Τoυ Γιάννη Κιμπουρόπουλου.
Η τελευταία επίσκεψη της αντιπροσωπείας της τρόικας στην Αθήνα ήταν κυρίως εθιμοτυπική, ωστόσο εντελώς ουσιαστική. Δηλαδή, οι 33 αξιωματούχοι του ΔΝΤ, της Ε.Ε. και της ΕΚΤ, που ήρθαν για τον πρώτο απολογισμό απόδοσης των μέτρων του Μνημονίου, βρέθηκαν εδώ κυρίως για να φωτογραφηθούν, να αντικρίσουν κατάματα τις κάμερες, να απαντήσουν ευθέως σε δημοσιογραφικές ερωτήσεις, να δώσουν συνεντεύξεις και να κάνουν όσο το δυνατό πιο αισθητή την παρουσία τους από υπουργείον εις υπουργείον. Κι από εδώ και πέρα, μάλλον έτσι θα γίνεται συνεχώς.
Διότι, πέρα από τα μέτρα, είναι πολύ πιο σημαντικό για τους επιτηρητές να εξοικειωθεί πλήρως η κοινωνία με την παρουσία τους και τον κυριαρχικό τους ρόλο ακόμη και στην καθημερινότητά της. Μάλιστα, σε τούτη εδώ την περιοδεία τους η συγκυρία ήταν ιδεώδης. Διότι οι «τροϊκανοί» παρακολούθησαν ζωντανά την άσκηση προσομοίωσης της αναμέτρησης της κυβέρνησης με τους οδηγούς των φορτηγών. Τεστάρησαν τα ανακλαστικά της, την πυγμή της, την αποφασιστικότητά της να εκτραπεί στον αυταρχισμό, πέρα και πάνω από την εσωτερική έννομη τάξη. Δοκίμασαν επίσης την ετοιμότητα όλων των οικονομικών και κοινωνικών ελίτ, των κυρίαρχων ΜΜΕ να σταθούν «στη σωστή πλευρά» σε κάθε αναμέτρηση από τις πολλές που γεννά η εφαρμογή του Μνημονίου. Τεστάρησαν, τέλος, real time, τις αντιστάσεις των στρωμάτων που θίγονται από κάθε εντολή τους, που τίθεται, και τα αποθέματα αλληλεγγύης των άλλων κοινωνικών ομάδων-θυμάτων του Μνημονίου.
Τα αποτελέσματα αυτού του κοινωνικού stress test είναι γνωστά. Η πλευρά των «τροϊκανών» τα έδωσε όλα και πέρασε. Η άλλη πλευρά επέδειξε πάλι εκείνον τον περίεργο μετεωρισμό, που δεν ξέρεις αν υπόσχεται έκρηξη ή υποταγή.
Φυσικά, η αποστολή των αξιωματούχων της τρόικας (που κάποια στιγμή πρέπει να μάθουμε τι κοστίζουν στους Έλληνες φορολογούμενους) δεν περιλάμβανε μόνο κοινωνική ψυχαγωγία. Είχε και λίγη δουλειά. Συγκεκριμένα:
1. Επιχείρησε να δώσει λίγο αέρα αισιοδοξίας στην κυβέρνηση, μεταδίδοντας μηνύματα περί της καλής της επίδοσης στην πρώτη φάση εφαρμογής των μέτρων.
Το πρακτικό αντίκρισμα θα είναι η έκθεση που θα υποβάλει την επόμενη εβδομάδα, βάσει της οποίας η κυβέρνηση θα ζητήσει τη δεύτερη δόση δανείου των 9 δισ. ευρώ, τον Σεπτέμβριο.
2. Φρόντισε να συντονιστεί με την ευφορία που επικρατεί στις αγορές –όπου γίνεται φαγοπότι με μενού τις τράπεζες– ώστε να ενισχύσει το κλίμα επιδοκιμασίας των μέτρων, που με ταξική αυταπάρνηση εφαρμόζει η κυβέρνηση. Από το ράλι ανόδου στα χρηματιστήρια και στις αγορές συναλλάγματος, όπου το ευρώ παίρνει το αίμα του πίσω, δεν θα ήταν σωστό να εξαιρεθεί το πρώτο διδάξαν όλη την Ε.Ε. πειραματόζωο Ελλάδα.
3. Πέρα από τη δόση αισιοδοξίας, η τρόικα υπέδειξε και τα επόμενα καθήκοντα: ενιαίο πλαίσιο για το άνοιγμα αγορών και επαγγελμάτων, κατευθύνσεις για τον τρόπο «αναδιάρθρωσης» (ιδιωτικοποίησης) της ΔΕΗ και των ΔΕΚΟ στις μεταφορές. Παρά τις διαψεύσεις και τις επιδείξεις υπουργικών «αντιστάσεων», φαίνεται ότι, πέρα από τις τράπεζες, το φθινόπωρο επιφυλάσσει εξελίξεις και αναμετρήσεις σε αρκετές ΔΕΚΟ.
4. Οι αξιωματούχοι ΔΝΤ, Ε.Ε. και ΕΚΤ προϊδέασαν επίσης την κυβέρνηση για το ενδεχόμενο πρόσθετων φορολογικών και εισπρακτικών μέτρων το 2011. Με κάθε ευκαιρία, θύμιζαν στο οικονομικό επιτελείο ότι τα μέτρα για τις δαπάνες απέδωσαν, αλλά στα έσοδα η κυβέρνηση παίρνει κάτω από τη βάση. Και η επόμενη χρονιά δεν έχει το «μαξιλάρι» των 4 δισ. ευρώ, για το οποίο επαίρεται ο υπουργός Οικονομικών. Πρόσθετοι φόροι, λοιπόν; Μάλλον είναι ήδη στο πρόγραμμα. Όσο για την ταξική τους μονομέρεια, μην έχετε αμφιβολία. Η κυβέρνηση πήρε ήδη το πράσινο φως της «τρόικας» (αν όχι και ρητή εντολή) να μειώσει τη φορολογία στα μερίσματα των μετόχων από το 40% ακόμη και στο μισό, υποτίθεται για να αποτρέψει κύμα φυγής των επιχειρήσεων από τη χώρα.
