Το μνημονιακής έμπνευσης φορολογικό νομοσχέδιο ολοκληρώνει το χτύπημα στην κοινωνία. Του Δρόσου Δρόσου
Από αυτό εδώ το βήμα, είχαμε εγκαίρως επισημάνει, με σχετικό άρθρο, το κοινωνικό πρόβλημα που δημιουργεί η άδικη κατανομή των κατά συρροή φορολογικών επιβαρύνσεων στους ώμους των αδυνάτων, όπως επίσης και τον κίνδυνο να μείνουν ανείσπρακτα τα καταλογισθέντα ποσά φόρων λόγω της αδυναμίας καταβολής τους από φορολογούμενους που έχουν πληγεί από την ανεργία, την υποαπασχόληση, την περικοπή των μισθών και συντάξεων, από μικρομεσαίους επαγγελματίες λόγω πτώσης του κύκλου εργασιών τους και ύφεσης.
Δυστυχώς ήταν προφητική η αναφορά μας περί αυτών γιατί λίγους μήνες μετά, έρχονται οι ανακοινώσεις της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (ΓΓΠΣ) να επιβεβαιώσουν ότι στα 44,8 δισ. βεβαιωμένων και ανείσπρακτων φόρων της 31/12/2011 προστέθηκαν ήδη άλλα 10 δισ. έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2012 από τις εφετινές φορολογικές επιβαρύνσεις. Η εξέλιξη των παλαιών και νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών, δεν προέρχεται από μια πείσμονα διάθεση των φορολογουμένων να μην πληρώσουν τις φορολογικές υποχρεώσεις τους ή από τη μαζική προσχώρησή τους στο Κίνημα «Δεν πληρώνω», αλλά από πραγματική αδυναμία να ανταπεξέλθουν οικονομικά σε αυτές τις υποχρεώσεις.
Οι… λαγοί και τα 2,3 δισ.
Στο σχεδιασμό για τις νέες φορολογικές επιβαρύνσεις, το υπουργείο Οικονομικών μάλλον ακολούθησε την προσφιλή μέθοδο των διαρροών τις τελευταίες μέρες, όπου κάθε τόσο ενημερωνόμασταν από τα ΜΜΕ για κάποια φορολογικά μέτρα, κάποιους συντελεστές φορολογίας, κάποιους φορολογικούς χειρισμούς, ώστε να κυκλοφορήσουν οι προθέσεις του υπουργείου και να γίνει με τις διαρροές αυτές η αλίευση των πρώτων αντιδράσεων των ενδιαφερόμενων φορέων. Σύμφωνα, λοιπόν, με το σχέδιο νόμου που τελικά κατατέθηκε, δύο ξεχωριστές κλίμακες φορολογίας εισοδήματος και τα νέα φορολογικά μέτρα, θα φροντίσουν για την αύξηση των εσόδων του Προϋπολογισμού την επόμενη τριετία κατά το ποσό των 2,3 δισ.
Ο φόρος που προκύπτει με βάση την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων μειώνεται:
α) Για εισόδημα μέχρι και είκοσι μία χιλιάδες (21.000) ευρώ κατά 2.100 ευρώ. Εφόσον ο φόρος που προκύπτει είναι μικρότερος των 2.100 ευρώ το ποσό μείωσης περιορίζεται στο ποσό του φόρου.
β) Για εισόδημα πάνω από 21.000 ευρώ το ποσό μείωσης της περίπτωσης α’ περιορίζεται κατά 100 ευρώ ανά 1.000 ευρώ εισοδήματος και μέχρι εξαντλήσεως του ποσού των 2.100 ευρώ.
Σε ό,τι αφορά, τώρα, τους ελεύθερους επαγγελματίες, θα επιβαρύνονται με φόρο από το 1 ευρώ χωρίς απαλλασσόμενο όριο.
Οι φοροαπαλλαγές (για τους τόκους στεγαστικών δανείων, φροντιστηρίων, ενοικίων ασφαλίστρων ζωής κ.λπ.) καταργούνται, ενώ προβλέπεται η διατήρηση μόνο αυτών που αφορούν ιατρικές δαπάνες, δωρεές-χορηγίες και η διατροφή διαζευγμένων συζύγων.
Καταργείται το αφορολόγητο που προβλεπόταν για όσους είχαν παιδιά, έτσι ώστε η μεγάλη σε σχέση με πριν φορολογική επιβάρυνση που προκύπτει από την κατάργηση αυτή, να μοιάζει με τιμωρία όσων έχουν παιδιά και ειδικά σε πολύτεκνους!
Προς άμβλυνση αυτής της αδικίας καθιερώνεται μηνιαίο επίδομα τέκνων 40 ευρώ για κάθε παιδί αλλά και για τους πολύτεκνους ετήσιο πολυτεκνικό επίδομα 500 ευρώ για κάθε παιδί, με εισοδηματικά όμως κριτήρια.
• Για το εισόδημα από ενοίκια θεσπίζεται ξεχωριστή κλίμακα φορολογίας που θα φορολογεί τα ποσά αυτά με 10% μέχρι του ύψους των 12.000 ευρώ, για το υπερβάλλον, ποσοστό 33%.
• Για τις επιχειρήσεις: Προκειμένου για ομόρρυθμες εταιρείες (Ο.Ε.), ετερόρρυθμες εταιρίες (Ε.Ε.) κ.λπ. με βιβλία β’ κατηγορίας, αυξάνεται η φορολογία των κερδών από 20 σε 26% μέχρι το ποσό των 50.000 και 33% για το τυχόν επιπλέον ποσό κερδών, ενώ για τις Α.Ε. ΚΑΙ ΕΠΕ 26% φορολογία στα καθαρά τους κέρδη και επιπλέον 10% στα διανεμόμενα.
• Οι εργαζόμενοι με «μπλοκάκι» φορολογούνται ως μισθωτοί και όχι ως επιτηδευματίες, εφόσον: Έχουν έγγραφη σύμβαση με τα φυσικά ή και νομικά πρόσωπα, τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες τους και τα Φυσικά ή και Νομικά Πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες δεν υπερβαίνουν τα τρία ή εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτό, ποσοστό 75% των ακαθάριστων εσόδων του εισοδήματος από ατομική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα προέρχεται από ένα από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που λαμβάνουν τις υπηρεσίες αυτές.
• Για τους αγρότες: Θα υποχρεωθούν σε τήρηση βιβλίου Εσόδων-Εξόδων και το εισόδημα από ατομική γεωργική επιχείρηση, υποβάλλεται σε φόρο με συντελεστή δεκατρία τοις εκατό 13% από το 2015. Ειδικά για το οικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013) για το δηλωθέν εισόδημα από ατομική γεωργική επιχείρηση εφαρμόζεται αυτοτελώς η κλίμακα μισθωτών- συνταξιούχων.
Τελειωτικό χτύπημα
Η κριτική που μπορεί να ασκηθεί στα φορολογικά μέτρα με εξαίρεση ορισμένα που επιφέρουν κάποιες βελτιώσεις ή άρση αδικιών, δεν μπορεί παρά να είναι έντονα αρνητική και απορριπτική. Ας ακουστεί καλόπιστα και με πρόθεση να συμβάλει στη συζήτηση για την ανάγκη αλλαγής πολιτικής προς μία άλλη κατεύθυνση, με στόχο την εξασφάλιση ακόμη και μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες, της φορολογικής δικαιοσύνης που κάποτε πρέπει να γίνει επιτέλους πραγματικότητα.
Μετά τις περικοπές στις συντάξεις και τους μισθούς, την κατακρεούργηση των αποδοχών δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, με ή χωρίς συμβάσεις εργασίας, που επέφεραν όχι απλά την πτώση της αγοραστικής δύναμης, αλλά τη βίαιη φτωχοποίηση του ελληνικού λαού και που οδηγεί σε ύφεση πέρα από τις προβλέψεις και των πιο αισιόδοξων μελετητών, αλλά ακόμη και αυτής της τρόικας, έρχεται ένα φορολογικό νομοσχέδιο προσανατολισμένο να αποτελειώσει με περαιτέρω αφαίμαξη όσους έχουν βάναυσα πληγεί από τις μειώσεις.
Aς δούμε καθαρά ότι δεν θα αποδώσει τα προσδοκώμενα αυτή η πολιτική και ο Προϋπολογισμός θα αποτύχει στους στόχους των εσόδων του, οδηγώντας παρακάτω στην ανάγκη λήψης και νέων επώδυνων μέτρων, συνεχίζοντας το φαύλο κύκλο. Η φοροδοτική ικανότητα μετά από τα έως σήμερα ληφθέντα μέτρα, είναι ένα μέγεθος που πρέπει να αναπροσδιορισθεί σοβαρά για να καταλήξουμε επιτέλους ποιος πρέπει και ποιος δύναται να συμβάλει όπως πρέπει στα φορολογικά βάρη.
Αν επιμένει η κυβέρνηση με οριζόντια μέτρα να επιβάλει φόρους, λόγου χάριν με τα τεκμήρια διαβίωσης ακόμη και σε ανέργους, σε υποαπασχολούμενους, σε κατηγορίες πολιτών που ενώ δεν έχουν κανένα εισόδημα ο τεκμαρτός προσδιορισμός το εφευρίσκει, ε τότε τα καταλογισθέντα ποσά θα προσαυξάνουν τα ανείσπρακτα υπόλοιπα στους πίνακες του υπουργείου Οικονομικών γιατί «ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος».
Ας γίνει ξεκάθαρο ότι, λόγω της καθυστέρησης μέτρων σύλληψης της φοροδιαφυγής δεν μπορεί να εφευρίσκονται τρόποι προσδιορισμού εισοδημάτων εκεί που δεν υπάρχουν εισοδήματα. Αδικούν ένα μεγάλο μέρος φορολογουμένων που έχουν πραγματική αδυναμία και μειωμένη έως ανύπαρκτη φοροδοτική ικανότητα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι εποικοδομητική, η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ και η στήριξή του σε μέτρα όπως το Ηλεκτρονικό Περιουσιολόγιο που θα δώσει οριστική και ξεκάθαρη εικόνα για την πραγματική οικονομική κατάσταση και την αληθή φοροδοτική ικανότητα των φορολογουμένων.
Αν δεν θέλει ή δεν μπορεί η συγκυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί και πρέπει να υποδείξει τρόπους ανεύρεσης των εσόδων που θα αντικαταστήσουν την άδικη φορολογική επιβάρυνση από τους αδύναμους, που θα χρηματοδοτήσουν τις κοινωνικές δαπάνες, που θα χρηματοδοτήσουν την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και θα οδηγήσουν σε απεξάρτηση από τα δάνεια, τους πιστωτές και τα μνημόνια. Για να αποτραπεί η εμμονή στην λήψη συνεχώς νέων αντιλαϊκών μέτρων και να μπορέσουν να αρθούν τα ήδη ληφθέντα, ας εξαναγκάσει την παρούσα κυβέρνηση σε μία κατεύθυνση πολιτικών επιλογών με θετικές προτάσεις, με τις αναγκαίες προτάσεις νόμων και με άσκηση πίεσης ώστε να συμβάλουν στα φορολογικά βάρη όσοι πραγματικά πρέπει και μπορούν.
Δυστυχώς, το κρυφτό με τις κατά καιρούς δημοσιευθείσες λίστες δείχνει -ας το πούμε ευγενικά- μια αδύναμη πολιτική βούληση από την παρούσα αλλά και τις προηγούμενες κυβερνήσεις στο να εφαρμοστεί μια αποτελεσματική πολιτική σύλληψης της φοροδιαφυγής.
* Ο Δρόσος Δρόσος
είναι λογιστής-φοροτεχνικός
