Aνταπόκριση από την Κύπρο
Η εφαρμογή της Γαλάζιας Πατρίδας περνά από την υποταγή της Ελλάδας και της Κύπρου, τις οποίες η κατοχική Τουρκία θέλει να καταστήσει προτεκτοράτα της. Βήματα προς αυτή την κατεύθυνση κάνει η Άγκυρα συνεχώς διά των ενεργειών της, κυρίως στη θάλασσα. Είναι προφανές πως μετά το «ήσυχο» καλοκαίρι αναμένεται «βαρυχειμωνιά» στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό, καθώς η κατοχική δύναμη έχει δείξει τις προθέσεις της με την κλιμακούμενη ένταση.
• Πρόκειται για μια τακτική που φλερτάρει με «θερμό επεισόδιο» και, με φόβητρο ένα τέτοιο ενδεχόμενο, επιχειρεί να επιβάλει τετελεσμένα.
Η κατοχική Τουρκία αφού παρενόχλησε, στα ανατολικά της Κρήτης, διά ασυρμάτου το ερευνητικό σκάφος Nautical Geo, το οποίο φρόντισε να παρακολουθούν τουρκικές φρεγάτες, προχώρησε και ακύρωσε τις εργασίες του στην κυπριακή ΑΟΖ. Υπενθυμίζεται ότι το σκάφος ενεργεί εκ μέρους της Κύπρου, της Ελλάδος και του Ισραήλ για μελέτες που αφορούν τον αγωγό EastMed, και το όλο σχέδιο χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. Πρόκειται για ένα σχέδιο το οποίο θα μείνει πιθανότατα στα χαρτιά, καθώς θεωρείται δαπανηρό αλλά και τεχνικά δύσκολο. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως επειδή θα γίνουν μελέτες και δεν θα προχωρήσει η υλοποίηση, θα πρέπει να επιτραπεί στην Τουρκία να αποφασίζει ετσιθελικά την ακύρωσή του επειδή αυτό την εξυπηρετεί. Το Ισραήλ ολοκλήρωσε με τις εργασίες του Nautical Geo, το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, μελετά την όδευση του αγωγού. Δεν παρενοχλήθηκε από τουρκικές φρεγάτες όσο βρισκόταν στην ισραηλινή ΑΟΖ. Περαιτέρω, το Τελ Αβίβ δεν έχει αντιδράσει στα όσα διαδραματίσθηκαν στην ελληνική θαλάσσια περιοχή και στην κυπριακή ΑΟΖ, αν και συμμετέχει στο έργο. Δεν θέλει να έλθει σε αντιπαράθεση με την Τουρκία επειδή η τελευταία παρενοχλεί και πιέζει την Ελλάδα και την Κύπρο, και η νέα ισραηλινή κυβέρνηση δεν ενδιαφέρεται για τον αγωγό EastMed. Αλλά και η Αθήνα είναι της ίδιας προσέγγισης. Δεν ενδιαφέρεται πλέον για τον αγωγό ενώ, όπως συναφώς αναφέρουν οι πληροφορίες, ξεκαθαρίζει πως δεν θα επιλέξει την αντιπαράθεση με την Άγκυρα για ένα «πρότζεκτ» που δεν έχει μέλλον…
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, το θέμα δεν είναι ο αγωγός, που μάλλον δεν θα γίνει, αλλά η συμπεριφορά της κατοχικής δύναμης. Όταν μια απόφαση ενός κυρίαρχου κράτους ακυρώνεται από ένα άλλο, που λειτουργεί ως επιδρομέας, εισβολέας και επιβάλλεται διά της ισχύος, μια ερμηνεία μπορεί να δοθεί: Η Τουρκία θεωρεί προτεκτοράτο την Κύπρο, της συμπεριφέρεται ως να είναι και δεν της επιτρέπει να υλοποιεί αποφάσεις που δεν εγκρίνει ή δεν συμμετέχει είτε στη λήψη τους(!) είτε στην υλοποίηση τους. Και ενώ με την Κύπρο είναι εύκολο το εγχείρημα της Άγκυρας, με την Ελλάδα είναι μεν πιο δύσκολα, αλλά η Άγκυρα δεν θα κάνει πίσω. Αντιμετωπίζοντας ενιαία την Ελλάδα και την Κύπρο, η κατοχική δύναμη κινείται προς μια και μοναδική κατεύθυνση: τη φιλανδοποίηση Ελλάδος και Κύπρου, ώστε διά της ισχύος και του εκφοβισμού να καθορίζει τις πολιτικές τους έτσι που να συνάδουν με τις τουρκικές επιδιώξεις.
Το μεγάλο στοίχημα με τις γεωτρήσεις του Νοεμβρίου
Το επόμενο βήμα, το επόμενο επεισόδιο, είναι η επιβεβαιωτική γεώτρηση της αμερικανικής ExxonMobil. Τούτη αναμένεται να γίνει τον Νοέμβριο στο θαλασσοτεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ. Οι εκτιμήσεις είναι πως η Άγκυρα δεν πρόκειται είτε να παρενοχλήσει τη γεώτρηση είτε να τη σταματήσει. Αυτό που πιστεύεται ότι θα κάνει είναι πως θα στείλει δικό της γεωτρύπανο στο θαλασσοτεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, το οποίο ως γνωστό έχει παραχωρηθεί στην γαλλική Total και στην ιταλική ENI. Προφανώς η Άγκυρα θεωρεί πως αυτό θα το κάνει ανενόχλητα.
• Είναι προφανές πως η Τουρκία ροκανίζει την κυριαρχία της Ελλάδος και της Κύπρου, οι κυβερνήσεις των οποίων πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως εάν δεν ολοκληρώσουν τις έρευνες για την όδευση του EastMed, τότε δεν θα μπορέσουν να υλοποιήσουν καμία απόφασή τους.
Κι αυτό θα πρέπει να το απαντήσουν σύντομα, όταν το σεισμικό σκάφος Oruc Reis αρχίσει έρευνες στη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Κύπρου μέχρι το Καστελόριζο. Έρευνες θα γίνουν και βορείως της Κύπρου, μεταξύ Τουρκίας και των κατεχομένων.
Είναι προφανές πως η Τουρκία επιλέγει την ένταση, όχι μόνο για να αποτρέψει τους ελληνικούς και κυπριακούς σχεδιασμούς. Η Τουρκία επιδιώκει να υλοποιήσει το μεγαλεπήβολο σχέδιο της «Γαλάζιας Πατρίδας». Και επειδή είναι αποφασισμένη να το πράξει τούτο, θα συνεχίσει τεντώνοντας το σχοινί χωρίς να ενδιαφέρεται μήπως κοπεί.
Ποια μπορεί να είναι η αντίδραση; Στη Λευκωσία, επειδή γνωρίζουν πως δυνατότητες αποτροπής δεν υπάρχουν, στρέφονται ξανά προς την Ε.Ε. – η οποία μέχρι σήμερα παρακολουθεί από απόσταση τις τουρκικές προκλήσεις. Από κυπριακής πλευράς προτάσσονται οι περιφερειακές κι άλλες συνεργασίες, το ζητούμενο ωστόσο είναι πώς αυτό το εγχείρημα περιλαμβάνει και τη διάσταση της έμπρακτης αλληλεγγύης. Είναι σαφές πως χρειάζονται κινήσεις σε διάφορα επίπεδα. Πρώτο, σε πολιτικό και διπλωματικό με ενίσχυση συμμαχιών και εργαλειοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει η ιδιότητα του κράτους μέλους της Ε.Ε. Δεύτερο, αποτρεπτικά σε στρατιωτικό επίπεδο.
Βρισκόμαστε ενώπιον ενός σκηνικού, το οποίο στήνεται από την Τουρκία.Ο ελληνισμός σύρεται από τις συμπεριφορές της Άγκυρας και δεν φαίνεται να έχει πλάνο δράσης. Εκτός, βέβαια, από το να αναζητά στήριξη από τρίτους, όπως από τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, που θέλουν να έχουν στρατηγικό κέρδος από αυτές τις συνεργασίας. Από τη μεγάλη εικόνα απουσιάζει το αυτονόητο, που ισχύει στη διεθνή σκακιέρα: όταν προσφέρεις σε τρίτους τα στρατηγικά πλεονεκτήματα τα οποία διαθέτεις, πρόσβαση στην προίκα που διαθέτεις, δεν σημαίνει πως θα σε υπερασπιστούν σε περίπτωση πολέμου με την Τουρκία.
Βλέπει παντού εχθρούς η Άγκυρα
Η Τουρκία σφίγγει τον κλοιό γύρω από τους Τουρκοκύπριους. Όσοι διατυπώνουν άλλη θέση, ασκούν κριτική στην κατοχική δύναμη, έχουν μπει σε λίστα προγραφών. Βρίσκονται στο στόχαστρο του κατοχικού καθεστώτος, που λειτουργεί με τις αυστηρές εντολές της Άγκυρας. Στα πλαίσια αυτά την τελευταία περίοδο έχει απαγορευθεί η είσοδος σε Τουρκοκύπριους στην Τουρκία, καθώς θεωρούνται «εχθροί» και υπονομευτές. Είναι προφανές πως αυτή η τακτική συνδέεται με τη συστηματική προσπάθεια ο έλεγχος των κατεχομένων, που είναι πλήρης, να επεκταθεί ακόμη και στη… σκέψη. Αυτές οι κινήσεις δεν αποκλείεται να συνδέονται και με τις προετοιμασίες για την προσάρτηση των κατεχομένων στην Τουρκία.
Η τουρκοκυπριακή εφημερίδα «Αβρούπα», του δημοσιογράφου Σενέρ Λεβέντ, δημοσίευσε 42 ονόματα που –όπως γράφει– περιλαμβάνονται στην πρώτη λίστα των Τ/Κ που τους απαγορεύεται η είσοδος στην Τουρκία. Στην πρώτη σειρά είναι ο δικηγόρος Τατζιάν Ρεϊνάρ, ο ιδιοκτήτης και διευθυντής της εφημερίδας Σενέρ Λεβέντ, ο γενικός γραμματέας της συντεχνίας των Τ/Κ δασκάλων Σενέρ Ελτζίλ, ενώ ακολουθούν όλοι οι αρθρογράφοι στην «Αβρούπα», ο Αλί Μπιζντέ, ο Αχμέτ και ο Αλί Κισμίρ –που ήδη τους απαγορεύθηκε η είσοδος στην Τουρκία–και πολιτικοί όπως ο Μουσταφά Ακιντζί και ο τότε εκπρόσωπός του, Μπαρίς Μπουρτζιού, ο τότε «υφυπουργός» Τζενκ Γκιουρτσιάγ, ο Μουράτ Κανατλί του κόμματος Νέα Κύπρος, ο Αμπντουλάχ Κορκμαζχάν της Αριστερής Κίνησης.
Την ίδια ώρα, πάντως, η ψευδοκυβέρνηση στα κατεχόμενα έχει παραιτηθεί και θα προκηρυχθούν «εκλογές». Αυτή η εξέλιξη, μεταξύ άλλων, θα καθυστερήσει τις όποιες διεργασίες στο Κυπριακό.