Επιμέλεια: Βάννα Σφακιανάκη
Μετά από την Σλοβενία, τώρα και η Κροατία εκδήλωσε την πρόθεσή της να είναι στην ομάδα των χωρών που βρίσκονται σε προχωρημένες συζητήσεις για το σχέδιο Green Aegean, δηλαδή την απευθείας ηλεκτρική διασύνδεση της Ελλάδας με την Αυστρία και τη Γερμανία. Αν και η Γερμανία δεν έχει ακόμα δώσει το «πράσινο φως», ο διαχειριστής TenneT της Γερμανίας βρίσκεται σε επαφή με τους διαχειριστές των παραπάνω χωρών.
«Η ελληνική πλευρά φέρεται να ενημερώθηκε […] κατά την διάρκεια συνάντησης που είχε η υφυπουργός Αλεξάνδρα Σδούκου με τους ομολόγους της από τη Κροατία και τη Σλοβενία, στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών της Ν.Α. Ευρώπης (CESEC) που φιλοξενήθηκε στην Αθήνα. Στην τριμερή αυτή συνάντηση που κρατήθηκε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, ο Κροάτης υφυπουργός φέρεται να μετέφερε στους συνομιλητές του ότι ένας βασικός λόγος που η χώρα του επιθυμεί να μπει στο έργο, συνδέεται άμεσα με τα θαλάσσια αιολικά πάρκα που σκοπεύει να αναπτύξει στην Αδριατική, όπως άλλωστε και η Σλοβενία.
Η κυβέρνηση του Ζάγκρεμπ γνωρίζει καλά ότι η περίσσεια όλων αυτών των τεράστιων όγκων «πράσινης» ενέργειας που θα ξεκινήσουν να παράγονται κάποια στιγμή μέσα στην δεκαετία του 2030, πρέπει να μπορέσει να εξαχθεί προς κάποια κατεύθυνση, ειδάλλως δεν θα μπορεί να απορροφηθεί από το εγχώριο σύστημα. Είναι το ίδιο ακριβώς πρόβλημα που έχουμε κι εμείς.».
Εξ άλλου οι Κροάτες «[…] βλέπουν, όπως και οι υπόλοιποι δυνητικοί εταίροι, τα 584 δισεκατομμύρια ευρώ της Ε.Ε. που υπάρχουν πλέον πάνω στο τραπέζι. Τα κεφάλαια για επενδύσεις στα ηλεκτρικά δίκτυα που ανακοίνωσε τον Νοέμβριο η Κομισιόν. Έπειτα από μεγάλη καθυστέρηση, η Επιτροπή αντιλαμβανόμενη πως οι πράσινοι στόχοι δεν πρόκειται να επιτευχθούν, χωρίς γενναίες επενδύσεις στα δίκτυα και τις διασυνδέσεις, παρουσίασε προ διμήνου το σχέδιο δράσης για την επέκταση, την ψηφιοποίηση και την καλύτερη χρήση των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Όποια χώρα, όποιο σχήμα, όποιο έργο όπως το Green Aegean, κινηθούν ταχύτερα, αποτελεσματικότερα, με το καλύτερο σχέδιο και τα κατάλληλα κανάλια, θα πάρει σημαντικό μερίδιο από τα ευρωπαϊκά κεφάλαια. Όσοι συνασπίζονται γύρω από την διασύνδεση Ελλάδας-Γερμανίας, το γνωρίζουν καλά.». [1]
Μπίζνες στα Βαλκάνια
Την ίδια ώρα, ο υπουργός «Περιβάλλοντος» και Ενέργειας Θ. Σκυλακάκης, δηλώνει ότι η κατασκευή μίας τρίτης ηλεκτρικής διασύνδεσης ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία ισχύος 2 GW που θα επιτρέπει τις ακόμη μεγαλύτερες ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας θα είχε σημαντικά οφέλη και για τις δύο χώρες, με δεδομένο ότι τα ενεργειακά τους μείγματα είναι συμπληρωματικά. Με δεδομένη την αθρόα εγκατάσταση μονάδων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στη χώρα μας που -όταν βοηθάει ο καιρός- θα παράγουν πλεονάζουσα ενέργεια, η ενέργεια αυτή, αντί να περικόπτεται, [2] θα εξάγεται στη Βουλγαρία –ως ποσοστό του εκάστοτε ενεργειακού μίγματος φυσικά, αφού δεν υπάρχουν δίκτυα αποκλειστικά για μονάδες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας– ενώ η Ελλάδα θα μπορεί να εισάγει ηλεκτρική ενέργεια από τη Βουλγαρία που το μείγμα της συμπεριλαμβάνει την ενέργεια που παράγεται από τους πυρηνικούς σταθμούς της. «[…] σύμφωνα με τον υπουργό, εκτός από τη Βουλγαρία, στοιχεία συμπληρωματικότητας με το ελληνικό μίγμα παραγωγής υπάρχουν και με την Αλβανία – αυτή τη φορά, λόγω του υψηλού υδροηλεκτρικού δυναμικού της γειτονικής χώρας. Έτσι, με την ενίσχυση των ανταλλαγών ηλεκτρικής ενέργειας με την Αλβανία, οι υδροηλεκτρικές μονάδες στο όμορο κράτος θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο μπαταρίας για το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα, ώστε με τις εισαγωγές η Ελλάδα να συμπληρώνει την παραγωγή του εγχώριου «πράσινου» χαρτοφυλακίου ΑΠΕ, όταν αυτή είναι περιορισμένη.». [3]
Όλα αυτά βέβαια είναι ασκήσεις επί χάρτου με πολλές προϋποθέσεις όπως ότι:
- Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος θα είναι τέτοιες ώστε να επιτρέπουν εισαγωγές-εξαγωγές και μάλιστα σε ισορροπία,
- Ελληνικές εταιρείες παραγωγής ενέργειας δίνουν μάχη για μια θέση στις ΑΠΕ στις χώρες των Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας «και το 2024 αναμένεται να είναι ακόμη μια σημαντική χρονιά επενδύσεων στην πράσινη παραγωγή ενέργειας στις γειτονικές χώρες […] Στη Βουλγαρία, η εγκατεστημένη ισχύς από ανανεώσιμες πηγές έφτασε τα 5,2 GW πέρυσι, ίση με το 40% αυτής της Ελλάδας, που σήμερα ανέρχεται σε 12 GW.» [4]
- Οι σχέσεις μεταξύ των χωρών θα παραμείνουν σταθερές παρά το γεγονός ότι το γεωπολιτικό τοπίο χαρακτηρίζεται από αστάθεια.
Χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις η συμπληρωματικότητα θα πάει περίπατο, αλλά όλα τα έργα –διασυνδέσεις και μονάδες παραγωγής ενέργειας– θα μείνουν να θυμίζουν ότι η πολιτική που θέτει πάνω απ’ όλα τις εξαγωγές ενέργειας εκτός από τα ρήγματα που παράγει στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον, δεν εξασφαλίζει ούτε ενεργειακή ασφάλεια.
Σχεδόν ένα «Βέλγιο» χρειάζονται Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία για ανάπτυξη ΑΠΕ
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελέτης με θέμα «Land: A crucial resource for the energy transition», της εταιρείας McKinsey, «μόνο η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία, οι οποίες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ των εγκαταστάσεων ΑΠΕ μέχρι το 2030, χρειάζονται επιπλέον 23,000 έως 35,000 τετραγωνικά χιλιόμετρα προκειμένου να φιλοξενήσουν την νέα ισχύ έργων ΑΠΕ με βάση τους στόχους που υπάρχουν. Πρόκειται για μια έκταση που ισούται με το μέγεθος του Βελγίου.». [5]
Στην Ιταλία η διαθέσιμη γη για φωτοβολταϊκούς σταθμούς είναι πολύ περιορισμένη λόγω ρυθμίσεων που προστατεύουν τη χρήση για την αγροτική γη, κάτι αδιανόητο στην Ελλάδα όπου οι μοναδικές περιοριστικές ρυθμίσεις αφορούν μόνο στη γη «υψηλής παραγωγικότητας» που σε πολύ λίγες περιπτώσεις και με πολύ στενά κριτήρια είναι καθορισμένη.
Γι’ αυτό οι οινοπαραγωγοί της Δράμας, στους οποίους κάθε μέρα προστίθενται και παραγωγοί άλλων περιοχών, διαμαρτύρονται «για τον κίνδυνο καταστροφής που εκτιμούν ότι απειλεί τις οινοποιήσιμες καλλιέργειές τους από την προωθούμενη αξιοποίηση μεγάλων εκτάσεων δίπλα σε αμπελώνες για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων, σε διάφορα σημεία της περιοχής… Τις σχετικές ανησυχίες της Ένωσης Οινοπαραγωγών Δράμας για τα άμεσα προβλήματα που ενδέχεται να αντιμετωπίσουν εξαιτίας της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών πάρκων στις δυναμικά αναπτυσσόμενες οινοποιητικές επιχειρήσεις της Δράμας συμμερίζονται αρκετοί τοπικοί φορείς, συμπεριλαμβανομένου του Δήμου Παρανεστίου και του Εμπορικού Επιμελητηρίου Δράμας.». [6]
Παραπομπές:
1) Και η Κροατία στο καλώδιο «Ελλάδας – Γερμανίας» – Τι συζήτησε η Σδούκου στην τριμερή της Παρασκευής – Συνάντηση Μανουσάκη με το Γερμανικό Διαχειριστή TenneT στις Βρυξέλλες, energypress.gr
2) Μόνιμο πλαίσιο περικοπών και εκ των υστέρων ενσωμάτωση μπαταριών σε σταθμούς ΑΠΕ: Ομάδα Εργασίας του ΥΠΕΝ προετοιμάζει τις λύσεις για τη “συμφόρηση” του συστήματος, energypress.gr
3) Σκυλακάκης: Τα οφέλη μιας νέας διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας – Συμπληρωματικά τα 2 συστήματα, insider.gr
4) ΑΠΕ: Στα χαρακώματα οι εταιρείες ενέργειας για το… Ελ Ντοράντο των Βαλκανίων, imerisia.gr
5) Νέα μελέτη της McKinsey για την διαθεσιμότητα εκτάσεων γης για ανάπτυξη ΑΠΕ – Σχεδόν ένα «Βέλγιο» χρειάζονται για να πετύχουν τους στόχους, Γαλλία, Γερμανία και Ιταλία, energypress.gr
6) Οινοπαραγωγοί Δράμας: Κίνδυνος καταστροφής των καλλιεργειών από την τοποθέτηση μεγάλων εκτάσεων φωτοβολταϊκών πάρκων δίπλα σε αμπελώνες, energypress.gr
