Το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, πιο γνωστό ως Ε.Λ.Ι.Α., αποτελεί τμήμα του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης, Μ.Ι.Ε.Τ., από τον Οκτώβριο του 2009. Ως βασικό στόχο έχει τη διάσωση, συλλογή, ταξινόμηση, μελέτη και έκδοση αρχειακού και έντυπου υλικού του 19ου και 20ού αιώνα το οποίο αφορά κυρίως στην ιστορική εξέλιξη και πνευματική ανάπτυξη της Ελλάδας.
Παράλληλα, στοχεύει στη στήριξη της έρευνας και τη διάδοση της γνώσης και της πληροφορίας σε ένα ευρύ φάσμα πολιτιστικών και ακαδημαϊκών κατευθύνσεων. Ιδρύθηκε το 1980 και στα χρόνια της δραστηριότητάς του έχει εντοπίσει και συγκεντρώσει πολύτιμο υλικό που κάτω από διαφορετικές συνθήκες ίσως να χανόταν για πάντα.
Στα αρχεία του ΕΛΙΑ εναποτίθεται πλούσιο υλικό σχετικό με τον αντιδικτατορικό αγώνα. Αρχεία όπως του Μάριου Πλωρίτη, του Αργύρη Πετρονώτη, της Ελένης Βλάχου, της Αμαλίας Φλέμινγκ περιλαμβάνουν μαρτυρίες πολιτικών κρατουμένων για τα βασανιστήρια, έντυπα διαφόρων αντιστασιακών οργανώσεων του εξωτερικού (ανάμεσά τους και του ΠΑΚ), σειρά του ενημερωτικού δελτίου της Κεντρικής Επιτροπής Πολιτικών Προσφύγων Ελλάδας Καθημερινό Δελτίο Ειδήσεων, αποκόμματα ελληνικών και ξένων εφημερίδων για την κατάσταση στην Ελλάδα. Μεγάλη συλλογή αντιδικτατορικών εντύπων από οργανώσεις της Ελλάδας και του Εξωτερικού επώνυμων και ανώνυμων οργανώσεων (ΠΑΚ, ΠΑΜ, ΡΗΓΑΣ, κ.ά.) υπάρχει αντίστοιχα και στο τμήμα του τύπου (εφημερίδες, περιοδικά), όπου βρίσκονται φύλλα του Θούριου (Ρήγας), της Ελεύθερης Ελλάδας, της Ελεύθερης Πατρίδας, των περιοδικών Ξαστεριά και Πορεία, αλλά και ξενόγλωσσων εντύπων όπως το L’autre Grèce, το Quaderni della resistenza Greca, κ.ά.
Επιμέλεια
Δημήτρης Μπαχάρας
