Μια πολιτική για την οικοδόμηση του φορέα δεν μπορεί να υπάρξει με προχειρότητα, ασφυκτικά πλαίσια και ισορροπίες μηχανισμών
Του Γιώργου Παπαϊωάννου
Καμιά συζήτηση δεν μπορεί να γίνει για τα «εσωτερικά» και οργανωτικά ζητήματα του ΣΥΡΙΖΑ ξεκομμένα από την γενικότερη πολιτική κατάσταση έτσι όπως αυτή διαμορφώνεται, αλλά και την κατάσταση πνευμάτων μέσα στο δοκιμαζόμενο λαό. Μπορεί αυτό να φαίνεται ένα κλισέ αλλά πολλές φορές η συζήτηση για τα πρώτα γίνεται αφαιρώντας και ξεχνώντας τα δεύτερα.
Το πολιτικό σύστημα προσπαθεί κλυδωνιζόμενο να αναδιοργανωθεί. Η κυβέρνηση μέσα από την όξυνση και τη σκλήρυνση επιδιώκει να προχωρήσει αποδιοργανώνοντας τον αντίπαλο και εξακολουθώντας να έχει ως στρατηγική επιλογή το χτύπημα του ΣΥΡΙΖΑ. Η «ισορροπία» που εμφανίζεται όχι μόνο σε «δημοσκοπικό» αλλά και σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο ανάμεσα στα υπό διαμόρφωση μπλοκ δυνάμεων είναι ασταθής, δεν θα υπάρχει για πάντα και θα δώσει τη θέση της σε ανακατατάξεις, συγκρούσεις και νέες ασταθείς ισορροπίες. Ταυτόχρονα, τα εθνικά και γεωπολιτικά ζητήματα, με πρόσφατα τα γεγονότα της Κύπρου, αποδεικνύονται ως κρίσιμα και καθοριστικά για τις εξελίξεις. Ζητήματα στα οποία υπήρχαν ως τώρα μεγάλες ελλείψεις και στρεβλώσεις στον τρόπο που αντιμετωπίζονταν από την Αριστερά.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι στιγμή πολιτικής πρωτοβουλίας, εκπομπής μεγάλων μηνυμάτων προς την κοινωνία, συμβολής στη δημιουργία ευρύτερου πολιτικού ρεύματος αναγκαίου για τη σύγκρουση στην οποία τα πράγματα οδηγούν. Ο μετασχηματισμός του ΣΥΡΙΖΑ σε νέο φορέα ικανό να οδηγήσει στη διέξοδο της χώρας έχει να κάνει με τη μαζική του πολιτική φυσιογνωμία και την ανταπόκριση στις μεγάλες ανάγκες της περιόδου. Πολύ σωστά αυτός ο μετασχηματισμός στο πολιτικό επίπεδο συνδυάζεται με έναν ΣΥΡΙΖΑ που και οργανωτικά θα είναι ενιαίος, πλατύς, δημοκρατικός, ανοιχτός στην κοινωνία και στο λαό και όχι ένα κόμμα «με κλειστές τις πόρτες».
Ανησυχία και προβληματισμός
Η συζήτηση αυτή διεξάγεται την ώρα που ανάμεσα στο λαό και ιδιαίτερα στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ διαμορφώνονται έντονες ανησυχίες και προβληματισμοί. Τα ερωτηματικά για την αντιπολιτευτική και κινηματική παρουσία του φορέα, οι αμφιβολίες για το αν διεξάγει όπως θα έπρεπε την αντιπαράθεση με την τρόικα και την κυβέρνηση, οι εντυπώσεις που δημιουργούν, ακόμα και ανάμεσα στα μέλη του φορέα, άστοχοι χειρισμοί όπως, για παράδειγμα, οι πρόσφατοι γύρω από την απεργία των καθηγητών, διαμορφώνουν επίσης ένα περιβάλλον.
Η υπέρβαση της σημερινής κατάστασης δεν μπορεί να γίνει με κινήσεις μόνο συμβολικού και επικοινωνιακού χαρακτήρα. Απαιτούνται ουσιαστικές τομές που να δίνουν πραγματικές απαντήσεις και να διαμορφώνουν ένα νέο τοπίο. Αυτές οι τομές έχουν ανάγκη από ένα πλαίσιο και έδαφος κατάλληλο για να προχωρήσουν με ουσιαστικό τρόπο. Οι προτάσεις που γίνονται για τον οργανωτικό μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ (συνιστώσες, ξεχωριστές λίστες κλπ.), ενώ σωστά ξεκινούν από το θέμα της απαραίτητης μεγαλύτερης ενιαιοποίησης του φορέα, μοιάζουν να μην εξασφαλίζουν μια ουσιαστική πορεία μετασχηματισμού.
Εκείνο που πρέπει να καθοριστεί, και εκεί βρίσκονται οι ελλείψεις, είναι μια σοβαρή πολιτική για την οικοδόμηση ενός σύγχρονου δημοκρατικού και αποτελεσματικού φορέα. Ενώ, δηλαδή, προκύπτει από παντού η ανάγκη για μεγάλες αλλαγές στην κατεύθυνση της πιο ενιαίας λειτουργίας και έκφρασης, ο τρόπος με τον οποίο αυτές συζητιούνται και προτείνεται να υλοποιηθούν έχει αρκετά σημάδια προχειρότητας και είναι δυνατόν να δημιουργήσει νέα προβλήματα αντί να δώσει λύσεις στα ήδη υπάρχοντα. Τη στιγμή, μάλιστα, που οι όποιες αλλαγές καλούνται να συγκρουστούν με συγκεκριμένες αντιλήψεις που έχουν διαμορφωθεί τόσο ανάμεσα σε πτέρυγες του Συνασπισμού όσο και με βάση τον τρόπο που λειτούργησε ο «ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών».
Τέλος, επιλογές που θα επιδιώκουν συμβιβασμούς σε θέματα που θεωρούνται πιο «δύσκολα» (π.χ. ξεχωριστές λίστες εκλογής) για να λύσουν άλλα που λογαριάζονται σαν ευκολότερα ναρκοθετούν από την αρχή κάθε βήμα, μιας και ένας πραγματικός μετασχηματισμός δεν μπορεί να έρθει σαν αποτέλεσμα ισορροπιών και συσχετισμών.
Για να είναι, λοιπόν, θετική η έκβαση της διεξαγόμενης συζήτησης, είναι αναγκαίο από τη μια μεριά να υπάρχουν περιθώρια χρονικά τέτοια που να μην καθιστούν ασφυκτικά τα πλαίσια αυτής της συζήτησης. Από την άλλη, έχει μεγάλη σημασία αυτή να διεξαχθεί με ουσιαστικό τρόπο από το σύνολο του φορέα και των μελών του και όχι να εξαντληθεί σε συνεννοήσεις και ρυθμίσεις στα πλαίσια της «κορυφής». Το ξεπέρασμα των μεγάλων ελλειμμάτων πολιτικής διαδικασίας, λειτουργίας και πολιτικής συζήτησης στη βάση του ΣΥΡΙΖΑ είναι απαραίτητο για να γίνουν ουσιαστικά βήματα προς τα μπρος. Αυτή η αναγκαία πολιτικοποίηση των οργανώσεων των μελών του ΣΥΡΙΖΑ μαζί με τη διαμόρφωση καθαρών μηνυμάτων προς το λαό και την κοινωνία για μια άλλη πορεία μπορούν να ανοίξουν μια νέα ελπιδοφόρα σελίδα.
* Ο Γιώργος Παπαϊωάννου είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
