Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Οι μεγάλοι παγετώνες της Ανταρκτικής και της Γροιλανδίας λιώνουν σήμερα με ρυθμούς που συμβαδίζουν με τις προβλέψεις του χειρότερου σεναρίου για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας…
Όπως αναφέρει η efsyn.gr, μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Nature Climate Change συνέκρινε τις τελευταίες δορυφορικές παρατηρήσεις για την τήξη των πολικών πάγων με τις προβλέψεις που περιγράφονται στην πέμπτη έκθεση αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC). Διαπιστώθηκε ότι οι παγετώνες αυξάνουν επί του παρόντος τη στάθμη της θάλασσας με ρυθμό 45% πάνω από την κεντρική πρόβλεψη της IPCC και πλησιάζουν στο χειρότερο σενάριο. Εάν αυτό συνεχιστεί, οι παγετώνες των πόλων θα μπορούσαν να αυξήσουν τη στάθμη της θάλασσας κατά 17 εκατοστά περισσότερο από τις προβλέψεις έως το 2100.
Από τη δεκαετία του 1990, οι παγετώνες στους πόλους έχουν ήδη ανεβάσει την παγκόσμια στάθμη της θάλασσας συνολικά κατά 1,8 εκατοστό – κατά 7,2 χιλιοστά από την τήξη από την Ανταρκτική, ενώ η Γροιλανδία έχει συνεισφέρει κατά 10,6 χιλιοστά. Και οι τελευταίες μετρήσεις δείχνουν ότι οι ωκεανοί του κόσμου αυξάνονται τώρα κατά 4 χιλιοστά κάθε χρόνο. Ωστόσο, μεταξύ 2007 και 2017 οι παγετώνες άρχισαν να χάνουν μάζα με ρυθμό συμβατό με τις προβλέψεις χειρότερου σεναρίου, προσθέτοντας περίπου 1,23 εκατοστό στη στάθμη της θάλασσας κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, σύμφωνα με τη μελέτη.
Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, όπως προβλέπεται σήμερα σύμφωνα με το χειρότερο σενάριο, θα εκθέσει 44 έως 66 εκατομμύρια ανθρώπους σε ετήσιες παράκτιες πλημμύρες μέχρι το τέλος του αιώνα ή επιπλέον 16 εκατομμύρια ανθρώπους. Μέχρι στιγμής, τα επίπεδα της παγκόσμιας θάλασσας έχουν ανεβεί ως επί το πλείστον μέσω ενός μηχανισμού που ονομάζεται θερμική διαστολή, κάτι που σημαίνει ότι ο όγκος του θαλασσινού νερού διαστέλλεται καθώς θερμαίνεται. Τα τελευταία πέντε χρόνια, η τήξη από τους παγετώνες των πόλων και των βουνών ξεπέρασε τη διαστολή της θέρμανσης των ωκεανών ως την κύρια αιτία της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.
Λέσβος: Δένδρο 20 εκατ. ετών
Ένα μεγάλο απολιθωμένο δέντρο 20 εκατ. ετών, που διατηρήθηκε ακέραιο με τα κλαδιά και τις ρίζες του, βρέθηκε στη Μυτιλήνη. Πρόκειται για σπανιότατο εύρημα καθώς είναι η πρώτη φορά, από το 1995 οπότε ξεκίνησαν οι ανασκαφές στην περιοχή της Δυτικής Λέσβου από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, που εντοπίζεται απολιθωμένο δένδρο με τα κλαδιά του.
«Ο απολιθωμένος κορμός διατηρείται σχεδόν ακέραιος μέσα σε λεπτόκκοκο ορίζοντα ηφαιστειακής στάχτης. Τα λεπτόκοκκα ηφαιστειακά υλικά κάλυψαν και διατηρήσαν ακέραιο τον κορμό, τα κλαδιά και τις ρίζες του δένδρου», αναφέρει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο διευθυντής του Μουσείου Απολιθωμένου Δάσους Σιγρίου Λέσβου και υπεύθυνος της ανασκαφής, καθηγητής Νίκος Ζούρος. Στην ίδια θέση βρέθηκε μεγάλος αριθμός φύλλων καρποφόρων δένδρων που προέρχονται από τα φυτά του υποτροπικού δάσους της Λέσβου πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. «Σημαντικό στοιχείο, επίσης, είναι και ο προσανατολισμός του κορμού που έρχεται να επιβεβαιώσει στοιχεία που δείχνουν την ύπαρξη και δεύτερου σημαντικού ηφαιστείου, εκτός από αυτό της Βατούσας, που φαίνεται να συνέβαλε στη δημιουργία του απολιθωμένου δάσους» σημειώνει ο κ. Ζούρος.
Από τη στιγμή της εύρεσης, εδώ και τρεις εβδομάδες, το σύνολο του προσωπικού του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας που απασχολείται στις εργασίες ανασκαφής και συντήρησης των απολιθωμάτων εργάζεται εντατικά για την ολοκλήρωση των ανασκαφικών εργασιών αποκάλυψης των κλαδιών του δένδρου και την ασφαλή διατήρηση του ευρήματος. Κατασκευάστηκε ειδικός νάρθηκας γύρω από τον κορμό και τα κλαδιά του δέντρου, προκειμένου να προστατευθεί και να διατηρηθεί ακέραιο το εύρημα. Επίσης, ολοκληρώθηκαν οι εργασίες κατασκευής της ειδικής μεταλλικής σχάρας που θα επιτρέψει τη μεταφορά του ευρήματος σε γειτονική θέση. Παράλληλα, διαμορφώθηκε, από την κατασκευάστρια του οδικού άξονα τεχνική εταιρεία, ειδική πλατεία σε παρακείμενο χώρο προκειμένου να υποδεχθεί το εύρημα και να ολοκληρωθεί η κατασκευή του δρόμου.
«Πρόκειται –χωρίς αμφιβολία– για μοναδικό εύρημα που συνιστά μία από τις σημαντικότερες αποκαλύψεις απολιθωμάτων στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους. Μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί κανένας αντίστοιχος κορμός απολιθωμένου δένδρου με ακέραιες τις διακλαδώσεις του, που να έχει διατηρηθεί σε καλή κατάσταση μέχρι σήμερα. Η ανάδειξη του ευρήματος στη νέα του θέση αναμένεται να γίνει τους προσεχείς μήνες, έτσι ώστε να είναι ορατό και επισκέψιμο από τους κατοίκους και τους επισκέπτες της περιοχής» καταλήγει ο κ. Ζούρος.
Η φετινή χρονιά «έκρυβε» πολλές εκπλήξεις, καθώς νέες απολιθωματοφόρες θέσεις ήρθαν να προστεθούν στις υπάρχουσες, συνθέτοντας το παζλ του υποτροπικού δάσους που υπήρχε στην περιοχή πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Εντοπίστηκε μεγάλος αριθμός κατακείμενων και ιστάμενων απολιθωμένων κορμών, ενώ σχετικά με το πρόσφατο εύρημα, σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν είχε βρεθεί μέχρι σήμερα κορμός με τις διακλαδώσεις αυτής της κλίμακας και διαστάσεων.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
Οχήματα χαμηλών εκπομπών
Το περιβάλλον επιβαρύνεται με τους ρύπους που εκπέμπουν τα αυτοκίνητα και οι συνέπειες από την κλιματική αλλαγή απασχολούν όλα τα κράτη. Πρωταρχικός στόχος των κυβερνήσεων και των αυτοκινητοβιομηχανιών είναι η αύξηση της χρήσης των οικολογικών αυτοκινήτων, που εκπέμπουν μικρότερη ποσότητα ρύπων σε σχέση με τα συμβατικά μοντέλα.
Όχημα εξαιρετικά χαμηλών εκπομπών (ULEV) είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει οποιοδήποτε όχημα χρησιμοποιεί τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα και εκπέμπει λιγότερο από 75 γραμ. CO2/ χλμ.
Τα περισσότερα ULEV στο δρόμο σήμερα χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα, όπως ηλεκτρικό ρεύμα και υδρογόνο για την τροφοδότηση ενός ή περισσότερων ηλεκτροκινητήρων. Φέρουν μπαταρίες που χρησιμοποιούνται για την αποθήκευση της ενέργειας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτές οι μπαταρίες φορτίζονται όταν συνδέονται σε ένα ειδικό σημείο φόρτισης ή απευθείας στο δίκτυο, ενώ τα οχήματα υδρογόνου μπορούν να ανεφοδιαστούν σε συγκεκριμένους σταθμούς με παρόμοιο τρόπο με τον ανεφοδιασμό σε βενζινοκίνητο ή πετρελαιοκίνητο όχημα.
Υπάρχουν τρεις τύποι ηλεκτρικών οχημάτων: Αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα (EV) – τροφοδοτούνται εξολοκλήρου από μία μπαταρία που φορτίζεται από το δίκτυο. Σχεδόν όλοι οι κατασκευαστές προσφέρουν καθαρά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, πολλά από τα οποία μπορούν τώρα να ταξιδέψουν πάνω από 200 χλμ. με μόνο μία φόρτιση. Plug-in υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα (PHEVs) – Προσφέρουν τα καλύτερα και των δύο κόσμων, συνδυάζοντας έναν ηλεκτροκινητήρα με έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης. Συνήθως, η αυτονομία της μπαταρίας υπερβαίνει τα 40 χλμ., οπότε εξασφαλίζουν μηδενικές εκπομπές ρύπων για μικρές αστικές διαδρομές. Για μεγαλύτερα ταξίδια ή εάν η φόρτιση της μπαταρίας έχει εξαντληθεί, ένας αποτελεσματικός κινητήρας βενζίνης ή ντίζελ ξεκινά για να τροφοδοτήσει το όχημα.
Τα ηλεκτρικά οχήματα κυψελών καυσίμου (FCEVs), με μηδενικές εκπομπές, μπορούν να γίνουν βασικό μέρος του χαρτοφυλακίου τεχνολογιών για την παροχή καθαρότερου περιβάλλοντος και βελτιωμένης ποιότητας αέρα. Τα FCEV είναι σχετικά νέα στην ευρωπαϊκή αγορά, τα πρώτα μοντέλα κυκλοφόρησαν το 2014, αλλά δεν έχει σημειωθεί μέχρι τώρα ιδιαίτερη ανάπτυξη στις πωλήσεις τους, καθώς είναι πολύ περιορισμένο το δίκτυο παροχής υδρογόνου. Επίσης, οι τιμές τους παραμένουν σε υψηλά επίπεδα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ (Σπύρος Ρέκκας)