Το καταλανικό αριστερό ριζοσπαστικό κόμμα CUP (Λίστα Λαϊκής Ενότητας) αγωνίζεται «για μια Καταλονία ανεξάρτητη, σοσιαλιστική, περιβαλλοντικά βιώσιμη και απαλλαγμένη από την πατριαρχία». Στις τελευταίες καταλανικές εκλογές υπερδιπλασίασε την επιρροή του, αποσπώντας 8,2% και εκλέγοντας 10 βουλευτές (το δεξιό Λαϊκό Κόμμα του ισπανού πρωθυπουργού Ραχόι έλαβε… 8,5%). Δεν συμμετέχει στην καταλανική κυβέρνηση, αλλά της παρέχει ανοχή – που ήταν απαραίτητη για το σχηματισμό της από τον συνασπισμό «Μαζί για το Ναι» και για να ολοκληρωθεί η διαδικασία του δημοψηφίσματος. Έτσι το CUP μπόρεσε να επηρεάσει τόσο τη σύνθεση της σημερινής κυβέρνησης (με την επιλογή ανθρώπων «αποφασισμένων να το πάνε μέχρι τέλους»), καθώς και το περιεχόμενο του μεταβατικού νόμου που συγκεκριμενοποιεί τον τρόπο αποχωρισμού από το ισπανικό κράτος σε περίπτωση νίκης του «Ναι».
Εξαιτίας και των στενών σχέσεών του με τη βασκική Πατριωτική Αριστερά, το CUP βρίσκεται εδώ και χρόνια στο στόχαστρο της Μαδρίτης. Δεκάδες μέλη του έχουν διωχθεί ποινικά τα τελευταία χρόνια για τη δράση τους ή και για… ομιλίες τους. Την περασμένη Τετάρτη, πρώτη μέρα της βίαιης επέμβασης της ισπανικής Guardia Civil στην Καταλονία, οι δυνάμεις καταστολής περικύκλωσαν τα κεντρικά γραφεία του CUP στη Βαρκελώνη και, τρεις ώρες αργότερα, επιχείρησαν να εισβάλουν. Τελικά δεν τα κατάφεραν, καθώς σε χρόνο-ρεκόρ είχαν συγκεντρωθεί εκεί χιλιάδες άνθρωποι που λειτούργησαν ως ανθρώπινη ασπίδα. Την Πέμπτη επικοινωνήσαμε με την Άινα Τέλα, συντονίστρια διεθνών σχέσεων του CUP, που είχε την καλοσύνη να απαντήσει στις ερωτήσεις μας εν μέσω διαδηλώσεων και πυρετωδών εξελίξεων.
Συνέντευξη στον Ερρίκο Φινάλη
Μας μιλάτε μια μέρα μετά την πρωτοφανή επέμβαση της Guardia Civil στη Βαρκελώνη. Συλλήψεις κρατικών λειτουργών, εισβολές σε κτίρια της καταλανικής κυβέρνησης, κατασχέσεις ψηφοδελτίων, απόπειρα εισβολής στα γραφεία σας, έρευνες σε σπίτια και τυπογραφεία…
Πράγματι, ζούμε κρίσιμες στιγμές, που θα γραφτούν στην ιστορία μας. Και το πρώτο πράγμα που θέλουμε να σας πούμε, το πρώτο μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε στους φίλους μας, στους προοδευτικούς ανθρώπους όλου του κόσμου, είναι ότι ο αγώνας δεν αφορά πλέον μόνο την αυτοδιάθεση της πατρίδας μας. Μετά τη χθεσινή βίαιη επέμβαση, το περιεχόμενο του αγώνα μας διευρύνεται. Έχει να κάνει πλέον με την υπεράσπιση των στοιχειωδών πολιτικών δικαιωμάτων και της δημοκρατικής συμμετοχής σε ολόκληρο το ισπανικό κράτος. Γι’ αυτό και θα δείτε ότι ήδη από σήμερα μεγάλο μέρος της ισπανικής Αριστεράς και των Podemos συμμετέχει, και εκτός Καταλονίας, σε κινητοποιήσεις υπεράσπισης του δημοψηφίσματος.
Τι διακυβεύεται κατά τη γνώμη σας;
Το επίδικο είναι πια εάν θα επιβιώσει ή όχι το καθεστώς του 1978, που επιβλήθηκε στους λαούς μας μέσα από τη λεγόμενη «μετάβαση» από τη δικτατορία του Φράνκο σε ένα υποτίθεται δημοκρατικό πολίτευμα. Χωρίς να γίνει καμία κάθαρση και επιβάλλοντας σιωπή όσον αφορά τα δικαιώματα των εθνών που επί δεκαετίες καταπιέζονταν και «εξισπανίζονταν» βίαια. Σε ό,τι μας αφορά, δεν επιδιώκουμε καμιά ψευτομεταρρύθμιση του καθεστώτος του 1978. Θέλουμε μια πραγματική αλλαγή σε όλο το ισπανικό κράτος. Να υλοποιηθεί δηλαδή το δικαίωμα όλων των υπηκόων της Μαδρίτης στην αυτοδιάθεση, κι έπειτα οι λαοί, κυρίαρχοι, να αποφασίσουν σε τι είδους κράτος θέλουν να ζουν και τι είδους σχέσεις, ομοσπονδιακές ή άλλες, θέλουν να έχουν με τους γείτονές τους.
Νομίζετε ότι η κυβέρνηση Ραχόι μπορεί έστω και να συζητήσει κάτι τέτοιο;
Φυσικά όχι. Κι αυτό είναι το δεύτερο μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε: Δεν πρόκειται πια για μια διελκυστίνδα μεταξύ δύο κυβερνήσεων, της καταλανικής και της ισπανικής. Η αντιπαράθεση είναι πλέον στα χέρια του λαού. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα αποδεχθούμε θεσμικές διαπραγματεύσεις που θα παζαρεύουν δικαιώματα τα οποία είναι απαράγραπτα. Ακόμη κι αν εμείς τις αποδεχόμασταν, θα τις απορρίψει ο κόσμος που είναι στους δρόμους και δείχνει τη δύναμή του. Χθες η Guardia Civil βούλιαξε μέσα στον κόσμο, ήταν ανίκανη να μπει στα γραφεία μας, ενώ εγκλωβίστηκε σε άλλα δημόσια κτίρια, όπου είχε καταφέρει να μπει αιφνιδιαστικά, από τους διαδηλωτές που τα πολιορκούν. Ως τα ξημερώματα χιλιάδες άνθρωποι έμειναν στους δρόμους για να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους.
Ποια θα είναι όμως η στάση της καταλανικής κυβέρνησης;
Σήμερα θα πραγματοποιήσει σύσκεψη για να εκτιμήσει την κατάσταση και να αποφασίσει τι θα γίνει από εδώ και πέρα. Ο πρόεδρος Πουτζδεμόν και οι υπουργοί του, που οφείλουμε να πούμε ότι τηρούν θαρραλέα στάση, γνωρίζουν εξίσου καλά με εμάς δύο πράγματα: Πρώτον, ότι η Μαδρίτη δεν θα διαπραγματευθεί. Δεύτερον, ότι ο λαός μας δεν θα ανεχθεί υπαναχωρήσεις. Εξαιτίας της κυνικής βίας της κυβέρνησης Ραχόι και της βαριάς προσβολής της αξιοπρέπειας της Καταλονίας, εξαιτίας του τσαλαπατήματος κάθε έννοιας δημοκρατίας, οι διαθέσεις των πολιτών αλλάζουν γοργά, ριζοσπαστικοποιούνται. Το χθεσινό αίσχος, που σωστά ο πρόεδρος Πουτζδεμόν το χαρακτήρισε πραξικόπημα και κατάργηση της αυτονομίας, έβγαλε στους δρόμους όχι μόνο τους υποστηρικτές της Ανεξαρτησίας, αλλά πολύ ευρύτερο κόσμο – περιλαμβανομένων και οπαδών μιας ομοσπονδιακής Ισπανίας.
Εκτιμάτε ότι θα συνεχιστεί αυτή η σύγκλιση διαφορετικών ρευμάτων;
Ούτως ή άλλως στο κίνημα, και ιδίως στο πιο ριζοσπαστικό τμήμα του, συμμετέχουν άνθρωποι προερχόμενοι από πολύ διαφορετικές πολιτικές οικογένειες. Άνθρωποι με καταγωγή κομμουνιστική, σοσιαλιστική και αναρχική. Είμαστε χαρούμενοι που ξανασυναντιόμαστε όλοι στους δρόμους, αναβιώνοντας κατά κάποιο τρόπο τη λαϊκή συμμαχία του 1936 – χωρίς τα παρατράγουδα που σημειώθηκαν αργότερα! Οι ελευθεριακοί, οι αυτόνομοι, οι αναρχικοί στη μεγάλη πλειοψηφία τους διαδηλώνουν μαζί μας. Όλοι μας θεωρούμε πλέον την 1η Οκτωβρίου ορόσημο του επαναστατικού αγώνα του λαού μας.
Λέτε δηλαδή ότι τελικά το δημοψήφισμα θα γίνει;
Αυτό μπορεί να το εγγυηθεί και να το επιβάλει μόνο ο λαός, όχι ένα ή δύο κόμματα. Αυτό που εμείς μπορούμε να κάνουμε, και το κάνουμε, όπως και πολλοί άλλοι, είναι να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις, βοηθώντας έμπρακτα ώστε οι πολίτες της Καταλονίας να ασκήσουν το δημοκρατικό τους δικαίωμα την 1η Οκτωβρίου. Διότι η ελεύθερη έκφραση της λαϊκής βούλησης είναι αυτή τη στιγμή η μοναδική λύση, η μοναδική διέξοδος από τη σύγκρουση.
Ξέρετε ότι αρκετοί σας αποκαλούν «εθνικιστές» ή και «οπισθοδρομικούς»;
(Γέλια) … Έχουμε ακούσει αρκετά τέτοια επίθετα. Τα λένε αυτοί που είτε αγνοούν παντελώς τις αρχές μας, είτε εν γνώσει τους επιχειρούν να μας σπιλώσουν. Θα περιοριστώ να πω ότι ο διεθνισμός είναι πολύ ψηλά στις προτεραιότητές μας. Είναι ένας από τους ιδρυτικούς πυλώνες μας. Ο Νότος και η Μεσόγειος είναι η γειτονιά μας, και γι’ αυτό θέλουμε μια ανεξάρτητη Καταλονία, που θα συμβάλλει σε ανώτερες μορφές περιφερειακής συνεργασίας με τη συμμετοχή όλων των μεσογειακών λαών – ευρωπαϊκών και αραβικών. Επιδιώκουμε διακρατικές και περιφερειακές σχέσεις που θα είναι ισότιμες και αδελφικές, χωρίς αποικιοκρατικές αντιλήψεις, ώστε να συνδιαχειριστούμε τα κοινά μας προβλήματα και να συμβάλλουμε στην επίλυση διεθνών συγκρούσεων. Ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι η νίκη του εναλλακτικού δρόμου που προτείνουμε θα δώσει κουράγιο στους λαούς της γειτονιάς μας, και ώθηση στη δημιουργία νέου τύπου διεθνών σχέσεων. Έτσι καταλαβαίνουμε εμείς το διεθνιστικό μας καθήκον!
Μια τελευταία ερώτηση… για την Ευρώπη, τι λέτε;
Νομίζουμε ότι ο αγώνας μας μπορεί να συμβάλλει ώστε να ξανάρθει στην ατζέντα το αίτημα και η αναγκαιότητα μιας μεγάλης πολιτικής και κοινωνικής αλλαγής σε όλη την Ευρώπη. Βλέπετε τι συμβαίνει στο ισπανικό κράτος, κι εμείς βλέπουμε τι συμβαίνει στην Ελλάδα και αλλού. Οι δυνάμεις που ηγεμονεύουν στην Ε.Ε. και οι κυβερνήσεις που τις υπηρετούν δεν μας επιτρέπουν είτε να ψηφίσουμε αβίαστα, είτε να επιβιώσουμε με αξιοπρέπεια – είτε και τα δύο μαζί! Ε, αυτό πρέπει να αλλάξει. Τέλος, θέλω να σας ευχαριστήσω για την υποστήριξή σας. Ξέρουμε ότι σε πολλές χώρες υπάρχουν κινητοποιήσεις αλληλεγγύης με την Καταλονία, κι αυτό μας δίνει μεγάλο κουράγιο – και τη βεβαιότητα ότι ο αγώνας μας είναι κοινός.
