Η καταγγελία της παράνομης επένδυσης είναι «επιλογή πολιτικά και οικονομικά μη συμβατή», δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος
της Μαρίας Καδόγλου
Επισήμως, η θέση του υπουργού Περιβάλλοντος κ. Γ. Σταθάκη για την υπόθεση των μεταλλείων χρυσού και χαλκού της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός στη Χαλκιδική δεν διαφοροποιείται από αυτήν του προκατόχου του, Πάνου Σκουρλέτη. Τήρηση της σύμβασης και των αποφάσεων του ΣτΕ, προστασία του περιβάλλοντος και διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος. Όμως οι πρόσφατες διαρροές από το υπουργείο και τα όσα δήλωσε στον δήμαρχο και τους δημοτικούς συμβούλους του Δήμου Αριστοτέλη, δείχνουν ότι κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση: στην κατά παράβαση της νομιμότητας εξυπηρέτηση των συμφερόντων της εταιρείας, σε βάρος του τόπου και του δημοσίου συμφέροντος.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο υπουργός δήλωσε στα μέλη της δημοτικής αρχής ότι θα μπορούσε να ακυρώσει την απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) και να καταγγείλει τη σύμβαση, αλλά δεν θα το πράξει διότι «η επιλογή αυτή πολιτικά και οικονομικά είναι μη συμβατή». Αντί για αυτό, προτίθεται να προσφύγει σε δικαστική διαιτησία με το ερώτημα αν η εταιρεία παραβιάζει τη σύμβασή της με το Δημόσιο. Δήλωσε επίσης: «Οι κεντρικές άδειες του έργου έχουν ήδη δοθεί περίπου σε ποσοστό 75% μέχρι αυτήν τη στιγμή. Δεν έχει νόημα να μην δώσουμε και τις άλλες. Θα τις δώσουμε με πολλούς αστερίσκους». Οι δηλώσεις είναι σαφέστατες και δεν χωρούν παρερμηνείες. Για πρώτη φορά η χορήγηση των αδειών αποσυνδέεται πλήρως από τη νομιμότητα ή μη της «επένδυσης», αλλά και από το δημόσιο όφελος.
Στην πραγματικότητα, ο κ. Σταθάκης γνωρίζει πολύ καλά ότι η εταιρεία παραβιάζει τη σύμβαση, γιατί το έχει πιστοποιήσει η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου του. Το άρθρο 3.2 της σύμβασης ορίζει την υποχρέωση της εταιρείας να κατασκευάσει εργοστάσιο μεταλλουργίας χρυσού που θα παράγει καθαρά πολύτιμα μέταλλα και φορολογικά έσοδα για το Δημόσιο. Όμως με την τελευταία απόφαση που υπέγραψε ο προκάτοχός του πριν φύγει από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), η αρμόδια υπηρεσία απέρριψε οριστικά ως μη εφαρμόσιμη τη μεταλλουργική μέθοδο flash smelting που είχε επιλέξει η εταιρεία για να υλοποιήσει αυτήν την κεντρική συμβατική της υποχρέωση.
Ο κ. Σταθάκης γνωρίζει επίσης τι οφείλει να πράξει στη συνέχεια, γιατί το έχει πει με μεγάλη σαφήνεια το ΣτΕ (απόφαση 1492/2013): αλλαγή ή τροποποίηση της μεθόδου δεν μπορεί να γίνει παρά μόνο με ανάκληση της ΑΕΠΟ και νέα διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Αλλά χωρίς έγκριση της τεχνικής μελέτης της μεταλλουργίας – που έχει οριστικά απορριφθεί – δεν μπορεί ούτε να εγκριθεί το επενδυτικό σχέδιο, κατά το άρθρο 3.4 της σύμβασης. Δεύτερη παραβίαση συμβατικού όρου. Η εταιρεία έχει προσφύγει εκ νέου στο ΣτΕ, αυτή τη φορά με ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας γιατί για να ακυρώσει την απόφαση Σκουρλέτη, το δικαστήριο θα έπρεπε να ανατρέψει τις προηγούμενες αποφάσεις του.
Στο «μαγειρείο» της διαιτησίας
Νομικά λοιπόν, είναι μονόδρομος η ανάκληση της ΑΕΠΟ και η αναστροφή της σύμβασης μεταβίβασης που παραβιάζεται. Αλλά η νόμιμη οδός, η ακύρωση της παράνομης επένδυσης, «δεν είναι πολιτικά συμβατή» κατά τον κ. Σταθάκη και την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Με την προσφυγή στη διαιτησία, η απόφαση της οποίας θα πρέπει να εκδοθεί εντός τριών μηνών, ο κ. Σταθάκης επιχειρεί να υπονομεύσει το κύρος της απόφασης του προκατόχου του και να βγάλει την εταιρεία από το νομικό αδιέξοδο. Δεν είναι γνωστό πώς ακριβώς θα τεθεί το θέμα στο τριμελές δικαστήριο, αλλά κάθε αλλαγή στη σύμβαση θα απαιτήσει νέα περιβαλλοντική/τεχνική αδειοδότηση. Είναι αμφίβολο αν μπορούν να γίνουν αυτά όσο εκκρεμεί η απόφαση του ΣτΕ, που στην πραγματικότητα είναι το μόνο αρμόδιο να κρίνει την απόφαση Σκουρλέτη και άρα την παραβίαση ή μη της σύμβασης. Η όλη διαιτητική διαδικασία φαίνεται να είναι αμφιβόλου εγκυρότητας.
Το επόμενο τρίμηνο αναδεικνύεται ως διάστημα εξελίξεων. Η εταιρεία ανακοινώνει την έναρξη λειτουργίας τον Απρίλιο του μεταλλείου και του εργοστασίου εμπλουτισμού Ολυμπιάδας, καθώς και μεγάλη φιέστα εγκαινίων τον Ιούνιο. Αλλά για να γίνει αυτό χρειάζονται άδειες που δεν μπορούν να δοθούν όσο είναι ισχυρή η απόφαση Σκουρλέτη που απορρίπτει τη μεταλλουργία. Οι άδειες αυτές, αν δοθούν, θα επιτρέψουν στην εταιρεία να εξάγει τα συμπυκνώματα στην Κίνα για μεταλλουργική επεξεργασία και απόληψη των καθαρών μετάλλων, χωρίς να πληρώνει φόρους στην Ελλάδα. Ο υπουργός έχει ουσιαστικά προαναγγείλει ότι θα τις δώσει, αν και παράνομες, αν και ενάντια στο δημόσιο συμφέρον, γιατί αυτό είναι το «πολιτικά συμβατό»!
Η επιχείρηση «κατασκευής νομιμότητας» για την Ελληνικός Χρυσός, έρχεται την ίδια περίοδο που ξεκινούν οι μεγάλες δίκες των κατοίκων της Χαλκιδικής που αντιστάθηκαν στην καταστροφή του τόπου τους. Τα 21 άτομα που δικάζονται με βαρύτατες κατηγορίες στις 13 Μαρτίου στη Θεσσαλονίκη κατηγορούνται ότι προσπάθησαν να παρεμποδίσουν μια νόμιμη επένδυση, αλλά η «επένδυση» αποδείχθηκε περίτρανα από το ίδιο το υπουργείο ότι, εκτός από καταστροφική, είναι και συνολικά παράνομη. Τώρα η νομιμότητα θα μπει στο «μαγειρείο» της διαιτησίας και η Ελληνικός Χρυσός, που έφτασε μέχρι αυτό το σημείο εξαπατώντας το Δημόσιο, θα επιβραβευθεί για την απάτη της με νέες άδειες για να ολοκληρώσει την καταστροφή.
Η ανεξάρτητη δικαιοσύνη κοιτάει αλλού και ο κ. Σταθάκης, ως άλλος Πόντιος Πιλάτος, νίπτει τας χείρας του.
