Το περιοδικό Απόπλους – σαμιακών γραμμάτων και τεχνών περιήγηση συνεχίζει να ταξιδεύει στον Πολιτισμό. Η ποικιλία της θεματολογίας μοναδική σε διάλογο με την κοινωνία. Δοκίμια, μελέτες, βιβλιοκριτικές, ποίηση, πεζογραφία συνυπάρχουν αρμονικά, ανοίγοντας νέους δρόμους.
Γράφει η συντακτική ομάδα στον πρόλογο-«ημερολόγιο καταστρώματος» του τεύχους:
«…Η κρίση παραμένει, και η οικονομική και η υγειονομική. Συγκρατημένα χαμόγελα, θλίψη, χωρίς ελπίδες για ένα καλύτερο μέλλον μολονότι το ευχόμαστε όλοι σε κάθε ευκαιρία. Χαρά και διασκέδαση, όλα συγκρατημένα…»
Ωστόσο οι ίδιοι επισημαίνουν πως μέσα σε αυτή τη μαυρίλα υπάρχουν αντιστάσεις, ανθίζουν ελπίδες.
Το ίδιο το περιοδικό αποτελεί απόδειξη. Και για έναν παραπάνω λόγο: Επειδή επιμένει σε εποχή κυριαρχίας του ψηφιακού περιβάλλοντος να εκδίδεται σε έντυπη μορφή. Με τον τρόπο που τα γραπτά μένουν!
Και δεν είναι μόνο η εκδοτική δραστηριότητα που κάνει το περιοδικό αυτό να ξεχωρίζει.
Οργάνωσε και μια σημαντική έκθεση του Σάμιου ζωγράφου Χρίστου Κουτσουρά στο Art Space Pythagorion του Ιδρύματος Σβαρτς, και τύπωσε παράλληλα έναν καλαίσθητο κατάλογο της έκθεσης με τίτλο «Η Προμηθέας δεσμώτης» στα ελληνικά και στα αγγλικά. Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του φεστιβάλ «Ηραία-Πυθαγόρεια» με τη στήριξη του Δήμου Ανατολικής Σάμου.
Στο περιοδικό υπάρχει και αφιέρωμα στον ζωγράφο που περιλαμβάνει εισαγωγικά κείμενα, εργοβιογραφία, αλλά και μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξή του.
Ανάμεσα στα πολύ ενδιαφέροντα κείμενα του τεύχους, όπως αυτά της Έλενας Χουσνή, του Γεράσιμου Κοιλάκου ή του Γιώργου Συμπάρδη, ξεχώρισα κάποια που προσεγγίζουν πρωτότυπα θέματα ή αναλύουν ιστορικά θέματα με πολύ ενδιαφέρουσα οπτική.
Ο Βασίλης Τζανέλλης στις «εικόνες ραδιοφώνου» μας παρουσιάζει μια άγνωστη –τουλάχιστον σε μένα– πτυχή της ιστορίας του ραδιοφώνου στη χώρα μας. Έτσι έμαθα πως στην αρχή δεν λεγόταν καν ραδιόφωνο αλλά «δέκτης ασυρμάτου», η εισαγωγή ήταν πολύ δύσκολη, ενώ οι ιδιοκτήτες συσκευών επιβαρύνονταν με ένα σημαντικό χρηματικό ποσό για να τις διατηρούν. Ήταν υποχρεωμένοι να κρατούν και «ημερολόγιο ακροάσεων» το οποίο ελεγχόταν από τον στρατό!
Ο Βασίλης Παπαμιχαλόπουλος επιμελείται κείμενο –που αφορά την κλοπή αρχαιοτήτων από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής– από τα απομνημονεύματα του Εμμανουήλ Λάμπρου (Πύργος Σάμου 1904-1990).
Από τις πολύ ξεχωριστές μελέτες και αυτή του Χριστόφορου Βεϊνόγλου, «Τρία τραγούδια Made in USA – μια αυτοκτονία, μια αεροπορική τραγωδία και ένας βετεράνος του Βιετνάμ», όπου παρουσιάζει την ιστορία του Ode to Billie της Joe Bobbie Gentry, American Pie του Don McLean και Born in the USA του Bruce Springsteen. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα η προσέγγισή του.
Ο Μιχάλης Γ. Σακελλαρίου γράφει για την «Ακαταδάμαστο» Σάμο στην Επανάσταση, καυτηριάζοντας παράλληλα την έλλειψη αναφορών και αναλύσεων στους εορτασμούς που έγιναν για το 1821. Η Σάμος, αν και απελευθερώθηκε με τις δικές της δυνάμεις, δεν περιελήφθη στο ελληνικό κράτος. Σημαντικές οι πηγές που παραθέτει ο συγγραφέας.
Σε ένα μάλλον άγνωστο θέμα, που αφορά εξεγέρσεις που έγιναν στην Κρήτη, αναφέρεται ο Μανόλης Κ. Γιαννούτσος στην πολύ ενδιαφέρουσα κριτική παρουσίαση του βιβλίου του Νίκου Βαφέα «Από τον λιποτάκτη στον αντάρτη – Η στάσις των ανυπότακτων στη δυτική Κρήτη (1921-1922)» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια).
Η Ελπίδα Κατσικογιάννη στο κείμενό της «Κωστής Παλαμάς – ο ποιητής του καιρού του και του γένους του» καταφέρνει μέσα σε οκτώ σελίδες να μας παρουσιάσει μια συνοπτική αλλά πλήρη εικόνα της ποίησης και των διαφορετικών περιόδων/προσεγγίσεων του Παλαμά, αναδεικνύοντας τις σημαντικότερες πτυχές του έργου του.
Ο Αριστείδης Βουγιούκας μάς παρουσιάζει μια επίσης ενδιαφέρουσα μελέτη για τον Σάμιο ποιητή Γιάννη Βουλή (1900;-1974), κι αυτό παρά το γεγονός πως λίγες πηγές υπάρχουν για το έργο του.
Πέρα από τα άρθρα αυτά, σε μια Ελλάδα που ο κριτικός λόγος σε μεγάλο βαθμό απουσιάζει, στον «Απόπλου» διάβασα εξαιρετικές κριτικογραφίες κι όχι παρουσιάσεις βιβλίων. Βασιλική Κοντογιάννη, Χρίστος Λάνδρος, Γιώργος Βέης, Μανώλης Γαλιάτσος, Ελπίδα Κατσικογιάννη, Σάρα Θηλυκού, Βαγγέλης Δημητριάδης και Μ. Κ. Γιαννούτσος, γράφουν κείμενα πραγματικής κριτικής ανάλυσης που δείχνουν γνώση τόσο του βιβλίου, όσο και των πολλών διαφορετικών θεμάτων που προσεγγίζουν.
Φτάνοντας στην τελευταία σελίδα, νιώθεις κι εσύ σαν ταξιδιώτης που γνώρισε πολλούς καινούργιους τόπους.
Ευχόμαστε το ταξίδι να συνεχιστεί…
