Μέσα σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα «γιορτάσαμε» δύο μεγάλες και ένδοξες επετείους του κινήματος, την Οχτωβριανή Επανάσταση (100 χρόνια) και τον παγκόσμιο Μάη του ’68 (50 χρόνια) και η ζωή συνεχίζεται στην «κανονικότητα» που θέλει, ή προσπαθεί να επιβάλλει, ο παγκοσμιοποιημένος καπιταλισμός. Ένας καπιταλισμός που όλα τα «χωνεύει», που όλα τα ενσωματώνει, αφού τα θρυμματίζει και τα συσκευάζει σε εμπορεύματα κάθε γούστου και βαλαντίου. Ένας καπιταλισμός που δεν μπορεί να ξεπεράσει τις αντιφάσεις του, αλλά μπορεί να «διαβάζει» την ιστορία του και να προσαρμόζεται, να επαναστατικοποιεί τη μορφή του, τις ανοχές του, τους χώρους του, τις χωρητικότητες που έχει. Έστω με τραντάγματα, έστω με ένα μιξ-γκριλ υπερσύγχρονων εργαλείων και τρόπων, μαζί με τις πιο σκοταδιστικές και αναχρονιστικές μεθόδους. Για παράδειγμα, συνυπάρχει στις ΗΠΑ η Google μαζί με την απαγόρευση του Δαρβίνου σε πολλές πολιτείες αυτής της χώρας!
Τα 50 χρόνια του Μάη ‘68, λοιπόν, «γιορτάστηκαν» με αφιερώματα, ταινίες, άρθρα, εκδόσεις. Με τον γνωστό τρόπο που γίνεται συνήθως: Φωτίζεται λίγο το τι έγινε, τι προηγήθηκε και τι ακολούθησε. Τα συμπεράσματα (μόνιμη αδυναμία η εξαγωγή συμπερασμάτων στην μεταμοντέρνα κατάσταση) και η επικαιρότητα ορισμένων ιστορικών σταθμών έμειναν όμως στα αζήτητα των συζητήσεων.
Τα 50 χρόνια του Μάη ’68 είχαν το «ελευθέρας» να γιορταστούν. Ακόμα και δηλωμένοι αντιδραστικοί και πολέμιοι του Μάη δεν είχαν πρόβλημα μισό αιώνα μετά. Ένα σκίρτημα ήταν και πέρασε. Το πνεύμα του είναι πλέον νεκρό, δεν αποτελεί καμία απειλή. Ακόμα και αν δεν το κατάλαβαν όσοι συμπαθούν τον Μάη, ο καπιταλισμός ήταν αυτός που θριάμβευσε μετά τη δεκαετία ‘68-‘78 κι όχι κάτι άλλο. Το «άλλο» κατέρρευσε παταγωδώς, τελείωσε. Τέλος των ιδεολογιών και τέλος της ιστορίας. Τέλος κάθε ουτοπίας. Επομένως αν θέλετε να «ξεχαρμανιάσετε» με αναμνήσεις, έχετε το ελεύθερο. Η κρατική συριζική TV έχει αφιερώσει όλο τον μήνα σε ειδικές εκπομπές και προβολές για τον Μάη ‘68. Άλλωστε, μια ενοποιημένη γιορτή δεν ζούμε και σήμερα, βγαίνοντας από μνημόνια, ανοίγοντας παράθυρα ευκαιρίας, με δικαιώματα ατομικά και όχι κοινωνικά; Με το άτομο και το «εγώ» στο απόγειό του; Μια χαρά όλα.
Νοσταλγία. Υπάρχουν και οι νοσταλγικοί. Τι ωραία που ήταν τότε. Να δεις που κάποτε θα ξαναγίνουν έτσι τα πράγματα. Πολλά αφιερώματα στον χώρο της Αριστεράς μοιάζουν σαν να μην άλλαξε τίποτα από το ‘68. Εντάξει, κάποιοι ενσωματώθηκαν, κάποιοι κάθισαν στον καναπέ, εμείς όμως συνεχίζουμε και είμαστε και ευχαριστημένοι. Μάλιστα, η εκδοχή μας για ότι έγινε, είναι «η Εκδοχή» όλων των εκδοχών. Δεν μας ταρακουνά τίποτα και κανείς. «Έτσι κι αλλιώς η Γη θα γίνει κόκκινη…». Αυτή η νοσηρή και τεμπέλικη νοσταλγία πάει μαζί με την πλήρη ανικανότητα και άρνηση να διαβαστεί η σημερινή πραγματικότητα, αλλά και να πάρουν μυρωδιά από το πραγματικό άρωμα του Μάη του ‘68 που απαίτησε μια βαθειά αλλαγή στην πολιτική σε όλες τις μορφές της. Σιγά μην ταραχθεί η νοσταλγική υπνηλία…
Μοχθηροί «κόκκινοι» ανακαλύπτουν τον Μάη του ‘68. Σκληροί ταξικιστές, κάνουν μια όψιμη, μετά από τρεις δεκαετίες ανακάλυψη του Μάη και των εξεγέρσεων. Ας τους χαιρετήσουμε κατ’ αρχάς, αλλά και να ρωτήσουμε: Τότε, όταν γίνονταν ο παγκόσμιος Μάης, από ποια πλευρά στεκόσασταν; Μήπως βλέπατε παντού πράκτορες της CIA, προβοκάτορες, αριστεριστές, μήπως χαιρετίζατε εισβολές στην Τσεχοσλοβακία και αλλού, μήπως πιστεύατε ότι χτίζεται ο σοσιαλισμός με την υπαρκτή εκδοχή του; Τώρα «ζήτω ο Μάης». Καμιά αυτοκριτική; Κάποιος απολογισμός;
Κόντρα σε αυτές τις στάσεις απέναντι στον Μάη, δηλαδή στη δεκαετία ‘68-‘78 θέλουμε να σταθούμε πιο ουσιαστικά, με ένα μικρό αφιέρωμα στις σελίδες του Δρόμου. Διαλέξαμε κάποια ενδιαφέροντα και διεισδυτικά κείμενα σημαντικών διανοητών, του Ιταλού Κοστάντσο Πρέβε (1943-2013) και του Γάλλου Αλαίν Μπαντιού, ενώ για ορισμένες βασικές πλευρές της μεγάλης θύελλας γράφουν ακόμα οι Τάσος Βαρούνης και Ρούντι Ρινάλντι.
Θέλουμε να ευχαριστήσουμε την Ειρήνη Μιγάδη, την Άβα Μπουλούμπαση, τη Μάρα Κάκκου και τον Δημήτρη Πίτσο για την βοήθεια που έδωσαν ώστε να μεταφραστούν τα κείμενα που δημοσιεύουμε.
«Τα κινήματα δεν πέφτουν από τον ουρανό!», του Ρούντι Ρινάλντι
«12 σκέψεις για τον Μάη, 50 χρόνια μετά», του Τάσου Βαρούνη
«Είναι δίκαιο να εξεγειρόμαστε, Η επικαιρότητα του Μάη ‘68», του Αλαίν Μπαντιού
«Η αυγή του ’68. Μια φιλοσοφική ερμηνεία», του Κοστάντσο Πρέβε
