Ο Ντ. Τραμπ επανειλημμένα έχει δηλώσει την προσήλωση του στον προστατευτισμό της αμερικανικής οικονομίας από τον «αθέμιτο» ανταγωνισμό χωρών χαμηλού εργατικού κόστους. Διαβάζοντας κανείς προσεκτικά τα βήματα της προεδρίας του, διαπιστώνει ότι αυτά που λέει τα εννοεί και τα κάνει πράξη σχεδιασμένα και αφού προηγούμενα έχει διαμορφώσει το κατάλληλο κλίμα.
Λίγο πριν ξεκινήσει το ταξίδι του για το Νταβός της Ελβετίας, όπου στο τέλος Ιανουαρίου έδωσε το στίγμα της λογικής του «πρώτα η Αμερική», υπέγραψε την απόφαση για επιβολή δασμών στα ηλιακά πάνελ και στα ηλεκτρικά πλυντήρια. Οι δασμοί θίγουν τις εξαγωγές των ηλεκτρικών πλυντηρίων της Ν. Κορέας και των ηλιακών πάνελ της Κίνας.
Συνεχώς ο Ντ. Τραμπ και οι συνεργάτες του, μιλώντας για την ανάγκη οικονομικής ενίσχυσης των ΗΠΑ, δηλώνουν τη θέλησή τους να λάβουν «γενναίες» αποφάσεις ώστε να περιοριστούν δραστικά οι εισαγωγές βασικών υλικών από χώρες χαμηλού κόστους. Ο χάλυβας και το αλουμίνιο είναι δύο σημαντικά παγκόσμια προϊόντα τα οποία έχουν βρεθεί στο «μάτι του κυκλώνα». Έτσι, προετοιμάζοντας το έδαφος για την λήψη προστατευτικών μέτρων ο Τραμπ ζήτησε, τον περασμένο Απρίλιο, έρευνα με αιχμή τα θέματα εθνικής ασφάλειας για τα δύο αυτά προϊόντα. Η έρευνα ολοκληρώθηκε τον Γενάρη του 2018 και έκτοτε άρχισε να ετοιμάζεται το κλίμα για την επιβολή δασμών στις σχετικές εισαγωγές με σκοπό την προστασία των εγχώριων παραγωγών.
Με αυτά τα δεδομένα, από τις αρχικές αψιμαχίες του Γενάρη με τους πρώτους δασμούς σε συγκεκριμένα τελικά βιομηχανικά προϊόντα και την ισοτιμία του νομίσματος, προχωρά την αντιπαράθεση σε ένα ανώτερο επίπεδο. Επιβάλλει δασμούς σε βασικά προϊόντα, πράξη που μπορεί να θεωρηθεί ως κήρυξη εμπορικού πολέμου.
Ο πρώτος θιγόμενος είναι φυσικά η Κίνα καθώς είναι ο μεγαλύτερος παγκόσμιος παραγωγός και στα δύο αυτά προϊόντα. Τα φθηνότερα, λόγω χαμηλού εργατικού κόστους, προϊόντα της έχουν γεμίσει την αγορά προκαλώντας πτώση των τιμών. Άρα, αναμένεται η αντίδραση της Κίνας σε αυτή την πρόκληση. Στο κατά πόσο δηλαδή θα προχωρήσει σε αντίποινα γενικεύοντας τις πρώτες «πολεμικές» συγκρούσεις.
Όμως οι δασμοί στις ΗΠΑ πλήττουν και τις αντίστοιχες εξαγωγές από την Ε.Ε. Η αντίδραση της Κομισιόν στην ανακοίνωση Τραμπ ήταν άμεση. Οι αντιδράσεις έγιναν από πολλές βιομηχανικές χώρες της ΕΕ, που θίγονται από τα μέτρα, ιδιαίτερα δε από τη Γερμανία.
Συμπερασματικά, από τις πρώτες ενδείξεις φαίνεται ότι ο εμπορικός πόλεμος από πλευράς ΗΠΑ έχει κηρυχθεί. Αναμένονται οι αντιδράσεις των «αμυνόμενων», δηλαδή το αν η απάντηση θα είναι γενικευμένη ή πιο ήπια ώστε να πέσουν οι τόνοι και να αναζητηθούν λύσεις στο πλαίσιο «διαιτησίας» εντός του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Τα πρώτα θύματα, όμως, από αυτό τον πόλεμο είναι ήδη γνωστά. Η «βουτιά», κατά 550 μονάδες, του δείκτη Dow Jones των ΗΠΑ, μετά την ανακοίνωση της απόφασης Τραμπ και στη συνέχεια οι πιέσεις στις παγκόσμιες αγορές παίρνουν μορφή χιονοστιβάδας.
Π.Δ.
