H κατάργηση των κολαστηρίων τύπου Γ, στα θετικά σημεία του νέου Νομοσχεδίου
Να ’μαστε πάλι εδώ. Να κινδυνεύουν ζωές. Να συγκρούονται ιδέες. Να πιέζονται συνειδήσεις. Οι απεργοί πείνας να βρίσκονται στις 30(;) και πλέον ημέρες απεργίας, διεκδίκησης, αγώνα.
Αγώνα ενάντια σε μια ανάλγητη κυβέρνηση;
Αγώνα ενάντια σε μια άτεγκτη πολιτική;
Το υπουργείο Δικαιοσύνης κατέθεσε νομοσχέδιο για μια πρώτη αντιμετώπιση των προβλημάτων που μαστίζουν τον χώρο των φυλακών και όχι μόνο… Είναι αρκετό; Φυσικά όχι. Είναι όμως ένα πρώτο δείγμα. Λύνει όλα τα προβλήματα; Φυσικά όχι. Περιμένουμε τη συνέχεια.
Είναι θετικό δείγμα; Είναι!
H κατάργηση των φυλακών τύπου Γ, το πρώτο θετικό του σημείο. Καταργείται ένας τύπος φυλακής που είχε στραμμένο το βλέμμα του στην κοινωνία. Συνθλίβοντας τους «μέσα» στόχευε στους «έξω».
Η ελαχιστοποίηση του εγκλεισμού των ανηλίκων, το δεύτερο, πάγιο και διαχρονικό αίτημα όλων των κινημάτων. Έφτασε η ώρα να ικανοποιηθεί. Για όλους εμάς που έχουμε ζήσει δίπλα σε αυτά τα παιδιά που ενηλικιώθηκαν στη φυλακή, μακριά από το φυσικό τους περιβάλλον, είναι μια τεράστια κατάκτηση.
Τα ευνοϊκά μέτρα για την απόλυση κρατουμένων όπως και η απόλυση υπό όρους για ασθενείς, υπερήλικες και άτομα με αναπηρίες, θα πρέπει να αξιολογηθούν θετικά με όποιες συμπληρώσεις μπορούν να γίνουν μέσα από την διαδικασία της διαβούλευσης και της επεξεργασίας του νομοσχεδίου στη Βουλή κυρίως για τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν αυτή τη στιγμή στα καταστήματα κράτησης: τόσο τις συνθήκες διαβίωσης όσο και τις συνθήκες ιατρικής περίθαλψης.
Η ειλικρινής αντιμετώπιση του προβλήματος των «φιλοξενουμένων» αλλοδαπών στις φυλακές, το επόμενο θετικό δείγμα. Τελειώνει η απαράδεκτη κατάσταση της παραμονής στη φυλακή των συνανθρώπων μας που ενώ έχουν εκτίσει την ποινή τους παραμένουν έως και 18 μήνες στη φυλακή σε χειρότερο καθεστώς.
Ίσως για όσους δεν έχουν συγχρωτιστεί με τις ψυχικές αγωνίες και την απόγνωση εκατοντάδων ανθρώπων, ανηλίκων, νέων και ενηλίκων στις φυλακές της χώρας που βρίσκονται σ’ αυτή την κατάσταση -που περιγράφεται στις δύο προηγούμενες παραγράφους- να μη συνειδητοποιούν την αξία τέτοιων αποφάσεων.
Τα θετικά μέτρα για την επιλογή της απεξάρτησης αντί της φυλακής, αφορούν κυρίως νέους κρατούμενους. Στις φυλακές νέων -και όχι μόνον- ένα μεγάλο ποσοστό κρατουμένων έχει εμπλακεί στη χρήση ναρκωτικών ουσιών και η όποια ενίσχυση της συμμετοχής τους σε προγράμματα απεξάρτησης συμβάλλει στην ουσιαστική βοήθεια των ατόμων αυτών.
Όλα τα παραπάνω λύνουν το πρόβλημα των φυλακών; Φυσικά και όχι. Δεν μπορούμε όμως να μην αναγνωρίσουμε ότι είναι ένα πρώτο δείγμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Χρειάζονται κι άλλα; Φυσικά! Ήδη, τόσο ο υπουργός, όσο και υπεύθυνοι του υπουργείου Δικαιοσύνης έχουν ανακοινώσει ότι ετοιμάζεται η συνέχεια του εγχειρήματος με συγκεκριμένες θέσεις. Το δείγμα είναι θετικό. Η πολιτική βούληση δεδομένη.
Γιατί χρειάζονται παρεμβάσεις και γενναίες πρωτοβουλίες τόσο στο Σωφρονιστικό Κώδικα όσο και στον Ποινικό.
Χρειάζονται, επίσης, παρεμβάσεις στις κτιριακές δομές, στις εκπαιδευτικές δομές, στην εργασία των κρατουμένων όχι μόνον αγροτικής φύσης, στην ικανοποιητική στελέχωση των Κοινωνικών Υπηρεσιών (περιμένω τροποποίηση του άρθρου 10 του νομοσχεδίου με αύξηση των ειδικοτήτων των κοινωνικών λειτουργών, ψυχιάτρων και όλων των αντιστοίχων επιστημόνων), στη νομική προστασία των κρατουμένων, στο Ποινικό Μητρώο των Ανηλίκων και νέων, στη δημιουργία Σχολής Σωφρονιστικών Υπαλλήλων, χρειάζονται…, χρειάζονται…, χρειάζονται….
Όμως, χρειάζεται και ο αναγκαίος χρόνος. Το μαγικό ραβδί λειτουργεί στα όνειρά μας. Στην πραγματική ζωή χρειάζεται εγρήγορση, κινητοποίηση, δουλειά και χρόνο. Ας τους τον δώσουμε. Άλλωστε, για τα όνειρά μας πρόκειται.
Ο Πέτρος Δαμιανός είναι διευθυντής Γυμνασίου-Λυκείου στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Αυλώνα