Πολλοί πέταξαν τη σκούφια τους και η ίδια η κυβέρνηση ένιωσε ευτυχής για τη φιλική διάθεση του Μπάιντεν που είπε στον Μητσοτάκη «άμα έχεις πρόβλημα πάρε με στο τηλέφωνο». Δεν ξέρουμε τι του απάντησε ο πρωθυπουργός, δυστυχώς. Καταλάβαμε, όμως, ότι παρά την ημίωρη κουβέντα τους, ο Αμερικανός πρόεδρος έφυγε αφήνοντας εκκρεμότητες ενώ και ο κ. Μητσοτάκης δεν είχε σαφή εικόνα για το τι θα έκανε ο κ. Μπάιντεν «αν είχαμε πρόβλημα». Ελπίζουμε ότι σημειώθηκε κάποια μεγαλύτερη πρόοδος από όταν, για παράδειγμα, ζήτησε ο κ. Τσίπρας (ήταν ακόμα αξιωματική αντιπολίτευση) να συναντήσει τον κ. Μπάιντεν, αντιπρόεδρο τότε του Ομπάμα. Ο Μπάιντεν, θυμίζω, είχε πει στον Έλληνα επιχειρηματία που μεσολάβησε για τη συνάντηση: να έρθει να με δει αλλά να πούμε και καμιά κουβέντα γιατί όσοι έρχονται μου γλείφουν τα παπούτσια.
Αυτή ήταν η γνώμη του νυν προέδρου των ΗΠΑ για τους Έλληνες πολιτικούς. Και ως σήμερα η εικόνα της Ελλάδας μάλλον δεν βελτιώθηκε. Υποτιμητικά μας βλέπουν σήμερα ακόμα και χαμηλόβαθμοι πρώην αξιωματικοί (και νυν ιδιώτες) που υπηρέτησαν εδώ και μας έχουν γνωρίσει, όπως ο κ. Ρ. Παλμ (πρώην ακόλουθος Άμυνας των ΗΠΑ) που ως γνωστόν μας αποκαλεί «ζητιάνους».
Ο Μπάιντεν μας ανακούφισε με τα ωραία του λόγια. Αλλά τα ωραία λόγια κολακεύουν, μα δεν χορταίνουν. Ιδίως όταν οι ΗΠΑ δεν αφήνουν κανέναν παραπονεμένο. Για παράδειγμα τις μέρες που ο Μπάιντεν μας γέμιζε υποσχέσεις, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ κ. Μπλίνκεν συναντούσε τον Τούρκο συνάδελφό του Τσαβούσογλου και δήλωνε ευχαριστημένος επειδή, λέει, η Τουρκία «κρατάει τα πλοία της εκτός περιοχής που διεκδικούν άλλοι». Εμείς, λοιπόν, διεκδικούμε περιοχές που ανήκουν στην Τουρκία, λέει ο κ. Μπλίνκεν, αλλά οι Ερντογάν/Τσαβούσογλου, με αυτοσυγκράτηση, κρατούν τα πλοία τους εκτός περιοχής για να σώσουν την ειρήνη. Τι άλλες δυσκολίες άραγε μπορεί να έχει ο Έλληνας πρωθυπουργός ώστε να τηλεφωνήσει στον Πρόεδρο; Και αντίστροφα τι δυνατότητες έχει ο Μπάιντεν να τις διευθετήσει;
Διπλό παιχνίδι και παγίδες
Η Τουρκία κινείται στο πολύ γλιστερό έδαφος μιας ευρύτατης περιοχής, από τη Μ. Ανατολή ως τον Καύκασο και τη Ρωσία, όπου οι ΗΠΑ μάλλον χάνουν παρά κερδίζουν έδαφος. Η Οικονομία της Τουρκίας καταρρέει αλλά η Κίνα προσφέρεται για σημαντικές συμφωνίες που θα της δώσουν ανάσα, αν προλάβουν. Το μεγάλο γεγονός είναι οι συμφωνίες πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων της Κίνας με το Ιράν, οπότε σχηματίζεται μια ισχυρή τριάδα στην ευρύτερη περιοχή, Κίνα-Ρωσία-Ιράν, που αποδυναμώνει τις ΗΠΑ και στριμώχνει την Τουρκία. Σχεδόν εξουδετερώνεται η ευχέρεια του Ερντογάν να παίζει ισορροπώντας με Δύση και Ανατολή.
Οι ΗΠΑ παίζουν ουσιαστικά διπλό παιχνίδι δίνοντας ο μεν Πρόεδρος ελπίδες στον Μητσοτάκη τη στιγμή που ο Μπλίνκεν τροφοδοτεί τις φιλοδοξίες των Τούρκων στο Αιγαίο
Είναι ένας αγώνας δρόμου πολύπλοκος και ολισθηρός. Οι ΗΠΑ παίζουν ουσιαστικά διπλό παιχνίδι δίνοντας ο μεν Πρόεδρος ελπίδες στον Μητσοτάκη τη στιγμή που ο Μπλίνκεν τροφοδοτεί τις φιλοδοξίες των Τούρκων στο Αιγαίο. Η εύκολη ερμηνεία είναι ότι το Αιγαίο είναι αντάλλαγμα για να επανέλθει η Τουρκία στο Δυτικό μαντρί. Αλλά γιατί οι ΗΠΑ να ενισχύσουν μια χώρα που γλιστράει προς τους αντίπαλους ενώ μπορούν να βοηθήσουν, με πολύ μικρότερο κόστος, το αντίβαρο, εμάς, μικρούς και πιστούς; Γιατί οι ΗΠΑ να «δώσουν» (αν μπορέσουν…) το Αιγαίο στην Τουρκία που δεν είναι σίγουρο ότι θα παραμείνει πιστή στη Δύση; Και γιατί εμείς παρακολουθούμε παθητικά ενώ μόνο σχεδιασμένες πρωτοβουλίες μπορούν να μας γλιτώσουν, όπως π.χ. η συμμαχία με τη Γαλλία, τις φρεγάτες της και τη συμφωνία αρωγής αν η Τουρκία μας επιτεθεί;
Τα λόγια του αέρα
Οι ιθύνοντες στις ΗΠΑ μπορεί να πιστεύουν ότι, αν φύγει ο Ερντογάν, η Τουρκία θα επιστρέψει στο μαντρί. Έστω. Αλλά τι θα μπορεί να κάνει η Τουρκία ζωσμένη από τις τρεις ισχυρές χώρες της περιοχής; Ο Ερντογάν δεν είναι τόσο ανόητος να νομίζει ότι θα τον σώσει η αμερικανόφιλη Τσιλέρ που ως πιθανή νέα ΥΠΕΞ μάλλον του ετοιμάζει το σχοινί για να τον κρεμάσουν. Και ο οποιοσδήποτε αντικαταστάτης του Ερντογάν, θα μοιάζει με οπισθοφύλακα της συμφοράς απέναντι στην ισχυρή τριάδα Ρωσία, Κίνα, Ιράν (ΚΡΙ). Οι ΗΠΑ δεν έχουν στην περιοχή ούτε τα περισσότερα ούτε τα πιο δυνατά χαρτιά, με την οικονομία τους να παραπατάει και τον εσωτερικό διχασμό να μην τελειώνει. Η εθνοφυλακή φυλάει ακόμα (ανεξήγητα) το Καπιτώλιο.
Τέλος, οι Βρυξέλλες/Βερολίνο δεν επιβάλλουν κυρώσεις αλλά προειδοποιούν ότι οι τουρκικές διεκδικήσεις στην Αν. Μεσόγειο είναι έκνομες. Δηλαδή αντίθετες στα ευρωπαϊκά/γερμανικά συμφέροντα. Οπότε τα θερμά λόγια του Μπλίνκεν στον Τσαβούσογλου μάλλον μοιάζουν με έπεα πτερόεντα. Υπό τον όρο ότι η Ελλάδα δεν θα επαναπαυθεί στην τηλεφωνική διαθεσιμότητα του Μπάιντεν αλλά θα εξοπλιστεί με ό,τι χρειάζεται για να είναι έτοιμη διά παν ενδεχόμενο.
Αν η επανάληψη είναι μήτηρ μαθήσεως, τότε η κυβέρνηση, αν ήθελε να κάνει υποχωρήσεις στα ελληνοτουρκικά, θα ανησυχούσε μόνο μήπως πλειοδοτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ των Πρεσπών. Η κυβέρνηση έχει να φοβάται μόνο τον κόσμο που αμετακίνητος παρακολουθεί άγρυπνος.
Εν μέσω σχολίων για τον Μπάιντεν, νέας συνάντησης της ελληνοτουρκικής επιτροπής και αβέβαιων προβλέψεων για τη διεξαγωγή εκλογών, προέκυψε αίφνης είδηση για βόμβα στο σπίτι του κ. Σαμαρά που αποδόθηκε σε φάρσα. Άλλη βόμβα έσκασε όταν, την επόμενη μέρα, δημοσιεύθηκε ανοιχτή επιστολή του πρώην πρωθυπουργού γραμμένη με αναμενόμενη πατριωτική ένταση. Πασχαλιάτικα πυροτεχνήματα;
