Αμήχανα υποδέχθηκαν τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ τη συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και Ε.Ε. για υλοποίηση του Brexit. Οι αναλυτές τους μοιάζουν αιφνιδιασμένοι, καθώς κατέρρευσε η εικόνα που είχαν φιλοτεχνήσει: από τη μια είχαν ζωγραφίσει με σκοτεινά χρώματα έναν ανεύθυνο αντιευρωπαϊστή χωρίς τρόπους –τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον– κι από την άλλη ένα ευρωπαϊκό στρατόπεδο του φωτός, που τηρούσε ευλαβικά τους κανόνες και ανέμενε υπομονετικά την αναπόφευκτη πτώση του «κακού» και την αίσια λήξη του βρετανικού εφιάλτη. Η τεχνητή αυτή πραγματικότητα γινόταν ενίοτε και πιο πικάντικη, αφού διανθίζονταν με απειλές για επερχόμενη καταστροφή της βρετανικής οικονομίας, σιγουριά ότι τυχόν Brexit δεν θα είχε την παραμικρή επίπτωση στο… συμπαγές ευρωπαϊκό οικοδόμημα, και ειρωνείες για τους οπισθοδρομικούς ή/και παρασυρμένους Βρετανούς.
Όλα αυτά πήγαν περίπατο ξαφνικά προχθές, όταν Λονδίνο και Βρυξέλλες ανακοίνωσαν ότι κατέληξαν σε «αμοιβαία επωφελή συμφωνία» για την υλοποίηση του Brexit. Τώρα ο πόλεμος έχει μεταφερθεί σε προπαγανδιστικό επίπεδο, καθώς κάθε πλευρά προσπαθεί να εμφανιστεί ως κερδισμένη. Ο μεν Τζόνσον προβάλλει ως νίκη το επερχόμενο Brexit, παρόλο που η τωρινή συμφωνία έχει αρκετά στοιχεία της προηγούμενης, που είχε υπογράψει η Μέι και απορρίφθηκε. Οι δε Ευρωπαίοι επιχειρούν να υποβαθμίσουν τις υποχωρήσεις που έκαναν ώστε να επιτευχθεί η συμφωνία. Των δεύτερων η προσπάθεια είναι πιο κοπιώδης, αφού μέχρι προχθές ανακοίνωναν προς όλες τις κατευθύνσεις ότι δεν υπάρχει το παραμικρό περιθώριο περαιτέρω υποχώρησης. Τώρα λένε ότι… «μετακινήσαμε τις θέσεις μας, αλλά παραμείναμε εντός των αρχών μας», ιδίως σε ό,τι αφορά το θέμα των συνόρων μεταξύ της ανεξάρτητης Ιρλανδίας και του υπό βρετανική κυριαρχία βόρειου τμήματός της.
Τέλος καλό, όλα καλά;
Είναι αμφίβολο όμως ότι θα τελειώσει έτσι «εύκολα» το μεγάλο αυτό πρόβλημα που εξευτέλισε το βρετανικό πολιτικό σύστημα και ενέτεινε τους ανομολόγητους φόβους της ευρωκρατίας για τις οικονομικές αλλά και πολιτικές επιπτώσεις του Brexit στο ήδη σαθρό «ευρωπαϊκό οικοδόμημα». Αυτοί οι φόβοι ήταν εξάλλου που ανάγκασαν τους αρχηγούς των κρατών μελών της Ε.Ε., κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, να δώσουν εντολή για τις αναγκαίες υποχωρήσεις ώστε να βρεθεί ένας κοινός τόπος με το Λονδίνο. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι Βρυξέλλες καταθέτουν τα όπλα: τελευταία τους ελπίδα είναι το τσίρκο του βρετανικού κοινοβουλίου, που συνεδριάζει απόψε, καθώς ο Τζόνσον ζητά την επικύρωση της τελικής συμφωνίας. Ήδη οι Εργατικοί του Κόρμπιν και οι λοιπές… ευρωπαϊκές δυνάμεις δήλωσαν ότι διαφωνούν: δεν υπολογίζουν καμιά θυσία μπροστά στο καθήκον να διορθώσουν την εσφαλμένη ψήφο του ετερόκλητου όχλου!
Έχουν μάλιστα λάβει έγκαιρα, από το περασμένο Σάββατο, τα μέτρα τους ώστε να έχουν μια τελευταία ευκαιρία να σαμποτάρουν το Brexit: η βρετανική βουλή αποφάσισε κατά πλειοψηφία ότι οποιαδήποτε διαδικασία για την έγκριση τυχόν συμφωνίας θα επιτρέπει την υιοθέτηση τροπολογιών – ανοίγοντας έτσι ένα νέο γύρο διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. και ωθώντας σε εκ νέου αναβολή της εξόδου. Η σχετική ψηφοφορία είναι ενδεικτική: 287 βουλευτές ψήφισαν υπέρ της δυνατότητας τροπολογιών (περιλαμβανομένων 18 βουλευτών που διαγράφτηκαν από τους Συντηρητικούς) και 275 κατά, ενώ 84 απείχαν. Στους τελευταίους περιλαμβάνονται και 21 βουλευτές που παραμένουν στο κυβερνών κόμμα, και με την αποχή τους έκριναν το αποτέλεσμα… Οπότε, το μόνο σίγουρο είναι ότι οι υπομονετικοί Βρετανοί πολίτες θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν μερικά ακόμη έξτρα επεισόδια του σίριαλ της μεταδημοκρατίας.
