Εξέπληξε ο πρωθυπουργός αποκαλώντας τον Ερντογάν σουλτάνο. Τι δηλαδή; Εννοεί ότι η δημοκρατία μας είναι ανώτερη και θα τον κατατροπώσει; Ίσως έχει παιγνιώδη διάθεση ο πρωθυπουργός. Ίσως ελπίζει κι αυτός στο «ξανθό γένος», στον Πούτιν, ότι με την παρέμβασή του θα κάνουν Πάσχα σπίτι τους οι δυο Έλληνες όμηροι του Ερντογάν. Μακάρι να είναι ελεύθεροι την ώρα που διαβάζουμε αυτές τις γραμμές. Ίσως ελπίζει πως η διαβεβαίωση του Αμερικανού πρεσβευτή Πάιατ ότι η Ελλάδα είναι πολύτιμη σύμμαχος θα κάνει το θαύμα της. Μακάρι, ξαναλέμε. Αλλά τη δημοκρατία που ο ίδιος έχει τσαλαπατήσει δυο φορές, στο δημοψήφισμα και στα συλλαλητήρια, τι την ανακάτεψε; Δεν πολεμάνε τα πολιτεύματα, ούτε νικάνε πάντα οι δημοκρατίες, ιδίως αν έχουν μείνει άοπλες, χαρά του κάθε απειλητικού γείτονα και θρίαμβος του κάθε εγχώριου εθνομηδενιστή.
Σε κάθε περίπτωση, δεν είμαστε ενάντιοι στον Ερντογάν επειδή είναι σουλτάνος. Άσε που οι σουλτάνοι, δεν μπαίνουν σε διαδικασία εκλογών για να πρέπει να παραδεχτούν μετά ότι οι μισοί δεν τους θέλουν. Καλύτερα πάντως από τους εν Αθήναις που ούτε να ονειρευτούν δεν μπορούν τέτοια ποσοστά. Είμαστε εναντίον του Ερντογάν επειδή μας απειλεί καθημερινά και ξεδιάντροπα.
Επαγρύπνηση χρειάζεται γιατί προφανώς έλλειψε από αυτούς που όφειλαν να την έχουν: πρωτίστως η στρατιωτική ηγεσία. Στους ανώτατους βαθμούς ο αξιωματικός οφείλει να αντιλαμβάνεται τις απειλές όταν μάλιστα είναι κραυγαλέες. Εννοώ ότι ο Ερντογάν ήταν επιθετικός εδώ και καιρό, πέραν των συνηθισμένων προκλήσεων. Εμείς, οι αδαείς, μπορούσαμε να πιστεύουμε ότι «η ζωή συνεχίζεται» (το ανώδυνο μπες-βγες στα σύνορα από Έλληνες και Τούρκους) αλλά οι πολιτικές, οι στρατιωτικές ηγεσίες και κυρίως οι άλλες αρμόδιες υπηρεσίες όφειλαν να υποψιαστούν ότι η ρουτίνα τέλειωσε και είχε ξεκινήσει η εποχή της επιφυλακής. Το σφάλμα εκφράζει το γενικό πνεύμα που διακατέχει και διαβρώνει τους πάντες, ότι «εντάξει βρε παιδί μου, θα τα βρούμε, θα μπει στη μέση ο Αμερικάνος, το ξανθό γένος, η Παναγία, κάποιος “από μηχανής” τέλος πάντων και θα μας ξελασπώσει». Με τους εθνομηδενιστές να αλωνίζουν, για σουλτάνους και δημοκρατία θα μιλάμε; Τι άλλο εκτός από τα χειρότερα μπορούμε να περιμένουμε; Και αν απελευθερωθούν οι έγκλειστοι των συνόρων, καραδοκούν οι αυταπάτες ότι ιδού έγινε το θαύμα, της Παναγίας, του Πάιατ, του Πούτιν, και όλα καλά, ως την επόμενη φορά.
***
Στο Μεσανατολικό τα πράγματα έχουν φτάσει στο αμήν. Πρώτοι οι Ρώσοι και τώρα ο Τραμπ τα μαζεύουν, λένε, και αποχωρούν με ελαφρά πηδηματάκια γιατί το επόμενο βήμα είναι να ρίξουν τις κακές βόμβες στο κεφάλι τους. Ο Τραμπ ήταν μάλιστα εύγλωττος, ως συνήθως. Θα αναλάβουν άλλοι είπε, το κρέας για τα κανόνια έλεγαν παλιά. Η πρόσκληση Τραμπ ακολουθεί τη συνταγή Κίσινγκερ: Για να αρχίσουν συνομιλίες πρέπει οι αντίπαλοι να φτάσουν στο «μη παρέκει». Αυτό είχε συμβουλεύσει το φθινόπωρο του 1986 τον Α. Παπανδρέου ο μέγας Αμερικανός διπλωμάτης, και σε εφαρμογή της συμβουλής, ακολούθησε η «κρίση» του Μαρτίου του ‘87 οπότε εγκαταστάθηκε «κόκκινο τηλέφωνο» Οζάλ-Παπανδρέου κ.λπ. Ο αμερικανός Πρόεδρος είναι, ως γνωστόν, «μαθητής» του Κίσινγκερ. Τίποτα δεν τέλειωσε, ωστόσο, επειδή υπάρχουν λίαν ισχυρές δυνάμεις στην Ουάσιγκτον που δεν θέλουν προσέγγιση με τη Ρωσία εξ ου η αστάθεια και οι εναλλαγές προσώπων στην κυβέρνηση Τραμπ.
Στο Μεσανατολικό τα πράγματα έχουν φτάσει στο αμήν. Πρώτοι οι Ρώσοι και τώρα ο Τραμπ τα μαζεύουν, λένε, και αποχωρούν με ελαφρά πηδηματάκια γιατί το επόμενο βήμα είναι να ρίξουν τις κακές βόμβες στο κεφάλι τους
Πέρα από τις όποιες ικανότητές του, ο Τραμπ αντιμετωπίζει, προφανώς, πολυπλόκαμη πέμπτη φάλαγγα. Η Αγγλία ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο εξυπηρέτησης της φάλαγγας όταν η πρωθυπουργός κ. Μέϊ ανακοίνωσε τα περί «δηλητηρίασης» του ξοφλημένου Ρώσου πρώην διπλού πράκτορα στις 20 Μάρτη. Η Μέϊ μίλησε μόλις δυο βδομάδες μετά την πρόσκληση Τραμπ προς Πούτιν, στις 6 Μαρτίου, και προκάλεσε πρωτοφανή όξυνση με τις μαζικές απελάσεις διπλωματών. Η Αγγλία, μανούλα σε τέτοιες δολιότητες, ανέλαβε καθήκοντα μπουρλοτιέρη της προσέγγισης. Αλλά τουλάχιστον η μισή Ευρώπη έστειλε το μήνυμα ότι δεν τσιμπάει. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα (και άλλες χώρες, Τουρκία κ.λπ.) που αρνήθηκε να κάνει απελάσεις αντιμετωπίστηκε χαλαρά από τα γερμανικά και άλλα ευρωπαϊκά ΜΜΕ, πρόθυμα κατά τα άλλα να μας επιτεθούν. Σ’ αυτό το πλαίσιο, της πιθανής προσέγγισης, ίσως διευθετηθεί και το θέμα της ομηρίας των Ελλήνων ένστολων. Αν το θελήσουν ΗΠΑ και Ρωσία ο Ερντογάν δεν έχει περιθώρια αντίδρασης. Δεν θα χαλάσει τη σούπα ενώ περιμένει με το κουτάλι, για να μην του κόψουν το χέρι.
***
Αξιόπιστες πληροφορίες έλεγαν, τέλος της περασμένης βδομάδας, ότι ΗΠΑ και Τουρκία είχαν προσεγγίσει ή ήταν κοντά να συμφωνήσουν. Πάντως οι παρασκηνιακές επαφές ΗΠΑ-Ερντογάν και η τριμερής της Άγκυρας, Πούτιν-Ερντογάν-Ροχανί το διήμερο 3-4 Μαρτίου, είναι σημαντικές για τον μεσανατολικό χώρο και για τη στάση της Τουρκίας, γενικότερα και ειδικά απέναντι στην Ελλάδα. Αν υπάρξουν συγκλίσεις τότε ο Πούτιν μπορεί να πάει στον Λευκό Οίκο (ή αλλού για λόγους ασφαλείας) να συναντηθεί με τον Τραμπ. Δεν μιλάμε για οριστική λύση αλλά για κάποιο σημαντικό βήμα. Επειδή όσοι αντιδρούν έχουν αρκετά χαρτιά στα χέρια τους, ισχυρά. Αν ματαιωθεί η συνάντηση, το μέλλον θα σκοτεινιάσει.
Υ.Γ.: Αίφνης ο κ. Καμένος δήλωσε ότι οι όμηροι μπορεί να μείνουν 15 χρόνια στην Τουρκία φυλακισμένοι. Λες καλό πουλάκι να του έχει ψιθυρίσει ότι ίσως προλάβουν το Πάσχα στην Αθήνα, ζήλεψε και θέλει και αυτός να μας εκπλήξει;