Το κλίμα «ήρεμων νερών» που εξαγγέλθηκε κατά τη συνάντηση των προέδρων ΗΠΑ και Κίνας, τον περασμένο Νοέμβριο στην Ινδονησία, αποτελεί παρελθόν. Τότε ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είχε επικαλεσθεί την ανάγκη οι δύο χώρες να επιδείξουν «ευθύνη απέναντι στην Ιστορία», και είχε καλέσει τις ΗΠΑ να συμφωνήσουν ότι «ο ανταγωνισμός μεταξύ τους πρέπει να αφορά τη μάθηση του ενός από τον άλλον». Ήταν η απάντηση του στις προτάσεις Μπάιντεν για την ανάγκη ενός «δυναμικού ανταγωνισμού», που παράλληλα θα εξασφαλίζει και «δικλείδες ασφαλείας» ανάμεσα στις δύο χώρες.
Τα όσα ακολούθησαν έχουν φέρει τις σχέσεις των δύο χωρών στη χειρότερη φάση τους. Οι ΗΠΑ δεν παύουν να κατηγορούν την Κίνα ότι ετοιμάζεται να βοηθήσει στρατιωτικά τη Ρωσία στο πόλεμο της Ουκρανίας, και να την απειλούν με κυρώσεις. Η κατάρριψη του κινέζικου μπαλονιού πάνω από τον εναέριο χώρο των ΗΠΑ όξυνε περισσότερο τις σχέσεις των δύο χωρών, και η ρήξη ολοκληρώνεται με την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλλουν οι ίδιες και οι χώρες της Δύσης πλήρη απαγόρευση στην εμπορία προϊόντων υψηλής τεχνολογίας (ιδίως μικροτσίπ) στην Κίνα.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, και με αφορμή την ετήσια συνεδρίαση του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου, οι Κινέζοι ιθύνοντες ανέβασαν στα ύψη την αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ. Ο ίδιος ο Σι, στην ομιλία του κατήγγειλε ότι η χώρα του αντιμετωπίζει μια πολιτική «συνολικής ανάσχεσης και καταστολής από τις δυτικές χώρες με επικεφαλής τις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια», η οποία μάλιστα «έχει φέρει πρωτοφανείς και σοβαρές προκλήσεις για την ανάπτυξη της Κίνας».
Με μεγαλύτερη οξύτητα ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Τσιν Γκανγκ επανέλαβε ότι η προσπάθεια των ΗΠΑ είναι «να περιορίσουν και να καταστείλουν την Κίνα από κάθε άποψη», και απέρριψε τις λεγόμενες ασφαλιστικές δικλείδες ως προσπάθεια να αποτραπεί η δυνατότητα της Κίνας «να απαντά με λόγια ή πράξεις όταν συκοφαντείται και δέχεται επιθέσεις». Προειδοποίησε μάλιστα εμφατικά ότι «αν οι ΗΠΑ δεν πατήσουν φρένο, αλλά συνεχίσουν να τρέχουν με ταχύτητα στο λάθος μονοπάτι, τότε οι όποιες προστατευτικές δικλείδες δεν θα μπορέσουν να αποτρέψει τον εκτροχιασμό, και σίγουρα θα υπάρξει σύγκρουση και αντιπαράθεση».
Στρατηγική «Ολόκληρο το έθνος»
Ως απάντηση στις τάσεις που διαμορφώνονται στην παγκόσμια σκηνή, οι Κινέζοι ηγέτες στρέφονται σε αυτό που ονομάζουν «στρατηγική για ολόκληρο το έθνος». Ο Σι Τζινπίνγκ στην ομιλία του κατά τη συνεδρίαση του Εθνικού Λαϊκού Κογκρέσου κάλεσε τον ιδιωτικό τομέα να βοηθήσει να ξεπεραστεί η πολιτική ανάσχεσης και περικύκλωσης της Κίνας που έχουν εξαπολύσει οι ΗΠΑ και οι δυτικές χώρες. Προέτρεψε τις κινεζικές εταιρίες να ενισχύσουν την καινοτομία και να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στη δημιουργία τεχνολογικής ανεξαρτησίας.
Το Πεκίνο, έχοντας καταγράψει ανάπτυξη μόλις 3% την περσινή χρονιά έναντι του στόχου για 5%, στρέφεται και πάλι στον ιδιωτικό τομέα, εξασφαλίζοντας τεράστιες χρηματοδοτήσεις στις εταιρίες αιχμής – και παράλληλα επιχειρεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις των μεγάλων επιχειρήσεων με τους εργαζόμενους. Ο Σι ανακοίνωσε μέτρα ενίσχυσης και ρύθμισης της ανάπτυξης «σύμφωνα με το νόμο», και υπενθύμισε στις εταιρίες ότι έχουν ευθύνη ώστε να εξασφαλίσουν «ανταμοιβή στη κοινωνία» προκειμένου να επιτευχθεί κοινή ευημερία. Επεσήμανε ακόμα την ανάγκη οι ιδιωτικές εταιρίες να οικοδομήσουν μια «αρμονική σχέση με τους εργαζόμενους» και να διασφαλίσουν ότι η ανάπτυξή τους «ωφελεί όλους τους εργαζόμενους με δικαιότερο τρόπο».
Οι αναφορές του Κινέζου προέδρου για στήριξη και αυτοσυγκράτηση των μεγάλων ιδιωτικών επιχειρήσεων της Κίνας γίνονται σε μια στιγμή που πληθαίνουν δημοσιεύματα του Δυτικού Τύπου τα οποία κάνουν λόγο για «κύμα διωγμών και εξαφανίσεων μεγάλων επιχειρηματιών της χώρας». Το σίγουρο είναι πως οι Κινέζοι ιθύνοντες επιχειρούν να ελέγξουν και αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητες της κινεζικής οικονομίας και παραγωγής, ενταγμένης σε έναν κεντρικό σχεδιασμό, ενόψει νέων κλυδωνισμών στις διεθνείς σχέσεις της χώρας με τη Δύση.
