Σταθερό μοτίβο σε κάθε διεθνές ζήτημα είναι το γεγονός πως είναι αδύνατον αυτό να πραγματευθεί επαρκώς, αν δεν ληφθεί υπόψη η εσωτερική πολιτική σκηνή. Έτσι και στο θέμα του Brexit, είναι δύσκολο να αποκρυπτογραφηθούν οι προτεραιότητες του Ηνωμένου Βασιλείου αν δεν αναφερθούν οι λεπτές ισορροπίες εντός του Συντηρητικού Κόμματος, και το ευρύτερο πολιτικό κλίμα στη χώρα. Την επόμενη εβδομάδα συνεδριάζει το υπουργικό συμβούλιο έπειτα από έναν ανασχηματισμό ευρύ, αλλά όχι τόσο ουσιαστικό σε επίπεδο συσχετισμών μεταξύ σκληροπυρηνικών και μετριοπαθών «Μπρεξιτικών». Εκ πρώτης όψεως, μια ακόμα κυβερνητική «μάζωξη». Στην πραγματικότητα, επικαθορίζει καίριες πλευρές της διαπραγμάτευσης μεταξύ Βρετανίας και Ε.Ε.
Οι οικονομικές επιπτώσεις του Brexit
Της συνεδρίασης προηγήθηκε η «διαρροή» στον Tύπο της κυβερνητικής έκθεσης απολογισμού των επιπτώσεων του Brexit στην οικονομία. Σύμφωνα με αυτή, σε περίπτωση σύναψης ευρείας συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών με την Ε.Ε., η ανάπτυξη του Ηνωμένου Βασιλείου θα ήταν κατά 5% χαμηλότερη τα επόμενα 15 χρόνια σε σύγκριση με τις τρέχουσες προβλέψεις. Σε περίπτωση αποχώρησης χωρίς συμφωνία, με το Ηνωμένο Βασίλειο να χρησιμοποιεί τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) για τις συναλλαγές του, η ανάπτυξη θα γνωρίσει μείωση 8%. Ενώ η πιο ήπια εκδοχή αποχώρησης, με συνέχιση της πρόσβασης στην ενιαία αγορά μέσω της συμμετοχής στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, θα επιβραδύνει την οικονομία, μακροπρόθεσμα, κατά 2%. Οι υπολογισμοί δεν λαμβάνουν υπόψη τις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις του Brexit στην οικονομία (κόστος προσαρμογής σε νέα τελωνειακά καθεστώτα κ.λπ.).
Αλλά το πιο σημαντικό εύρημα αφορά τα μικρά οικονομικά οφέλη που φέρονται να συνδέονται ακόμη και με τις πολυδιαφημιζόμενες μεγάλες εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες. Σύμφωνα με την έκθεση, μια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ θα ωφελήσει το ΑΕΠ κατά μόλις 0,2% μακροπρόθεσμα, ενώ εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες εκτός Ε.Ε. θα προσθέσουν μακροπρόθεσμα μόνο 0,1% έως 0,4% στο ΑΕΠ. Η χρονική στιγμή της διαρροής, όπως αναφέραμε, δεν είναι διόλου τυχαία. Το υπουργικό συμβούλιο της επόμενης εβδομάδας θα πραγματευθεί τους οικονομικούς στόχους της μελλοντικής σχέσης μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ε.Ε. Η συγκεκριμένη «διαρροή» θα είναι κρίσιμη για αυτή τη συζήτηση. Ιδιαίτερα όταν σημαντικό ρόλο στη σύνταξη της έκθεσης έπαιξε το Υπουργείο Οικονομικών, που βρίσκεται στα χέρια του Τζορτζ Όσμπορν, γνωστού για τις μετριοπαθείς του θέσεις όσον αφορά την αποχώρηση από την Ε.Ε.
Δικαιώματα των πολιτών της Ε.Ε. και Σίτι
Η ίδια συνάντηση οδηγεί την Τερέζα Μέι να υιοθετεί σκληρότερη στάση στο θέμα των δικαιωμάτων πολιτών της Ε.Ε. στη Βρετανία, επιχειρώντας να διασκεδάσει τις ανησυχίες της σκληροπυρηνικής «μπρεξιτικής» πτέρυγας των συντηρητικών. Σύμφωνα με δημοσιεύματα από το Λονδίνο και τις Βρυξέλλες, η Βρετανή πρωθυπουργός αποδέχεται την παροχή δικαιωμάτων παραμονής στους πολίτες των κρατών μελών της Ε.Ε. που διαμένουν στη Μεγάλη Βρετανία κατά την ημερομηνία αποχώρησης (30 Μαρτίου 2019). Για όσους όμως φτάσουν μετά τη συγκεκριμένη ημερομηνία, η Μέι ζητά ειδικό καθεστώς.
Σε ένα κεντρικότερο πεδίο διαπραγματεύσεων, το μέλλον της χρηματιστικής βιομηχανίας του Ηνωμένου Βασιλείου κυριαρχεί ολοένα και περισσότερο στα πρωτοσέλιδα. Η βρετανική πλευρά επιδιώκει να εξασφαλίσει πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά για το Σίτι του Λονδίνου, κάτι που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προτεραιότητές της. Οι Βρυξέλλες όμως φέρονται αποφασισμένες να μην το επιτρέψουν: αποκλείουν κάθε συμφωνία που θα περιλαμβάνει τον συγκεκριμένο τομέα, και αντιπροτείνουν ad-hoc λύσεις. Το ίδιο αποφασισμένες φαίνονται στο ενδεχόμενο μια Βρετανίας που «δεν θα παίζει σύμφωνα με τους κανόνες»: σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματούχων, θα ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης πρακτικών που πλήττουν τον «ελεύθερο ανταγωνισμό» στη Μεγάλη Βρετανία. Το ενδεχόμενο κυβέρνησης του Τζέρεμι Κόρμπιν και πιθανής εθνικοποίησης ή ενίσχυσης βιομηχανιών δείχνει να βρίσκεται στο πίσω μέρος των σκέψεων των Βρυξελλών. Με δυο λόγια, η επίδραση του εσωτερικού πολιτικού σκηνικού δεν περιορίζεται στη βρετανική πλευρά.
