Ανταπόκριση από την Κύπρο
του Κώστα Βενιζέλου
Αλωνίζουν στο διπλωματικό παρασκήνιο οι Βρετανοί ενόψει της νέας άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης για το Κυπριακό, που χρονικά αναμένεται να πραγματοποιηθεί μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου. Το Λονδίνο, έχει αναλάβει να κάνει τη δουλειά και εκ μέρους των Ηνωμένων Εθνών, που ακολουθεί πιστά τις κατευθυντήριες γραμμές του Φόρεϊν Όφις, αλλά και για λογαριασμό των Τούρκων. Έχει ξεκαθαρίσει και στην άτυπη Πενταμερή του Απριλίου στη Γενεύη ότι οι μεθοδεύσεις ΟΗΕ και Λονδίνου οδηγούν σε ένα συνομοσπονδιακό μοντέλο. Αυτό, δηλαδή, που διαχρονικά επιδιώκει η κατοχική Τουρκία.
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια οι Βρετανοί επιχειρούν να εξασφαλίσουν υποστήριξη από τρίτους, κυρίως τους Αμερικανούς, ενώ οι Τούρκοι άρχισαν εκστρατεία να πείσουν για τη λύση δύο κρατών. Η ελληνική πλευρά μοιάζει να έχει εφησυχάσει μετά τη Γενεύη. Αναμένει τις νέες εξελίξεις, πλην όμως μέχρι τότε θα είναι αργά να αντιδράσει, καθώς θα διαμορφωθούν τετελεσμένα.
Η προσοχή της Λευκωσίας είναι στις βουλευτικές εκλογές της 30ης Μαΐου αλλά και στα όσα θα προκύψουν με τη δημοσιοποίηση του πορίσματος της Ερευνητικής Επιτροπής για τις πολιτογραφήσεις. Ένα πόρισμα, το περιεχόμενο του οποίου προδίκασε η ενδιάμεση έκθεση. Η Κυβέρνηση Αναστασιάδη είναι μπλεγμένη με την παραχώρηση διαβατηρίων, που δόθηκαν σε ξένους υπηκόους χωρίς να τηρούνται τα κριτήρια. Το πάρτι με τα χρυσά διαβατήρια θα γίνει μετεκλογικά και θα προκαλέσει αναταράξεις.
Η άτυπη Πενταμερής Διάσκεψη της Γενεύης (27-29 Απριλίου) διαμόρφωσε νέα δεδομένα, που θα αποτελέσουν στη συνέχεια βασικό συστατικό των συζητήσεων.
1. Η στάση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες κρίνεται άκρως ανησυχητική. Αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια των συζητήσεων σε εσωτερική και εξωτερική κυριαρχία. Περαιτέρω προχώρησε και σε μια διατύπωση, που όχι μόνο δεν αναμενόταν αλλά προβλημάτισε την ελληνική πλευρά και αφορά το από πού πηγάζει η κυριαρχία: «Από τη βάση (δύο κοινότητες) στην κορυφή». Πρόκειται για ιδέα που περιλαμβάνεται στις βρετανικές ιδέες, σύμφωνα με τις οποίες «τα κοινοτικά κυρίαρχα κρατίδια (Community States) θα ιδρύσουν την Κυπριακή Ομοσπονδιακή Δημοκρατία, με τον ίδιο τρόπο που ιδρύθηκε και η Κυπριακή Δημοκρατία το 1960, δηλαδή από τις δύο κοινότητες…»
2. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο γενικός γραμματέας έχει υιοθετήσει τη βρετανική φόρμουλα και με λεκτικές, κυρίως, διαφοροποιήσεις θα την παρουσιάσει ως δική του σε μεταγενέστερο στάδιο. Κατά πάσα πιθανότητα στην επόμενη άτυπη Πενταμερή, που ενδεχομένως να γίνει τον Ιούλιο ή και αργότερα.
3. Είναι προφανές πως μετά από απαίτηση της Τουρκίας και της Βρετανίας, ο «ευκολόπιστος» γενικός γραμματέας, αναμένεται να συγκαλέσει τη νέα Διάσκεψη μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (24-25 Ιουνίου). Δηλαδή, δεν θα προηγηθεί η Πενταμερής του Συμβουλίου, όπως ζήτησε η ελληνική πλευρά, ώστε να υπάρξει εικόνα για τη στάση της Άγκυρας στο Κυπριακό, πριν να συζητηθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα επόμενα βήματα στα ευρωτουρκικά. Εκείνο που θα γίνει είναι πως η Τουρκία αναλόγως τι θα εξασφαλίσει από την ΕΕ θα καθορίσει και τη στάση της στο Κυπριακό. Την ίδια ώρα απειλεί με νέα τετελεσμένα.
4. Η Άγκυρα θα επιμένει στη λύση δύο κρατών μέχρι τέλους. Αξιώνει αναγνώριση των Τουρκοκυπρίων ως χωριστού λαού. Αυτό περνά μέσα από την κυριαρχική ισότητα και το ίσο διεθνές καθεστώς.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως τόσο τα Ηνωμένα Έθνη όσο και ο τουρκοβρετανικός άξονας δεν πρόκειται να κολλήσουν στην ονοματολογία. Θα αποδεχθούν ένα μοντέλο Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας με συνομοσπονδιακό περιεχόμενο. Θα αποδεχθούν εν πολλοίς ένα μοντέλο, που θα μπορούν να ελέγχουν ολόκληρο το νησί, που είναι και ο διαχρονικός στόχος της κατοχικής δύναμης.
Ο «ευκολόπιστος» Γκουτέρες πλέον κάνει λόγο για εσωτερική και εξωτερική κυριαρχία της Κύπρου και ο εφησυχασμός της Λευκωσίας
Η Τουρκία διαχρονικά θεωρεί πως μέσω Κύπρου θα μπορέσει να επιτύχει τις στρατηγικές της επιδιώξεις στην περιοχή. Η Κύπρος για την Άγκυρα είναι το όχημα, που θα τη βοηθήσει για να αυξήσει την επιρροή της, καθιστώντας την περιφερειακή δύναμη. Όπως είχε αναφέρει ο πάλαι ποτέ θεωρητικός του ΑΚΡ, Αχμέτ Νταβούτογλου, νυν αντίπαλος του ισλαμοφασίστα Ερντογάν, στο βιβλίο του «Στρατηγικό Βάθος»:
Είχε επισημάνει χωρίς περιστροφές πως ακόμη κι αν δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος Τούρκος εκεί, η Τουρκία όφειλε να διατηρεί ένα κυπριακό ζήτημα. Καμία χώρα δεν μπορεί να μείνει αδιάφορη σε ένα τέτοιο νησί που βρίσκεται στην καρδιά του ζωτικού της χώρου, είπε. Ο Αχμέτ Νταβούτογλου είχε αναφέρει πως «η μικρή πατρίδα (το ψευδοκράτος εννοεί) θα αποτελεί, με τη λύση, το προπύργιο για την προστασία των δικαιωμάτων της Τουρκίας στην περιοχή».
Το σκηνικό, όπως διαμορφώνεται, θα κινηθεί στα πλαίσια της βρετανικής φόρμουλας. Μιας φόρμουλας, που συζητήθηκε με την Άγκυρα και στη συνέχεια βολιδοσκοπήθηκε και η Λευκωσία.
Η Λευκωσία παρακολουθώντας τις κινήσεις που γίνονται, κατά κύριο λόγο στο παρασκήνιο, επέλεξε να παρέμβει με επιστολές προς τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, τους θεσμούς και ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ. Μια πρακτική που υιοθετείται κατά καιρούς αλλά δεν αποδίδει. Δείχνει μια αδυναμία στη διαμόρφωση τακτικής αλλά και έλλειψη σχεδιασμού. Η εύκολη οδός είναι αυτή των επιστολών.
Η συνέχεια θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη και επικίνδυνη. Οι εξελίξεις στην περιοχή, οι επιθέσεις των Ισραηλινών εναντίον των Παλαιστινίων, η μη αντίδραση της λεγόμενης διεθνούς κοινότητας παραπέμπουν σε ένα νέο παιχνίδι. Δεν θα πρέπει να υποβαθμιστεί η αντίδραση Ερντογάν και ο ρόλος, που θέλει να διαδραματίσει, ως προστάτης, δήθεν, των μουσουλμάνων. Αυτός, που έχει τα χέρια του βαμμένα με αίμα!
Εκλογές με πρώτο θέμα τη διαφθορά
Την ερχόμενη Κυριακή, 30 Μαΐου, θα διεξαχθούν οι βουλευτικές εκλογές στην Κύπρο. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις τα δυο μεγάλα κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, φαίνεται να έχουν πρόβλημα συσπείρωσης ενώ καταγράφουν διαρροές προς διάφορες πλευρές. Ο ΔΗΣΥ έχει διαρροές κυρίως προς το ΕΛΑΜ και τους Οικολόγους, το ΑΚΕΛ προς το νεοσυσταθέν κίνημα Νέα Γενιά, το οποίο ίδρυσε η βουλευτής Άννα Θεολόγου, που είχε εκλεγεί το 2016 με τη Συμμαχία Πολιτών (Λιλλήκας). Επίσης και προς τους Οικολόγους, που θα έχουν αύξηση ποσοστών. Το ΔΗΚΟ παρά τις δυο διασπάσεις φαίνεται να αντέχει ενώ η ΕΔΕΚ εκτιμάται ότι θα χάσει την τέταρτη θέση από το ΕΛΑΜ.
Όπως διαφαίνεται, τα δυο μεγάλα κόμματα ενδέχεται, για πρώτη φορά, να μην περάσουν το 50% ενώ στη νέα Βουλή θα υπάρξουν μέχρι και οκτώ κόμματα και συνδυασμοί.
Η ατζέντα των εκλογών είναι ιδιαίτερα πλούσια. Πρώτο θέμα αυτό της διαφθοράς και της διαπλοκής, που επηρεάζει την κυβέρνηση του ΔΗΣΥ ενώ αγγίζει και το ΑΚΕΛ. Επίσης, στη δημόσια σφαίρα, συζητείται η διαχείριση της πανδημίας, η οικονομία και φυσικά το Κυπριακό.
