Του Γιώργου Ν. Οικονόμου *
Ένα τεράστιο σκάνδαλο – σύμπτωμα της γενικευμένης παρακμής που μαστίζει τη χώρα – είναι η απουσία απόδοσης ευθυνών και τιμωρίας των ενόχων για τη χρεοκοπία, με άλλα λόγια η απουσία δικαιοσύνης. Ενώ συνέβη ένα τεράστιο έγκλημα οι ένοχοι παραμένουν ατιμώρητοι. Επί πλέον δε, και ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, οι πολιτικοί και οι διανοούμενοι των δύο κομμάτων, ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, που οδήγησαν στον γκρεμό προσπαθούν με κάθε μέσον να αποσείσουν κάθε ενοχή από τον εαυτό τους και τα κόμματά τους και να αποδώσουν ευθύνες σε εξωτερικούς παράγοντες (πολυεθνικό κεφάλαιο, ανεξέλεγκτες τράπεζες, ΕΕ, Γερμανία). Πρόσφατο παράδειγμα ο Σωτήρης Χατζηγάκης, πρώην βουλευτής και υπουργός στις κυβερνήσεις της ΝΔ, δηλαδή συνένοχος για την ολέθρια πορεία της χώρας, ο οποίος διατείνεται πως η σημερινή κρίση δεν είναι τόσο εσωτερική, αλλά οφείλεται κυρίως στην κρίση του διεθνούς συστήματος (ΕφΣυν, 23/5/2017).
Η αλήθεια όμως είναι διαφορετική. Θα πρέπει κατ’ αρχάς να επισημανθούν τρία μείζονα γεγονότα που αποσιωπούνται και συγκαλύπτονται τεχνηέντως, είτε από κομματική σκοπιμότητα, είτε από άγνοια ή ιδεολογική αβελτηρία:
– Την είσοδο της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν την επέβαλε η Γερμανία, η Γαλλία ούτε οι ΗΠΑ, αλλά τα δύο μεγάλα κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ) και η άρχουσα οικονομική τάξη με την υποστήριξη των ΜΜΕ. Είναι γνωστό ότι ο Κ. Καραμανλής Α΄ πίεζε προς όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για να κάμψει αρνήσεις, δυσπιστίες και σκεπτικισμούς.
– Επίσης, η εγχώρια πολιτική και οικονομική ιθύνουσα τάξη θέλησαν και επεδίωξαν, από τη δεκαετία του ’90, την είσοδο στην ευρωζώνη και μάλιστα με ψευδή και παραποιημένα στοιχεία – δεν τους εξεβίασε κανείς Αμερικανός ή Ευρωπαίος.
– Οι ίδιες ελίτ επίσης, χωρίς να τις υποχρεώσει κανείς, επέλεξαν να αναλάβουν την ηλίθια και καταστρεπτική Ολυμπιάδα του 2004, με τυμπανοκρουσίες και πανηγυρισμούς! Μάλιστα ο Κ. Καραμανλής Α΄ έκανε πρόταση να γίνει η Ελλάς μόνιμος τόπος διεξαγωγής των Ολυμπιακών αγώνων!
Υπάρχουν επίσης και όλες οι άλλες πολιτικές επιλογές του συστήματος, αυθεντικής νεοελληνικής πατέντας: οι υπέρογκες σκανδαλώδεις στρατιωτικές δαπάνες που έφεραν την Ελλάδα πρώτη στην Ευρώπη και πέμπτη στον κόσμο στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς! Η τεράστια φοροδιαφυγή, η εισφοροδιαφυγή, οι φοροαπαλλαγές, οι πελατειακές σχέσεις, οι ασύστολοι διορισμοί στον κρατικό τομέα, η διαφθορά, η διαπλοκή με τα ΜΜΕ και την οικονομική εξουσία, τα ελλείμματα των κρατικών επιχειρήσεων, τα προνόμια των συντεχνιών, οι υπέρογκοι μισθοί, το αποτυχημένο παραγωγικό μοντέλο των κρατικοεπιδοτούμενων μικροεπιχειρήσεων που λυμαίνονταν τα αναπτυξιακά προγράμματα και φυγάδευαν τα κέρδη τους στο εξωτερικό, η προβληματική επιδοτούμενη αγροτική παραγωγή. Αυτές οι κρατικές επιλογές είχαν ως αποτέλεσμα τον υπερδανεισμό, την υπερχρέωση και τα μεγάλα ελλείμματα που οδήγησαν στην κηδεμονία της τρόικας. Να υπενθυμίσουμε πως το 2009 η Ελλάς είχε το μεγαλύτερο δημοσιονομικό έλλειμμα παγκοσμίως (15,4% του ΑΕΠ), το μεγαλύτερο αρνητικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών στην Ευρώπη και το δεύτερο μεγαλύτερο δημόσιο χρέος στην Ευρώπη.
Υπήρχαν επίσης και δεκάδες άλλα χρονίζοντα δομικά και θεσμικά προβλήματα, όπως η υπουργική και η βουλευτική ασυλία, η απελπιστική κατάσταση της δυσκίνητης δημόσιας Διοίκησης, της απαξιωμένης δημόσιας εκπαίδευσης, των προβληματικών κρατικών Νοσοκομείων, της απρόθυμης και αναποτελεσματικής δικαστικής εξουσίας. Δεν έγινε όμως καμία ουσιαστική ενέργεια από την πλευρά των ιθυνόντων για κάποια μέτρα, για μεταρρυθμίσεις και αναδιάρθρωση. Για όλα αυτά ευθύνονται οι ελληνικές κυβερνητικές αβελτηρίες και ανικανότητες, όχι οι ξένοι, οι Ευρωπαίοι και η Γερμανία. Η διεθνής κρίση δεν ήταν η αιτία, αλλά ο καταλύτης που ανέδειξε τη μεγάλη αποτυχία του ελληνικού πολιτικού συτήματος και της ελληνικής πολιτικής πανίδας.
Ένοχοι είναι οι πρωθυπουργοί, οι υπουργοί, οι βουλευτές και τα στελέχη των δύο κομμάτων και κυβερνήσεων. Ο Σ. Χατζηγάκης λ.χ. ενέχεται σε συγκεκριμένες αρνητικές κυβερνητικές πράξεις: όταν ήταν υπουργός Δικαιοσύνης και ξέσπασε το μεγάλο σκάνδαλο με τη Siemens, υποβάθμισε τη σημασία του προσπαθώντας να συγκαλύψει τις ευθύνες των πολιτικών, εν αγαστή συνεργασία με τη δικαστική εξουσία που έδειξε απροθυμία να το διερευνήσει. Επίσης, όταν ήταν υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και οι αγρότες βρίσκονταν στα μπλόκα έδωσε άμεσα 500 εκατ. ευρώ, γεγονός για το οποίο επιβλήθηκε τετραπλάσιο πρόστιμο από την Ε.Ε. Παρόμοιες εγκληματικές πράξεις έπραξαν και οι υπόλοιποι υπουργοί των δύο κομμάτων.[1]
Η κοινωνία δεν θα ορθοποδήσει εάν οι ένοχοι για την χρεοκοπία δεν τιμωρηθούν, εάν δεν υπάρξει δικαιοσύνη. Αυτό είναι το κρηπίδωμα της ευνομούμενης πολιτείας, όπως το ήξεραν ήδη από την αρχαιότητα και το εξέφρασε έξοχα ο Αριστοτέλης: «η δικαιοσύνη είναι πολιτική ανάγκη διότι το δίκαιο είναι η τάξη της πολιτικής κοινωνίας, η απονομή της δικαιοσύνης». Επίσης «ο άνθρωπος που δεν υπόκειται σε νόμους και δικαιοσύνη είναι το χείριστο όλων των ζώων» και «η δικαιοσύνη και η πολιτικη αρετή είναι απαραίτητες, διότι χωρίς αυτές δεν μπορεί να υπάρξει πολιτεία». Εδώ βρισκόμαστε. Για να προχωρήσουμε χρειάζεται πρωτίστως μνήμη και θέληση για δικαιοσύνη. Οι πολιτικοί και οι διανοούμενοι των δύο κομμάτων προσπαθούν με κάθε μέσο να επιβάλλουν τη λήθη των εγκληματικών πεπραγμένων τους.
Αλλά και η κυβερνώσα Αριστερά με την πρακτική της συντελεί στη λήθη, αφού συμπράττει κυβερνητικώς με τον δεξιό εθνικιστή, συνωμοσιολόγο και θρησκειοκάπηλο Π. Καμμένο, ο οποίος είναι συνένοχος για τη χρεοκοπία, διότι μέχρι το 2012 ανήκε ως βουλευτής και ως κυβερνητικό στέλεχος στη ΝΔ. Ο Α. Τσίπρας πρότεινε επίσης ως πρόεδρο της χώρας τον δεξιό Πρ. Παυλόπουλο, ο οποίος είναι και αυτός συνένοχος για τη χρεοκοπία, αφού ήταν βουλευτής και υπουργός της Ν.Δ. και πρωτεργάτης των 100.000 ασύστολων διορισμών στο Δημόσιο στην πενταετία 2004-2009. Επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ φλερτάρει με τον δεξιό πρώην πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, τον οποίο έτσι αθωώνει από την ενοχή του για την πορεία προς τη χρεοκοπία, δεδομένου ότι η ανίκανη διακυβέρνησή του στα κρίσιμα χρόνια 2004-2009 υπήρξε καθοριστικός παράγοντας προς αυτήν.
Επομένως η κάθαρση, η τιμωρία των ενόχων, η απόδοση δικαιοσύνης είναι αδύνατη από το υπάρχον πολιτικό και δικαστικό σύστημα. Όλοι οι πυλώνες του αποτυχημένου συστήματος, όλα τα κόμματα, Δεξιά, Κέντρο, Αριστερά, προσπαθούν να επιβάλλουν την λήθη. Θα πρέπει λοιπόν να αναζητηθούν άλλοι δρόμοι εντός της κοινωνίας. Ο αγώνας εναντίον της λήθης είναι αγώνας εναντίον της εξουσίας – και το αντίστροφο (Κούντερα). Όποιος δεν θυμάται το παρελθόν είναι καταδικασμένος να το επαναλάβει. Θα θελήσει η κοινωνία να απαιτήσει και να επιβάλλει δικαιοσύνη ή έχει περιπέσει σε ανίατη αδιαφορία;
* Διδάκτωρ Φιλοσοφίας
[1] Πληρέστερη ανάλυση για τις ευθύνες και τον τρόπο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος υπάρχει στο βιβλίο μου «Η αποτυχία του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Πλαίσιο για μια νέα πολιτική δράση», εκδ. Εξάρχεια, 2016.
