Μέσα από διάφορες συμπληγάδες, διεθνείς εξελίξεις, του πολέμου στην Ουκρανία, της ενεργειακής κρίσης, των σεισμών στην Τουρκία, επιχειρείται να μπει στην εξίσωση και το Κυπριακό. Το εγχείρημα παραμένει δύσκολο για τη Λευκωσία, παρά το γεγονός ότι διαφαίνεται κινητικότητα με την επίσκεψη της αναπληρώτριας γ.γ. του ΟΗΕ, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο στη Λευκωσία. Αλλά και τις επαφές, που προγραμματίζει ο νέος πρόεδρος της Κύπρου.
Παρά το γεγονός, λοιπόν, ότι υπάρχουν πολιτικές και διπλωματικές κινήσεις το επόμενο βήμα στο Κυπριακό παραμένει μετέωρο. Κι αυτό γιατί η τουρκική πλευρά από την μια θέτει ως προϋπόθεση για επανέναρξη διαπραγματεύσεων την εκ προοιμίου αναγνώριση της αποσχιστικής οντότητας των κατεχομένων και από την άλλη, μεθοδεύει την επιβολή νέων τετελεσμένων. Στην αντίπερα όχθη, η Λευκωσία, διά του νέου προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, επιχειρεί να ανατρέψει το αδιέξοδο εμπλέκοντας την Ευρωπαϊκή Ένωση στη διαδικασία. Ένα εγχείρημα δύσκολο καθώς οι βασικοί παίκτες της Ένωσης δεν θέλουν να πάρουν την «καυτή πατάτα» του Κυπριακού στα χέρια τους. Την ίδια ώρα, πάντως, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος η παρέμβαση της Ε.Ε. να μην είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Δηλαδή, να ακολουθηθεί η πεπατημένη, η πολιτική του κατευνασμού έναντι της κατοχικής Τουρκίας. Όλα αυτά πρέπει να προσεχθούν κατά την επεξήγηση της πρότασης, που αναμένεται να γίνει στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, που χρονικά τοποθετείται στις 23 Μαρτίου.
Μέσα σε όλα αυτά, η Αθήνα φαίνεται επαναπαύεται στο γεγονός ότι μετά τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία το καθεστώς Ερντογάν αποφεύγει –εκ των πραγμάτων– τις κινήσεις κλιμάκωσης της έντασης. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε δηλώσεις του μετά τις συνομιλίες, που είχε με τον Κύπριο πρόεδρο, Νίκο Χριστοδουλίδη, στην Αθήνα την περασμένη Δευτέρα, αναφέρθηκε στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας και είπε πως ύστερα από μια μακρά πορεία απαράδεκτων προκλήσεων, μια μακρά περίοδο επιθετικής συμπεριφοράς «βιώνουμε σήμερα και στη συνέχεια των φονικών σεισμών που ανθρώπινα έφεραν τους λαούς των δυο χωρών πιο κοντά μια αποκλιμάκωση και μια πιο θετική συμπεριφορά». Και στη στάση αυτή, συνέχισε, «εμείς ανταποκριθήκαμε και θα ανταποκρινόμαστε πάντα σε ό,τι αποσκοπεί στη μείωση της έντασης και στον διάλογο». Πόσο, όμως, αυτό θα κρατήσει; Η Άγκυρα θα επανέλθει στο γνωστό τέμπο των εντάσεων και προκλήσεων όταν ο Ερντογάν θα θελήσει να στρέψει την προσοχή των Τούρκων πολιτών αλλού, εκτός των επιπτώσεων των σεισμών.
Η προσέγγιση της Αθήνας παραμένει επιδερμική. Όπως επιδερμική είναι και η όλη αντιμετώπιση του Κυπριακού. Οι ελλαδικές ελίτ, πολιτικές, οικονομικές και μέρος της διανόησης, θεωρούν το Κυπριακό «πονοκέφαλο». Θεωρούν ότι εάν οι Ελληνοκύπριοι έλυναν το πρόβλημα (!), η Ελλάδα δεν θα είχε απέναντι της μια επιθετική Τουρκία. Ψευδαισθήσεις. Η Τουρκία είναι επιθετική και έναντι της Κύπρου και έναντι της Ελλάδος επειδή θέλει να αποσπάσει εδάφη τους. Στην περίπτωση της Κύπρου το έχει πράξει το 1974 και επιχειρεί να νομιμοποιήσει την παρανομία αυτή μέσω «δικοινοτικών διαπραγματεύσεων», έχοντας τη στήριξη τρίτων, που έχουν συμφέροντα στην Τουρκία.
Η Άγκυρα θα επανέλθει στο γνωστό τέμπο των εντάσεων και προκλήσεων όταν ο Ερντογάν θα θελήσει να στρέψει την προσοχή των Τούρκων πολιτών αλλού, εκτός των επιπτώσεων των σεισμών
Το στίγμα του νέου προέδρου
Το στίγμα του για το πώς θα κινηθεί στο Κυπριακό έδωσε ο νέος πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε συνέντευξή του στην εκπομπή «Στο Κέντρο» της ΕΡΤ και τον δημοσιογράφο, Γιώργο Κουβαρά. Είναι σαφές από τα όσα έχει αναφέρει ότι θεωρεί μεν δύσκολο το εγχείρημα για επανέναρξη νέων προσπαθειών στο Κυπριακό, πλην όμως φάνηκε πως θα επιδιώξει να αξιοποιήσει την αντίδραση της Ε.Ε. στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και για την περίπτωση της Κύπρου. Η Ε.Ε. πληρώνει το μεγαλύτερο κόστος από τις κυρώσεις στην Ρωσία, αλλά αυτό γίνεται για να εκφράσει –όπως τουλάχιστον λέγεται– στην αντίθεσή της στην εισβολή. Αυτό μπορεί να γίνει και για την Τουρκία που εισέβαλε στην Κύπρο και κατέχει μέχρι σήμερα παράνομα εδάφη. Δύσκολο, μεν πλην όμως υπάρχει πλέον προηγούμενο.
Από τα όσα είπε στην ΕΡΤ ο Νίκος Χριστοδουλίδης προκύπτει ένα ακόμη στοιχείο για τους λόγους, σύμφωνα με τους οποίους ζητά εμπλοκή της Ε.Ε.: Για να επηρεάσει το περιεχόμενο μιας συμφωνίας, που θα πρέπει συνάδει με το κοινοτικό κεκτημένο. «Η λύση βρίσκεται στις Βρυξέλλες και στο κοινοτικό κεκτημένο», είπε χαρακτηριστικά. Πώς θα γίνει αυτή η εμπλοκή; Με τη διασύνδεση των τουρκικών αιτημάτων στην Ε.Ε. με το Κυπριακό. Στη μεγάλη εικόνα περιέλαβε και τις στρατηγικές επιδιώξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συνδυασμό με τις προσπάθειες ενεργειακής απεξάρτησης από τη Ρωσία. Η αξιοποίηση των ενεργειακών αποθεμάτων και της Κυπριακής Δημοκρατίας αποτελεί επίσης εργαλείο.
Είναι σαφές από τα όσα ανέφερε πως όλες οι δυνατότητες που υπήρχαν, όλα οι αδιέξοδες, όπως αποδεικνύονται, δράσεις που υιοθετούνταν στο Κυπριακό έχουν αποτύχει. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, τον οποίον οι ξένοι χαρακτηρίζουν σκληρό στο Κυπριακό, επιχειρεί να κοιτάξει έξω από το κουτί. Να μην ακολουθήσει την πεπατημένη.
Παράλληλα ανέφερε στην ΕΡΤ πως όποιος και να κερδίσει τις τουρκικές εκλογές η πολιτική τους στο Κυπριακό δεν θα αλλάξει. Αυτό, άλλωστε, επιβεβαιώθηκε άπειρες φορές στο παρελθόν. Η τουρκική πολιτική έναντι της Ελλάδος και της Κύπρου είναι εθνική και δεν επηρεάζεται από την αλλαγή στη διακυβέρνηση της χώρας.
Είναι, πάντως, σαφές πως είναι δύσκολη η «κληρονομιά» του Κυπριακού. Η Κύπρος δεν είναι Ουκρανία, η Τουρκία δεν είναι Ρωσία. Το Κυπριακό με ένα βήμα μπροστά και δυο πίσω δεν μπορεί να λυθεί κι αυτό κυρίως γιατί οι βασικοί παίκτες δεν θέλουν να ασχοληθούν με τον πυρήνα του προβλήματος, που είναι η συνεχιζόμενη κατοχή εδαφών της Κύπρου από την Τουρκία.
Νέα ηγεσία στον ΔΗΣΥ, ικανοποιημένοι στο ΑΚΕΛ
Τα δυο μεγάλα κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, μετρούν μετεκλογικά τις εκλογικές τους επιδόσεις. Αμφότερα τα κόμματα, παρά τις προσπάθειες στο δεύτερο γύρο να λειτουργήσουν ως συγκοινωνούντα αγγεία, έχασαν. Στον ΔΗΣΥ υπήρξαν κραδασμοί κι αυτό οδήγησε σε αλλαγή ηγεσίας. Νέα πρόεδρος του κόμματος, διαδεχόμενη τον Αβέρωφ Νεοφύτου, έχει εκλεγεί η Αννίτα Δημητρίου, που είναι και πρόεδρος της Βουλής. Η 38χρονη Δημητρίου, χωρίς έχει δώσει δείγματα γραφής, με περισσότερο απολιτίκ προφίλ, κέρδισε με σχετική άνεση (70%), του αντιπάλου της, Δημήτρη Δημητρίου, βουλευτή Λευκωσίας και μέχρι πρότινος εκπροσώπου Τύπου του κόμματος. Για την υπόλοιπη ιεραρχία του κόμματος θα διεξαχθούν εκλογές τον Μάιο.
Σε ό,τι αφορά το ΑΚΕΛ, συνήλθε η Κεντρική Επιτροπή για αποτίμηση του αποτελέσματος και αυτό που προκύπτει είναι πως είναι ικανοποιημένοι που έχασαν! Αν και είναι η τρίτη διαδοχική ήττα σε προεδρικές εκλογές, αυτό το οποίο αναδεικνύουν, μέσα από την αποτίμηση, είναι τα καλά ποσοστά που εξασφάλισαν.
Το μετεκλογικό σκηνικό, πάντως, θα σημαδευτεί και από την ίδρυση νέων κομμάτων. Οι διαγραφέντες από την ΕΔΕΚ επιχειρούν με ανοίγματα και προς άλλες δυνάμεις να συγκροτήσουν ένα κεντροαριστερό κόμμα, που θα καλύψει όπως θεωρούν ένα πολιτικό-ιδεολογικό κενό.
