικότερη τη σκηνοθεσία.
Πράγματι, ακούγεται παράδοξο ο κήρυκας του δόγματος «για όλα φταίει η παραβίαση των κανόνων» να μετατρέπεται σε εισηγητή της μετριοπάθειας. Ωστόσο, η αλλαγή τακτικής της γερμανικής ηγεσίας μάλλον πρέπει να εξηγηθεί από την ιδιότυπη πολιτική συγκυρία στην Ευρωζώνη: στην ίδια την Ισπανία, ο ομογάλακτος του Σόιμπλε Ραχόι μόλις χθες πήρε εντολή για να σχηματίσει κυβέρνηση, χωρίς να διαθέτει πλειοψηφία, ενώ το Brexit, οι εξελίξεις στην Τουρκία και το ντόμινο «τρομοκρατικών» επεισοδίων πιέζουν πολιτικά την κυβέρνηση Μέρκελ, που το 2017 περνά από δοκιμασία εκλογών και, τέλος, τα stress tests των 53 συστημικών τραπεζών (σ.σ. αναμένονταν το βράδυ της Παρασκευής) αποκαλύπτουν τους σκελετούς όχι μόνο των πνιγμένων σε κόκκινα δάνεια 360 δισ. ιταλικών τραπεζών, αλλά και των γερμανικών, με πρώτη τη Deutsche Bank, που η μετοχή της έχει πέσει κατά 47% από την αρχή του έτους. Επομένως, το δόγμα «οι κανόνες είναι για να τηρούνται» γίνεται προβληματικό όταν αφορά τα γερμανικά ιερά και όσια.
Όμως, είναι μάλλον αφελές να περιμένει κανείς, ιδιαίτερα στην Ελλάδα, κάποια γενικευμένη γερμανική στροφή στη μετριοπάθεια, που θα διευκολύνει τη δεύτερη αξιολόγηση, και ιδιαίτερα τη διαπραγμάτευση στα εργασιακά. Το πιθανότερο είναι ότι η γερμανική ηγεσία βρίσκεται σε διαδικασία αναστοχασμού ως προς το σχέδιο ολοκλήρωσης της Ευρωζώνης στη μετά Brexit εποχή, τουλάχιστον μέχρι την άτυπη Σύνοδο της Ε.Ε. στην Μπρατισλάβα, τον Σεπτέμβριο. Όπως δείχνει η εμπειρία της κρίσης, κάθε παρατεταμένη γερμανική σιωπή τη διαδέχεται ένα θεσμικό τερατούργημα, που καθιστά την Ε.Ε. θάλαμο βασανιστηρίων.
