Του Μάκη Μαντά*
Δημοσιεύτηκε ο νόμος, μέρος του οποίου αναφέρεται στην περίθαλψη και έχει, υποτίθεται, χαρακτήρα «παράλληλου προγράμματος», για να καλύψει, ή έστω να απαλύνει, τα κενά και τις ανάγκες που προέκυψαν από την εφαρμογή των μνημονίων.
Ωστόσο, ενώ θα όφειλε να διακρίνει κανείς έναν σχεδιασμό για την αντιμετώπιση του σοβαρότατου προβλήματος που υπάρχει στη φροντίδα της υγείας του πληθυσμού, αυτός δεν υπάρχει. Αντίθετα, το νομοθέτημα χαρακτηρίζει μια «εμβαλωματική» λογική, που, ακόμα και ως τέτοια, έχει περισσότερο επικοινωνιακό παρά ουσιαστικό χαρακτήρα.
Δεν μπορεί να αρνηθεί κανείς ότι κάποιες διατάξεις του είναι θετικές, όπως π.χ. η προκήρυξη κενουμένων θέσεων ΕΣΥ ως θέσεις επιμελητών Β’ (η κατώτερη βαθμίδα). Με τον τρόπο αυτό ενισχύονται (δυνάμει, αν προκηρυχθούν…) οι προσλήψεις νέων γιατρών. Τα κίνητρα (προϋπηρεσίας κυρίως) που θεσπίζονται για να προσελκύσουν γιατρούς στις δυσπρόσιτες και προβληματικές περιοχές είναι επίσης θετική διάταξη. Η καθιέρωση, όμως, αναγκαστικών μεταθέσεων των γιατρών για την κάλυψη επειγόντων αναγκών είναι ένα αρνητικότατο σημείο. Πέρα από την αυθαιρεσία που η διάταξη αυτή περιέχει, δεν είναι αυτός ο τρόπος της κάλυψης αναγκών, εξασθενώντας δηλαδή τις ήδη οριακές δυνατότητες άλλων μονάδων. Θα μπορούσαν απλούστατα να διευκολύνουν τις προσλήψεις επικουρικών γιατρών, πράγμα για το οποίο δεν υπάρχει καν μνημονιακό εμπόδιο…
Όσον αφορά την υγειονομική και φαρμακευτική κάλυψη των ανασφάλιστων, που είναι και το βασικό σημείο του νομοθετήματος, αυτή είναι μερική (δεν καλύπτονται για παράδειγμα οι μετανάστες και πρόσφυγες χωρίς χαρτιά, πλην ειδικών κατηγοριών, όπως ανηλίκων, εγκύων και αναπήρων). Εξαγγέλλεται επίσης η κάλυψη διαφόρων κατηγοριών (όπως π.χ. δικαιούχων διεθνούς προστασίας και φυλακισμένων) που καλύπτονταν ήδη, κάποιες μάλιστα εδώ και πολλά χρόνια, και αυτό γίνεται προφανώς για επικοινωνιακούς λόγους. Το μοναδικό νέο (και θετικό) σημείο είναι η εξαγγελλόμενη εξυπηρέτηση της φαρμακευτικής περίθαλψης από τα ιδιωτικά φαρμακεία, ώστε να αποφεύγονται οι ατέλειωτες ουρές στα φαρμακεία των νοσοκομείων. Η πραγματική εφαρμογή, ωστόσο, του μέτρου και ο τρόπος που θα γίνει, η υλοποίηση στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, η οικονομική συμμετοχή ή όχι για τους αρρώστους κ.λπ., παραπέμπεται σε μελλοντικές υπουργικές αποφάσεις. Για την ώρα δηλαδή συνεχίζεται το προηγούμενο καθεστώς… Το ίδιο συμβαίνει και με την νοσοκομειακή περίθαλψη των ανασφάλιστων. Δεν υπάρχει τίποτα συγκεκριμένο για διαδικασίες και κονδύλια και τα όλα παραπέμπονται σε μελλοντικές υπουργικές αποφάσεις.
Το ακόμα σημαντικότερο είναι ότι δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την ενίσχυση των δημόσιων δομών, ιδιαίτερα της πρωτοβάθμιας υγείας, οι οποίες αδυνατούν πλήρως να καλύψουν τις ανάγκες ακόμα και του ασφαλισμένου κομματιού του πληθυσμού. Στον τομέα αυτόν, που θα μπορούσε να γίνει μια πραγματικά ουσιαστική παρέμβαση για την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπων, και μάλιστα με μηδενικό δημοσιονομικό κόστος, δεν γίνεται απολύτως τίποτα. Ολοκληρωμένο σχέδιο υπάρχει, προτάσεις άμεσης παρέμβασης, ενταγμένες στον συνολικό σχεδιασμό υπάρχουν, είναι απολύτως συγκεκριμενοποιημένες, κοστολογημένες και γνωστές στο υπουργείο εδώ και ένα χρόνο. Το όφελος θα ήταν τεράστιο και το κόστος μηδενικό, μια και στην πραγματικότητα μιλάμε για μεταφορά δημόσιων πόρων από τον ιδιωτικό τομέα στη δημόσια υγεία, που είναι εξαιρετικά αποδοτικότερη, δημοσιονομικά και υγειονομικά. Προφανώς, το πολιτικό κόστος της μείωσης της σπατάλης του δημόσιου χρήματος προς τον κρατικοδίαιτο και αναποτελεσματικό ιδιωτικό τομέα συνεχίζει να υπερτερεί του πραγματικού κοινωνικού κόστους της έλλειψης δωρεάν υγειονομικής κάλυψης του πληθυσμού. Και αυτό, κατά τη γνώμη του γράφοντος, είναι σημαντικότερο από τις όποιες εξαγγελίες.
* Ο Μάκης Μαντάς είναι γιατρός επιμελητής Α’ στο ΠΕΔΥ Δραπετσώνας και πρώην υπεύθυνος του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.
