Πρόκειται για την επιστολή, που ο γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, άμεσα με την ιταλική εισβολή, απηύθυνε στον ελληνικό λαό από τις φυλακές της κρατικής Ασφάλειας, όπου κρατούνταν από το Μεταξικό καθεστώς.
Το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της ηγεσίας και των μελών του κόμματος είχαν συλληφθεί κι εξοριστεί. Η Ασφάλεια είχε στήσει έναν ολόκληρο μηχανισμό χαφιέδικου δήθεν «ΚΚΕ», μέχρι και «Ριζοσπάστη» εξέδιδε. Ασύλληπτη σύγχυση επικρατούσε για πρόσωπα, απόψεις και «γραμμές». Το γράμμα του Ζαχαριάδη λοιδορήθηκε ως εθνικοπατριωτικό, αμφισβητήθηκε ως χαλκευμένο, συκοφαντήθηκε ως δήλωση υποταγής στην 4η Αυγούστου. Και με τα χρόνια θάφτηκε στην αποχαυνωτική λήθη και στην καθησυχαστική ιστορική ημιμάθεια.
Λέξη προς λέξη, έτσι σε υποχρεώνει να το διαβάσεις αυτό το μοναδικά λιτό, σαφές, κυριολεκτικό, και συνάμα ψυχοκινητικό κείμενο. Τότε και τώρα… Οι συγκρίσεις δεν προκύπτουν μηχανιστικά, ούτε οι συσχετίσεις απλουστευτικά. Η επίσημη διανόηση που έχει καταντήσει στρατευμένη όσο ποτέ, ως αστυνομία επιβολής της αυτολογοκριμένης σκέψης, βεβαίως δεν επιτρέπει τέτοιες αντιπαραβολές. Όμως εδώ μένει αμήχανη και σιωπηλή. Πώς γίνεται κάθε λέξη του Ζαχαριάδη μέσα από τα κρατητήρια του Μεταξά, να αναπνέει ορμητική, με κοφτερή την αιχμή της μέχρι και σήμερα;
(έχει διατηρηθεί η ορθογραφία
του πρωτοτύπου)
ΠΡΟΣ ΤΟ ΛΑΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Ο φασισμός του Μουσολίνι χτύπησε την Ελλάδα πισώπλατα, δολοφονικά και ξετσίπωτα με σκοπό να την υποδουλώσει και εξανδραποδίσει. Σήμερα όλοι οι έλληνες παλαίβουμε για τη λευτεριά, την τιμή, την εθνική μας ανεξαρτησία. Η πάλη θα είναι πολύ δύσκολη και πολύ σκληρή. Μα ένα έθνος που θέλει να ζήσει πρέπει να παλαίβει, αψηφώντας τους κινδύνους και τις θυσίες. Ο λαός της Ελλάδας διεξάγει σήμερα έναν πόλεμο εθνικοαπελευθερωτικό, ενάντια στο φασισμό του Μουσολίνι. Δίπλα στο κύριο μέτωπο και Ο ΚΑΘΕ ΒΡΑΧΟΣ, Η ΚΑΘΕ ΡΕΜΑΤΙΑ, ΤΟ ΚΑΘΕ ΧΩΡΙΟ, ΚΑΛΥΒΑ ΜΕ ΚΑΛΥΒΑ, Η ΚΑΘΕ ΠΟΛΗ, ΣΠΙΤΙ ΜΕ ΣΠΙΤΙ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ.
Κάθε πράκτορας του φασισμού πρέπει να εξοντωθεί αλύπητα. Στον πόλεμο αυτό που τον διευθύνει η κυβέρνηση Μεταξά, όλοι μας πρέπει να δόσουμε όλες μας τις δυνάμεις, δίχως επιφύλαξη. Έπαθλο για τον εργαζόμενο λαό και επιστέγασμα για το σημερινό του αγώνα, πρέπει να είναι και θα είναι, μια καινούργια Ελλάδα της δουλιάς, της λευτεριάς, λυτρωμένη από κάθε ξενική ιμπεριαλιστική εξάρτηση, μ’ ένα πραγματικά παλλαϊκό πολιτισμό.
Όλοι στον αγώνα, ο καθένας στη θέση του και η νίκη θάναι νίκη της Ελλάδας και του λαού της. Οι εργαζόμενοι όλου του κόσμου στέκουν στο πλευρό μας.
Αθήνα 31 του Οχτώβρη 1940
ΝΙΚΟΣ ΖΑΧΑΡΙΑΔΗΣ
Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ
Θητεία Τυμβωρύχου
εκτελεί η «σειρά» του ’69