Ένα μεγάλο κινηματογραφικό αφιέρωμα από την προσεχή Πέμπτη στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος.
Κάθε εμφύλιος πόλεμος είναι εξαιρετικά σκληρός, οι δε συνέπειές του σημαδεύουν τις ψυχές των ανθρώπων και την ιστορία του τόπου με ένα βαθύ και διαρκές τραύμα. Το ζούμε ήδη παρακολουθώντας την πρόσφατη δική μας ιστορία, το βλέπουμε πιο καθαρά ίσως με τα αποτελέσματα και τις συνέπειες του ισπανικού εμφυλίου που προηγήθηκε του ελληνικού και ακόμη επηρεάζει ή και διχάζει το Ισπανικό έθνος. Αψευδείς μάρτυρες του διαχρονικού ενδιαφέροντος είναι η εκτεταμένη ιστορική και λογοτεχνική βιβλιογραφία, η εμπλοκή κάθε μορφής τέχνης στην προσπάθεια αποτύπωσης, απεικόνισης, ερμηνείας και επούλωσης του τραυμάτων.
Σε αυτή την οπτική και το πνεύμα εντάσσονται τα φετινά αφιερώματα στον Ισπανικό εμφύλιο, τόσο εκείνο του Ινστιτούτου Θερβάντες με τις προπαγανδιστικές αφίσες όσο και το πολύ ενδιαφέρον κινηματογραφικό αφιέρωμα που ξεκινά την προσεχή Πέμπτη στην ταινιοθήκη της Ελλάδος. Προσκεκλημένος του αφιερώματος της Ταινιοθήκης είναι ο καταξιωμένος 63χρονος Ισπανός σκηνοθέτης Χοσέ Λουίς Κουέρδα, γνωστός κυρίως, ως ο βραβευμένος παραγωγός των ταινιών Tesis (στην οποία επίσης υποδύεται έναν ρόλο ως ηθοποιός) και Οι άλλοι του Αλεχάντρο Αμενάμπαρ.
Το αφιέρωμα περιλαμβάνει 13 συνολικά ταινίες μυθοπλασίας -οι 10 από αυτές προβάλλονται για πρώτη φορά στη χώρα μας, ένα ντοκιμαντέρ και πλούσιο αρχειακό υλικό από την περίοδο εκείνη.
Το ενδιαφέρον εστιάζεται στο γεγονός ότι οι 10 από τις ταινίες μυθοπλασίας έχουν γυριστεί από τη δεκαετία του ‘80 και μετά, και ιδιαίτερα τις δεκαετίες του ‘90 και του 2000 από Ισπανούς σκηνοθέτες της μεταπολεμικής γενιάς, ανάμεσά τους οι: Χάιμε Τσάβαρι, Φερνάντο Τρουέμπα, Χοσέ Λουίς Κουέρδα, Μόντσο Αμεντάριθ, Νταβίδ Τρουέμπα, Εμίλιο Μαρτίνεθ Λάθαρο, αλλά και της προπολεμικής γενιάς, η οποία άργησε να καταθέσει τη «φωνή» της (Λουίς Γκαρθία Μπερλάνγκα, Κάρλος Σάουρα, Βιθέντε Αράντα).
«Εξαιρέσεις» μπορεί να θεωρηθούν η κλασική ταινία Το πνεύμα του μελισσιού του Βίκτορ Έριθε, η οποία γυρίστηκε δύο χρόνια πριν την πτώση του Φράνκο, και προβλήθηκε το φετινό καλοκαίρι στους θερινούς κινηματογράφους της Αθήνας και η αριστουργηματική ταινία του Φερνάντο Αραμπάλ Το δέντρο της Γκερνίκα. Από το αφιέρωμα δεν θα μπορούσε φυσικά να λείψει και η βραβευμένη στη Βενετία ταινία του Κεν Λόουτς Γη και Ελευθερία. Ιστορικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η «καθεστωτική» ταινία του αφιερώματος Το γένος του Σάενθ ντε Ερέδια, η οποία, γυρίστηκε κατά παραγγελία των Φρανκιστών το 1941 από τον Ερέδια, ο οποίος τότε ήταν διευθυντής της Κρατικής Σχολής Κινηματογράφου.
Τέλος στο πλαίσιο του αφιερώματος θα παρουσιαστεί σπάνιο αρχειακό υλικό, από τη συλλογή της Filmoteca Espa’ola που αποκαταστάθηκε και ψηφιοποιήθηκε το 2006. Πρόκειται για 37 ταινίες, ντοκιμαντέρ και επίκαιρα, μικρού, μεσαίου και μεγάλου μήκους που γυρίστηκαν από το 1936 έως το 1939 με θέμα τον ισπανικό εμφύλιο, χωρισμένες σε 8 προγράμματα.
Πλούσιο ανέκδοτο υλικό για τον ισπανικό εμφύλιο περιλαμβάνει το ντοκιμαντέρ Τα ισπανικά κιβώτια (2004) που γύρισε ο Αλμπέρτο Πόρλαν (1947), και περιγράφει τις αντιξοότητες κατά τη μεταφορά των έργων τέχνης του Μουσείου Πράδο προς τη Γενεύη, όπου στάλθηκαν συσκευασμένα σε 1868 κιβώτια για να διασωθούν από πιθανή καταστροφή στη διάρκεια του εμφυλίου. Το πρόγραμμα προβολών όπως προαναφέραμε ξεκινά την Πέμπτη (20 μ.μ.) με την ταινία η γλώσσα της πεταλούδας και θα ακολουθήσουν οι ταινίες τα 13 τριαντάφυλλα (Παρασκευή), Τα ισπανικά κιβώτια , Ραγισμένη σιωπή, Τα ποδήλατα είναι για το καλοκαίρι, το γένος, Libertarias, Το δέντρο της Γκερνίκα, (Κυριακή) Ο Μικρός ταύρος, Οι στρατιώτες της Σαλαμίνας (Δευτέρα) Belle Epoque, Γη κι Ελευθερία (Τρίτη 12 Οκτώβρη) Ω! Καρμέλα και το πνεύμα του μελισσιού (Πέμπτη).
Το Σάββατο θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα με προβολές αρχειακού υλικού από τη συλλογή Κινηματογραφημένος πόλεμος της Ταινιοθήκης της Μαδρίτης.
Μ.Σ.
